یادداشت اختصاصی از حسن خیرآبادی
جایگاه عفاف و حجاب در حماسه کربلا
در فرهنگ عاشورا و اهل بیت (علیهم السلام) حفظ عفاف و حجاب زنان از جانفشانی مردان و بر بالای نیزه رفتن سرها حیاتی تر عنوان شده است. و بر زنان و بانوان محترم واجب است حال که امام حسین(ع) تاج افتخار عزاداری را بر سرشان نهاده است، دقت بیشتری در رعایت حجاب نمایند.
![جایگاه عفاف و حجاب در حماسه کربلا](https://cdn.safheeghtesad.ir/thumbnail/msqU8ctFMuT6/xFhi-ORYyrY4J8wuaJy0GBySxWKkPo7DPsxA4PYFGTYaNU4-iYx7_RnflFx1mrY4VJkBoxm0GgoVFwRfVu18ANn6cZr8orwru0pn2wnkc35x94m7L7tbXoBbthq0_jJyWmNjzKNlN_mxjPII_K_Csq0zcRmLRgML/%D8%AD%D8%B3%D9%86+%D8%AE%DB%8C%D8%B1%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C.jpg)
یکی از مسائلی که این روزها بسیار به آن پرداخته می شود و به قولی نقل مجالس است، بحث عفاف و حجاب است. عده معدودی اظهار می دارند که اصل دین و خدا و پیامبر(ص) و ائمه(علیهم السلام) و... را قبول ندارند فلذا بی توجهی به امر حجاب از ناحیه این افراد خیلی بعید و دور از ذهن نیست و در این نوشتار نیز بحثی راجع به این افراد نداریم.
لکن روی صحبت با کسانی است که با آنکه خود را رهرو و دوستدار امام حسین(ع) و اهل البیت (علیهم السلام) می دانند در قبول یا رعایت حجاب قدری کوتاهی می کنند. همان هایی که برای مجالس روضه و بزرگداشت امام حسین(ع) در ماه محرم و ... احترام قائل اند، حضور فعال دارند، اندوهگین هستند، فعالیت دارند ولی بعضا از روی غفلت نسبت به رعایت حجاب و ظاهر خود اهتمام کافی را ندارند.
در این جستار بر آنیم که به نمونه هایی از مصادیق اهمیت بحث حجاب و عفاف در سیره اهل بیت(علیهم السلام) با محوریت ماجرای کربلا بپردازیم:
طبق آنچه معروف است از امام سجاد(ع) در پاسخ به سوالی که در ماجرای عاشورا و حوادث بعد از آن، کجا و در چه موقعیتی به شما سخت تر گذشت؟
ایشان در پاسخ فرموده اند: الشام، الشام، الشام.
در بررسی اجمالی این موضوع پر واضح است که در کربلا حضرت سیدالشهدا(ع)، ابالفضل العباس(ع) ، علی اکبر(ع) و سایر شهدا(ع) به سخت ترین وضعیت به شهادت رسیدند و قحطی آب و غربت اهل البیت(ع) به اوج مصیبت رسید که بیش از این شرح و وصف اسفناک آن خارج از بحث است. با این وجود چگونه است که امام سجاد(ع) از شام به عنوان سخت ترین و دردناک ترین موقعیت یاد می کنند؟
«سیدبن طاووس در لهوف نقل می کند:
چون کاروان اسیران به دمشق نزدیک شد، امّ کلثوم(سلام الله علیها) به شمر نزدیک شد و فرمود: مرا با تو حاجتى است.گفت: حاجتت چیست؟
فرمود: وقتى که مىخواهى ما را وارد شهر کنى از دروازهاى وارد کن که تماشاگران کمى دارند، و دستور ده تا سرهاى شهداء را از بین محملها بیرون برده و از ما دور کنند، چرا که ما از نگاههاى بسیار آزرده خاطر شدهایم.
البته شمر(لع)- بر مبناى خبث باطنى خود- در قبال خواسته امّ کلثوم، فرمان داد تا سرهاى بر روى نیزهها را در میانه محملها قرار داده با همین وضع آنان را تا دروازه دمشق و دم در مسجد جامع در جایگاه اسیران باز داشت.»
ببینید ام کلثوم(سلام الله علیها) دختر امیرالمومنین(ع) در اوج سختی که زبان در برابر این شدت از مصیبت لال است، مراقب پوشش خود و دختران و زنان همراه و دوری از نگاه نامحرم است!
زینب کبری(سلام الله علیها) در جملات آغازین خطبه پر صلابت خود در برابر یزید (لع) چنین می فرمایند:
ای یزید «آیا این از عدل است اى فرزند آزادشدهها که زنان و کنیزان تو در پس پرده باشند و دختران رسول اللَّه اسیر؟!
حجاب هایشان را دریدى، و چهرههایشان را آشکار کردى، آنان را چونان دشمنان از شهرى به شهرى کوچانیده، ساکنان منازل و مناهل بر آنان اشراف یافتند، و مردم دور و نزدیک و پست و فرو مایه و شریف چهرههایشان را نگریستند، در حالى که از مردان آنان حامى و سرپرستى همراهشان نبود.»
