یادداشت اختصاصی از حسن خیرآبادی

امکانات ارتباطی فرصت یا تهدید؟!

عصر ارتباطات، فضای مجازی، اینترنت، شبکه‌های اجتماعی،پیام رسان ها و... مفاهیمی که چند سالی است جامعه را فرا گرفته و خواسته یا ناخواسته ما را درگیر خود کرده‌اند؛ و جزو جدایی‌ناپذیر زندگی بسیاری از افراد شده است.

صفحه اقتصاد -

در پیش از چند دهه اخیر چه کسی باور می‌کرد که بتواند یک تصویر یا مطلب را در چند ثانیه به هزاران و شاید میلیون‌ها نفر برساند.

اما این امکانات معضلات بسیار زیادی را نیز ایجاد کرده است که به چند نکته از آن‌ها اشاره می‌شود:

از نظر فرهنگی این امکانات باعث شده هیچ خط قرمزی در دسترسی افراد مختلف وجود نداشته باشد و هر شخص یا سازمان داخلی یا خارجی با هر سلیقه و مسلک و مرام و با هر نیتی هر آن‌چه می‌خواهد را به سمع و نظر افراد مختلف برساند و حتی تربیت آن‌ها را به‌دست گیرد و آن‌طور که می‌خواهد افراد یک جامعه را تربیت یا مورد تغییر قرار دهد.

از طرفی بعضاً در جمع‌های خانوادگی و فامیلی، جسم افراد در کنار هم قرار دارد لیکن تمام فکر افراد به گوشی‌های تلفن همراه و یاران مجازی معطوف است. با این دید می‌توان گفت که شبکه‌های اجتماعی نه‌تنها اجتماعی نیستند که ضد اجتماعی هم هستند. وجود برخی نرم‌افزارها فکر کردن را از افراد گرفته و باعث پایین آمدن اراده انسان می‌شود.

اما یکی از مهم‌ترین ابعاد مضرات استفاده از امکانات مذکور به خطر افتادن سلامت جسم و روان افراد است. مثلاً بازی‌هایی ساخته‌شده که زمان زیادی از شبانه‌روز فرد را می‌گیرد و عملاً هیچ نفعی برای او نداشته و بعضاً به حالتی شبیه اعتیاد منجر می‌شود که مشکلات روانی در او ایجاد می‌کند.

نشستن‌های طولانی‌مدت پشت سیستم رایانه یا نگاه به گوشی تلفن همراه که اغلب ناصحیح هست علاوه بر افت تدریجی بینایی، اشکالاتی را در سیستم اسکلتی بدن خصوصاً در ستون فقرات موجب می‌شود. اختلالات مغز و اعصاب، مشکلات قلبی–عروقی نظیر افزایش فشارخون، بیماری‌های پوستی و هم‌چنین ابتلا به افسردگی از دیگر مضرات است.

اما مهم‌ترین معضل در حوزه سیاست است که دو بعد دیگر –فرهنگ و سلامتی– را نیز در بر می‌گیرد. تا جایی که مشاهده می‌شود که به انحای مختلف، مفاهیم سیاسی و فرهنگی مد نظر متولیان اصلی، به مخاطبین القا می‌شود. مثلاً در بازی‌ها نمادهایی که نماینده‌ تفکرات خاصی است تعبیه می‌شود که در مراحل بعدی قرار است از پیوند آن‌ها با سایر موارد نتیجه‌ خاصی گرفته شود.

از طرفی افراد مختلف، ریزترین اطلاعات شخصی خود را در اختیار صاحبان و هسته‌های مرکزی شبکه‌های اجتماعی و پیام رسان ها قرار می‌دهند (که ردیابی آن‌ها ما را به سازمان اطلاعات رژیم صهیونیستی و آژانس امنیت ملی آمریکا می‌رساند) و زمینه هرگونه بهره‌برداری و سوءاستفاده از این اطلاعات را فراهم می‌سازند که یقیناً در آینده‌ای نه‌چندان دور دود آن به چشم افراد و جامعه می‌رود.

لذا باید فرهنگ صحیحی در مورد نحوه‌ استفاده از این امکانات معرفی شود تا افراد را واکسینه کرد و اثرات سوء آن را به حداقل رساند؛ و با روشنگری و معرفی ریشه‌های اصلی برای مردم روشن شود که این امکانات کم‌هزینه -و حتی رایگان- از سر دلسوزی متصدیان امر ایجاد نگردیده است. تا نهایت احتیاط در استفاده از آن‌ها رعایت شود و به‌راحتی اطلاعات شخصی خود را منتقل نسازند.

اما از طرفی می‌توان از امکانات پدید آمده استفاده مفید و در جهت عکس اهداف متولیان این امر داشته باشیم.

لذا از باب «المؤمن کیس: مؤمن زیرک است» بجا است که از امکانات به وجود آمده نهایت استفاده را نموده و در صدد معرفی و نشر اسلام ناب محمدی و صدور مبانی انقلاب اسلامی به سراسر جهان برآییم. همانگونه که مقام معظم رهبری در اقدامی بجا، به تحریر و انتشار نامه‌ای برای جوانان غربی پرداختند، این مهم علاوه بر نهادها و رسانه‌ها بر دوش تک‌تک افراد جامعه‌ اسلامی است که ابتکار عمل به خرج داده و در حوزه‌های مختلف وارد شوند. مثلاً می‌شود به‌راحتی در این فضاها به فریضه امر به معروف و نهی از منکر پرداخت. می‌شود مفاهیم دینی و ملی جامعه‌ اسلامی را برای مخاطبین شبکه‌های اجتماعی -که اغلب جوانان و نوجوانان هستند– تبیین نمود و هر یک از ما افسران جنگ نرم باشیم.

والسلام علی من اتبع الهدی