یادداشت اختصاصی از حسن خیرآبادی
دام های نوین شیطان/ شراب خواری
در سلسله مباحث دام های نوین شیطان بر آنیم که بررسی نماییم در عصر حاضر شیطان چگونه ما را می فریبد و به هدف خطرناک خود که همان اغوای جمیع انسان ها است می پردازد. در مباحث گذشته اشاراتی به برخی از مسائل مبتلابه موضوع مورد بحث پرداختیم در این مبحث اشاره ای می کنیم به موضوع بسیار مهم دیگری که همان شرب خمر می باشد.
مساله شرب خمر از گذشته و ادوار قبل از اسلام نیز همواره مورد ابتلای عده ای بوده است با آمدن دین مبین اسلام خداوند خوردن شراب را صریحا حرام اعلام می نماید که ذیلا به مبانی فقهی و حقوقی آن می پردازیم:
مبانی فقهی حرمت شراب
خداوند متعال در آیه 90 سوره مبارکه مائده می فرماید:
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَیْسِرُ وَالْأَنْصَابُ وَالْأَزْلَامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّیْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ
ای اهل ایمان! جز این نیست که همه مایعات مست کننده و قمار و بت هایی که [برای پرستش] نصب شده وپاره چوب هایی که به آن تفأل زده می شود، پلید و از کارهای شیطان است؛ پس از آنها دوری کنید تا رستگار شوید.
همچنین در آیه 219 سوره مبارکه بقره می فرمایند:
یَسْأَلُونَکَ عَنِ الْخَمْرِ وَالْمَیْسِرِ قُلْ فِیهِمَا إِثْمٌ کَبِیرٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَإِثْمُهُمَا أَکْبَرُ مِنْ نَفْعِهِمَا وَیَسْأَلُونَکَ مَاذَا یُنْفِقُونَ قُلِ الْعَفْوَ کَذَلِکَ یُبَیِّنُ اللَّهُ لَکُمُ الْآیَاتِ لَعَلَّکُمْ تَتَفَکَّرُونَ
درباره شراب و قمار از تو می پرسند، بگو: در آن دو، گناهی بزرگ و سودهایی برای مردم است، و گناه هر دو از سودشان بیشتر است. و از تو می پرسند: چه چیز انفاق کنند؟ بگو: از آنچه افزون بر نیاز است. خدا این گونه آیاتش را برای شما بیان می کند تا بیندیشید.
در بیان روایات و احادیث پیامبر اکرم و ائمه هدی(علیهم السلام) شرابخواری ام الخبائث و مادر و ریشه همه بدی ها معرفی شده است چنانکه پیامبر اکرم (ص) می فرمایند:
الخَمرُ اُمُّ الفَواحِشِ و الکبائرِ .
شراب، مادرِ زشت کاریها و گناهان بزرگ است.
و در حدیث دیگری می فرمایند:
الخمرُ جِماعُ الإثْمِ ، و اُمُّ الخَبائثِ ، و مِفْتاحُ الشَّرِّ .
شراب، مجمع انواع گناهان و ریشه پلیدیها و کلید بدیهاست.
در روایتی دیگر از امام جعفر صادق(ع) آمده: کسی که شراب می خورد در واقع کتاب خدا را منکر شده است. حضرت می فرمایند:
شُرْبُ الخَمرِ مِفْتاحُ کُلِّ شَرٍّ ، و شارِبُ الخَمرِ مُکَذِّبٌ بکِتابِ اللّه ِ عزّ و جلّ ، و لَو صَدّقَ کِتابَ اللّه ِ حَرَّمَ حَرامَهُ
شرابخوارى کلید هر بدى است و شراب خوار ، کتاب خداوند عزّ و جلّ را دروغ مى شمارد ، زیرا اگر آن را باور داشت، حرام آن را بر خود حرام مى دانست .
همچنین در بیان روایت به مومنین دستور اکید داده شده است که با شرابخواران همنشینی نکنند و با آن ها همراهی نکنند. تا جایی که پیامبر اکرم همنشین با شرابخواران را مورد لعن قرار داده است و می فرمایند:
مَلْعونٌ مَلْعونٌ مَن جَلسَ طائعا على مائدَةٍ یُشرَبُ علَیها الخَمرُ
ملعون است، ملعون است کسى که با میل خود بر سر سفره اى که در آن شراب نوشیده مى شود بنشیند .