اینجا حضرت زینب (سلام الله علیها) پیش از آنکه به ابعاد وسیع و دردناک ستم هایی که از ناحیه یزید بر خاندان پیامبر وارد آمده اشاره ای کند، بحث کشف حجاب زنان(اگرچه به اندازه مشخص شدن صورتها بود) را مطرح می کند و به شدت انتقاد می کند.
همچنین محدث قمی نقل معتبری از سهل بن سعد ساعدی را از کتاب بحار الانوار نقل میکند که وی میگوید:
«در گوشه ای از شهر عده ای را دیدم که با هم صحبت میکردند.
به آنها گفتم: آیا برای شما در شام عیدی است که ما از آن بی خبریم؟
گفتند: پیرمرد؛ گویا غریبی؟
گفتم : آری. من سهل ساعدی صحابی رسول خدایم.
گفتند : سهل! تعجب نمیکنی که چرا آسمان خون نمی بارد؟ و زمین اهلش را فرو نمیبرد؟
گفتم : مگر چه شده؟
گفتند: سر حسین(ع) فرزند پیغمبر(ص) را از عراق برای یزید هدیه می آورند.
گفتم: ای وای! سر حسین را می آورند و مردم اینگونه خوشحالی می کنند؟
پرسیدم از کدام دروازه وارد می کنند: گفتند: دروازه ساعات.
سهل گفت در میان گفتگوی ما ناگهان دیدم بیرقهایی پی در پی پیدا شد... ناگاه دیدم زنانی بر شتران بی روپوش سوارند. به آنها نزدیک شدم و از نخستین زن پرسیدم: کیستی؟
گفت: سکینه بنت الحسین (ع)
گفتم: اگر حاجتی داری بگو تا برآورم که من سهل بن سعد ساعدی هستم. جد تو را دیدم و حدیث او را شنیده ام.
گفت: ای سهل! به حامل این سر بگو که آن را جلوتر برد تا مردم مشغول نگاه کردن به آن شوند و به حرم رسول خدا نگاه نکنند.
سهل گفت نزدیک آن نیزه دار شدم گفتم: میتوانی حاجت مرا برآورده کنی و به ازای آن چهارصد دینار دریافت کنی؟
گفت: حاجت تو چیست؟
گفتم: این سر را از حرم جلوتر ببر
پذیرفت و چهارصد دینار را به او دادم و سر را در حقه گذاشتند و به پیش یزید بردند.»
در این شرایط که اهلبیت(علیهم السلام) مصیبت و داغ حجت خدا(ع) و عزیزترین و باوفاترین یارانش را دیده اند و مسیر طولانی و پر مشقت کربلا و کوفه و شام را پشت سر گذاشته اند حتما هزاران حاجت و خواسته دارند، لکن هم و غم حضرات حفظ شدن عفاف و حجاب و محفوظ ماندن از نگاه نامحرم است.
لذا همانگونه که پیداست مساله حجاب ناموس اهل البیت(ع) آنقدر مهم و حیاتی است که امام سجاد(ع) در پاسخ به این سوال که کجا بیش از همه به شما سخت تر گذشت؟
سه مرتبه می فرمایند الشام الشام الشام...
و حتی این مصیبت برای امام زمان(عج) نیز شدیدترین مصائب است. در کتاب «العبقری الحسان، ج1، ص98؛ اشک های امام زمان(عج)،ص94. » آمده است:
«مرحوم حاج شیخ ملاسلطان علی تبریزی که از جمله عابدان و زاهدان بود در عالم رؤیا خدمت امام زمان- علیه السلام- رسید و عرض کرد: ای مولای ما! آیا آن چه در زیارت ناحیة مقدسه آورده شده و می فرمایید:«فَلاَنْدُبَنَّکَ صَباحاً وَ مَساءً وَ لاَبْکِیَّنَ لَکَ بَدَلَ الدُّمُوعِ دَماً» ( هر صبح و شام بر تو گریه میکنم تا جایی که اشک هایم به خون مبدل شود) صحیح است؟
ـ ایشان فرمودند آری صحیح است.
- عرض کرد آن کدام مصیبت است که به جای اشک، خون گریه می کردید؟ آیا مصیبت حضرت علی اکبر(ع) است؟
- اگر علی اکبر(ع) هم بود، در این مصیبت خون می گریست.
- آیا مصیبت حضرت عباس(ع) است؟
- اگر عباس(ع) هم بود، در این مصیبت خون می گریست.
- آیا مصیبت حضرت سیدالشهدا- علیه السلام- است؟
- اگر سید الشهدا- علیه السلام- هم بود، در این مصیبت خون می گریست.
- عرض کرد پس کدام مصیبت است؟
- امام زمان (عج) فرمودند؛ مصیبت اسیری عمه ام زینب(س) است.»
لذا در فرهنگ عاشورا و اهل بیت (علیهم السلام) حفظ عفاف و حجاب زنان از جانفشانی مردان و بر بالای نیزه رفتن سرها حیاتی تر عنوان شده است.
و بر زنان و بانوان محترم واجب است حال که امام حسین(ع) تاج افتخار عزاداری را بر سرشان نهاده است، دقت بیشتری در رعایت حجاب نمایند و این امر موجبات رضای خداوند منان و اهل البیت (علیهم السلام) را بیش از پیش فراهم آورد.
والسلام علی من اتبع الهدی
نظر شما