یادداشت اختصاصی از حمیدرضا حاجی اشرفی
مردم مدیون شرکت های بیمه نیستند !؟
وقتی سهامداران شرکت های بیمه خصوصی در قالب حاکمیت شرکتی ،قدرت سرمایه خود را برتر از بیمه گذاران میداند و بعلت اینکه از روح و ماهیت بیمه گری بی اطلاع است و سود و سودآوری برایش مهم ، چگونه از وی توقع مشتری مداری میتوان داشت، صورتیکه در ذات سرمایه داری سنتی [ مشتری نداری ] موج میزند و اصل است ؟!
سکاندار صریح الهجه و بی تعارف وزارت اقتصاد که اتفاقا معمار خصوصی سازی در صنعت بیمه پس از انقلاب ۵۷ نیز هست در مراسم معارفه مدیر عامل جدید بیمه شناس و با مرام شرکت سهامی بیمه ایران آقای دکتر علی جباری جمله ای خطاب به صنعت بیمه گفت که برای آنانی خصوصیات اخلاقی ایشان را می شناسند تعجب آور نیست ، لیکن برای خیلی ها شاید نقد صریح وزیر اقتصاد از ساختاری که خودش دو دوره بالاترین مقام ارشد و تصمیم ساز آن بوده ،عجیب باشد . واقعیت اینست که صراحت لهجه ایشان در نقد سیستم های زیر مجموعه وزارت اقتصاد اتفاقا نقطه مثبت آقای دکتر همتی محسوب میشود . بر عکس خیل مدیرانی که نقد عملکرد دیگران را منورالفکری و مثلا مشی دموکراتیک ذهنی خویش جلوه می دهند تا بگویند که آنها هم بلد هستند !!! و نقد بر مبنای نق را راهکار حل معضلات در عالم تخیلات می پندارند، بدون اینکه توانایی طراحی الگوریتمی خلاقانه برای حل معضلات اقتصادی داشته باشند!
در هنگام معارفه رئیس کل جدید بیمه مرکزی ایشان کاهش سهم بازار یک شرکت بیمه را نقد نمود و ترجیح بخش خصوصی بر بخش دولتی در صنعت بیمه در افزایش بهره وری را علت اصلی نقد وارده دانست.لیکن متاسفانه بخش خصوصی صنعت بیمه در ایران به مفهوم آن بخش خصوصی که در بازارهای کشورهای توسعه یافته موجب توسعه اقتصادی میگردند نیست !
در اوایل دهه ۸۰ که دکتر همتی مجدانه بدنبال بازگشت مجدد شرکت های بیمه خصوصی به بازار بود،بسیاری از پیشکسوتان نگران تسلط و حاکمیت مطلق آتی شرکت های بیمه کپتیو بر بازار بیمه بودند . در آنزمان حتی افرادی همچون نگارنده این سطور هم متوجه عمق این نگرانی نشدند .امروزه پس از بیست سال تجربه عملیات کپتیوها میتوان فهمید که شرکت های بیمه با سکانداری آیین نامه محور و مدیران پیرو مکتب شرکت های بیمه دولتی ، فرقی بین شرکت بیمه دولتی و خصوصی وجود ندارد .وقتی سهامدارانی که ۲۰ سال پیش با ۱۴ میلیارد تومان صاحب شرکت بیمه شدند و با حق بیمه های تعرفه های بالا اکنون صاحب دهها میلیارد تومان سرمایه شدند و از سود ذخائر ریاضی و فنی ارتزاق و تا حد اشباع مالی رسیدند دیگر چه نیازی به رعایت اصول بازاریابی و مردم داری و بیمه گذار محوری دارند !؟
وقتی سهامداران شرکت های بیمه خصوصی در قالب حاکمیت شرکتی ،قدرت سرمایه خود را برتر از بیمه گذاران میداند و بعلت اینکه از روح و ماهیت بیمه گری بی اطلاع است و سود و سودآوری برایش مهم ، چگونه از وی توقع مشتری مداری میتوان داشت، صورتیکه در ذات سرمایه داری سنتی [ مشتری نداری ] موج میزند و اصل است ؟!
قطعا دکتر همتی ، خود بیشتر از دیگران میداند تا زمانیکه سهامداران شرکت های بیمه کپتیو تصمیمات اصلی بازار بیمه را اتخاذ میکنند نمیتوان به صنعت بیمه امید حمایت از قوانین برنامه های پنج ساله توسعه چه در بخش دولتی و چه در بخش بظاهر خصوصی را داشت .
حاکمیت شرکتی در صنعت بیمه که در اصل حاکمیت اصالت سرمایه و نه اصالت خلاقیت کارشناسی !!! این رویکرد مدیریتی مانع نقش آفرینی علمی و دانش محور صنعت بیمه میشوند ! ناز کردن برای صاحبان اصلی کسب و کار بیمه یعنی بیمه گذاران کمترین آسیبی هست که شاهد آن هستیم .خسارتهای بزرگتر عقب ماندن همه جانبه بازار بیمه از بازار سرمایه است، در آینده نزدیک ، همگان این پدیده را خواهند دید !!!
اتفاقا از آقای همتی انتظار ست که بدنبال آسیب شناسی و رفع گلوگاههای کپتیو پرور و اصلاحات ریشه ای بازار بیمه باشد ،وگرنه تاثیر نصیحت و اندرز با تداوم حاکمیت محوری شرکتی ، اثری چند دقیقه ای بیشتر ندارد. دکتر همتی بخوبی میداند آنهایی که بیمه شناس واقعی و توانگری ایجاد بهره وری بازار بیمه را دارند ، هرگز پشت درب اتاق ایشان و یا سهامداران بزرگ برای گرفتن پست نرفته و نخواهند رفت و حتی موقع عبور از کنار کپتیو ها و کپتیو پروران به سوی دیگر نگاه میکنند که ویروس بیماری واگیر دار فرهنگ ارباب - رعیتی به عمق وجودشان نفوذ نکند !
با تفکرات سنتی فرقی بین ساختار دولتی ها با خصوصی ها وجود نخواهد داشت . وقتی هزینه های اداری و جاری بیمه گری از ۶ درصد به ۱۳ درصد بعلت ناکارایی افزایش و با اینوصف نیز همه ذینفعان بازار ناراضی هستند ، آش همین آش و کاسه همین کاسه خواهد بود.آیین نامه های مترقی و گشاینده ۱۰۵ و ۱۰۷ کاتالیزور اقتصاد بیمه هستند و توانایی ظهور استارتاپ های خلاق مدیریت های ریسک و بیمه را دارند ، لیکن شرکت های بیمه در فعالیت سه ضلعی سنتی گیر مانده اند و همچنان در محصولات سوداگرانه مبتنی بر نگاه نزدیک بینی دست و پا میزنند . با این روند ده سال دیگر هم وزیر محترم اقتصاد اگر پشت همین تریبون بیاید، باز هم جمله : [ مردم مدیون شرکت های بیمه نیستند ] را تکرار خواهد نمود.
نظر شما