یادداشت اختصاصی از حمیدرضا حاجی اشرفی
چرا خلاقیت و نوآوری با روزمرگی با هم قهر کردند !؟
دانشمندان کیهان شناس می گویند جهان هستی لحظه به لحظه در حال انبساط است . این گزاره به مفهوم اینست که عالم خلقت در واحد زمان دائما در حال تغییر است . از سوی دیگر دانشمندان علم مدیریت نیز می گویند ؛ همه چیز در حال تغییر است الا خود تغییر !!!
حضرت حافظ نیز سروده است : دائما یکسان نباشد حال دوران غم مخور !
این مقدمه بدین علت بیان گردید که وقتی معمار بزرگ هستی، فلسفه حیات را بر حرکت در واحد زمان قرار داده و زندگی بر روی کره زمین هم تابع تحولات آب و هوایی و فصول مختلف و حرکت کرات و اشیا و پدیده ها تنظیم شده بیانگر اینست که سکون و ثبات در زندگی انسانها بی مفهوم و طبیعتا، سرنوشت انسانها تابعی از تحولات در واحد زمان است .
از دهها سال پیش ، وقتی دانشمندان فیزیک کوانتوم نظریات خودشان را که بطور کلی بر #بی اطمینانی و عدم ثبات همه چیز اعلام نمودند و از تغییرات مستمر در اشیا و افکار آدمها و تاثیر اذهان ، تصمیم سازی ها و تصمیم گیریها ناشی از تغییرات و تاثیرات پندارها، گفتارها ، کردارهای هر انسان در محیط پیرامون و مالا تاثیرات تصمیمات جمعی در جهت گیری های نوآورانه آموزشی ، علمی فرهنگی ،اجتماعی ،اقتصادی را اثبات کردند آنگاه دانش مدیریت ریسک دچار تحول ژرف گردید !؟
در نگرش نیوتنی به جهان هستی ،فقط اشیا مادی و پدیده های طیبعی و قابل رویت و اندازه گیری ملاک علم قرار داده شده است . اما بر عکس ،در نگرش کوانتومی قدرت ناشی از اندیشه های انسانی و انرژی حاصل از افکار و اذهان و تصمیمات بشر که منشا رخداد تحولات علمی، اخترعات و اکتشافات و فرهنگی و اجتماعی می باشند را ملاک تحولات و تاثیر گذاری بر اشیا و اجسام و باعث تغییرات در تمدن بشری معرفی و اثبات نموده اند . علم مدیریت ریسک ، با اثبات نظریات دانشمندان کوانتومی دچار تحول شد . اینبار مطالعه گران ریسک نه تنها می بایست قواعد و نظریات دانشمندان نیوتنی را ملاک قرار می دادند که برنامه ریزی در ثبات سیستم ها را برای رسیدن به ماموریت ها و اهداف در پروسه ها و پروژه ها را از مدیریت ریسک انتظار داشتند ،بلکه از سوی دیگر نظریات دانشمندان کوانتومی که می گویند ؛ اساسا در زندگی بشری ،چیزی بعنوان ثبات و اطمینان مطلق وجود ندارد !!! زیرا همه چیز در همه زمانها بطور لحظه به لحظه در حال تغییر و دگرگونی ست . پس تلاش در ایجاد ثبات و اطمینان سازی بر حسب این نظریه مطرود و نشدنی و بیهوده است !؟
با تلفیق دو نظریه نیوتنی و کوانتومی، کار کارشناسان و مطالعه گران ریسک ، سخت شد . از یکطرف در ریسک های فیزیکی ،باید بدنبال یافتن راهکارها و استراتژی ثبات و اطمینان سازی باشند و از سوی دیگر در ریسک های غیر فیزیکی که منشا آنها از درون اذهان و افکار انسانهاست باید بدنبال شناسایی تحولات مستمر و یافتن اثرات مثبت یا منفی تغییرات مکرر که منشا تحولات در زندگی و کارها و تمدن بشری است باشند .!؟
دانشمندان مدیریت ریسک در چنین وضعیتی دیگر بدنبال تثبیت موقعیت ها و تدوین استراتژیک پروژه ها نیستند ،بلکه بدنبال تطبیق شرایط با تحولات و کاهش اثرات منفی تحولات و نهایتا موج سواری بر روی تحولات به جهت بهینگی سیستم ها و افزایش بهره وری کل هستند . !!!
از این مرحله که از آغاز هزاره سوم میلادی شروع شده ، دانش مدیریت ریسک ، پیچیده و بسیار مرکب شد .!؟ حکیم شیرازی جناب سعدی سروده است :
ابر و ماه و مه و خورشید و فلک در کارند
تا تو نانی به کف آری و به غفلت نخوری
در این بیت شاعر بزرگ ایرانی به هارمونی اجزا سیستم طبیعت و کارکرد در واحد زمان و نهایتا اساس زندگی بر مدار طبیعت و کائنات اشاره دارد . لیکن پرسش اینست : چرا سعدی از [ غفلت ] و نماندن در غفلت سخن می گوید !؟
مگر نان درآوردن و خوردن عادی انسان را دچار غفلت می کند !؟ آیا سعدی در چند قرن پیش با نظریات فیزیک کوانتوم آشنا بوده !؟
معنی غفلت : بی خبری ، سهل انگاری ، تغافل ، سستی ، نابخردی
در دانش مدیریت ریسک ، تمام معانی غفلت ، مبنای مطالعات و پیدا کردن فرمول های اصولی هدایت و راهبری سیستم هاست !!!
اگر غفلت را در به مفهوم ناتوانی از درک تحولات و تغییرات مستمر در کائنات و در زندگی هر شخص و اجتماع تعبیر کنیم ، در واقع کنایه سعدی به باقی بودن و بسندگی نکردن به روز مرگی است و در نقطه مقابل گوشزد اینکه انسان عاقل و جامعه خردمند مستمرا بدنبال خلاقیت و نوآوریست تا بهتر و زیبنده تر زندگی کند ...
نظر شما