آیا در بیان روایات علتی هم برای حرمت شرابخواری مطرح شده است؟
درپاسخ می گوییم بلی در بعضی روایات به علل حرمت شرابخواری اشاره گردیده است. مثلا امام صادق(ع) در پاسخ به سوال مفضل( از شاگردان ارشد و معتمدین امام صادق (ع) و امام کاظم(ع) ) درباره علت حرمت شرب خمر این گونه فرمودند:
حَرّمَ اللّه ُ الخَمرَ لِفِعْلِها و فَسادِها ، لأنّ مُدْمِنَ الخَمرِ تُورِثُهُ الارْتِعاشَ ، و تَذهَبُ بنُورِهِ ، و تَهْدِمُ مُرُوّتَهُ ، و تَحْمِلُهُ على أنْ یَجْتَرئَ على ارتِکابِ المَحارِمِ ، و سَفْکِ الدِّماءِ ، و رُکوبِ الزِّنا ، و لا یُؤمَن إذا سَکِرَ أنْ یَثِبَ على حُرَمِهِ و لا یَعْقِلُ ذلکَ ، و لا یَزیدُ شارِبَها إلاّ کُلَّ شَرٍّ .
خداوند شراب را به علّت تأثیر بد و فسادى که به وجود مى آورد حرام کرد ؛ زیرا میگسار دچار رعشه [در اندام ]مى شود و شراب نورانیت و جوانمردى و مروتش را از بین مى برد و او را در ارتکاب کارهاى حرام و خونریزى و زنا، گستاخ مى کند و این خطر برایش وجود دارد که چون مست و لا یعقل شود به محارم خود تجاوز کند . شراب بر شراب خوار جز شر و بدى نمى افزاید.
آیا فقط شراب حرام است یا هر چیز مست کننده دیگر هم حرام است؟
امروزه شیطان و عمال انسانی او علاوه بر شراب موارد زیادی (از قبیل مایعات، قرص ها و ...) را به وجود آورده اند که شاید آن ها را نتوان شراب نامید اما در واقع همان اثرات را دارد و همان کار را انجام می دهند. لذا پاسخ سوال بالا را امام موسی کاظم(ع) به خوبی داده اند. ایشان می فرمایند:
إنّ اللّه َ عزّ و جلّ لم یُحَرِّمِ الخَمرَ لاسْمِها، و لکنّهُ حَرّمَها لعاقِبَتِها ؛ فما کانَ عاقِبَتُهُ عاقِبَةَ الخَمرِ فهُو خَمرٌ .
خداوند عزّ و جلّ شراب را به خاطر نامش حرام نکرده بلکه به سبب پیامدهاى آن حرامش کرده است . پس ، هر چیزى که پیامدهاى شراب را داشته باشد آن نیز شراب است .(میزان الحکمه،جلد سوم.)
مبانی قانونی و حقوقی حرمت شراب
در فصل ششم قانون مجازات اسلامی، به پیروی از شرع مقدس، مصرف مسکر به عنوان جرم شناخته شده است. ماده ۲۶۴ این قانون مصرف انواع مسکرات، تزریق و یا تدخین آنها را موجب حد معرفی کرده است؛ فرقی نمی کند مقدار آن کم باشد یا زیاد، خالص باشد یا ناخالص و اینکه فرد مست کند یا نکند.
بر اساس ماده ۳۶۵ قانون مجازات اسلامی، شرب خمر مشمول ۸۰ ضربه شلاق می شود. طبق این ماده تفاوتی بین زنان و مردان در این باره وجود ندارد. این جریمه تا بار سوم تکرار می شود. اما کسی که برای بار چهارم مرتکب شرب خمر شود با داشتن شرایط( یعنی سن او کمتر از سن قانونی نباشد، مسلمان باشد، عاقل باشد، آگاه باشد و...) به اعدام محکوم می شود.
امید که با استعانت از الطاف الهی هیچ لذتی را جایگزین ایمان و مهر به خداوند متعال نکنیم و سینه هایمان گنجینه پاک محبت و معرفت به حضرتش و اهل البیت(علیهم السلام) باشد.
والسلام علی من اتبع الهدی
نظر شما