یادداشت اختصاصی از حمیدرضا حاجی اشرفی
توسعه همه جانبه و پایدار اکوسیستم نوین کسب و کار از کجا آغاز می شود !؟
در قوانین برنامه های پنجساله توسعه فرصت های اشتغال آفرینی در بخش های صنعت ، کشاورزی و خدمات و تجارت پیش بینی می شوند . حتی در برنامه ششم پیش بینی ایجاد ۵ میلیون فرصت شغلی شد که بعلل گوناگون تحقق نیافت.
رییس جمهور دولت های یازدهم و دوازدهم چندین بار سخنانی در باره افزایش تعداد واحدهای SMEs جهت فراهم سازی شکل گیری این تعداد شغل اظهار نظر نمود. پیشتر در دولت های نهم و دهم ،پروژه بنگاههای زود بازده اجرایی شد اما از نتیجه غایی اینکه چند درصد توام با موفقیت بوده آماری منتشر نگردید . تصویب قوانین حمایت از تولیدات و تجارت ایرانی همچون ؛ [ قانون افزایش بهره وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی - قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقا نظام مالی کشور - قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار - قانون تسهیل صدور مجوز های کسب و کار - مشاغل خانگی - خصوصا اصول ۴۳ و ۴۴ ( پس از اصلاح بند ج ) ] بیانگرند که ؛ دولت و مجلس در مقاطعی نسبت به حمایت از تعمیم محیط کسب و کار و مبارزه با بیکاری اهتمام ورزیده اند،لیکن بعلت فقدان حضور کارشناسان دو دانش بنیادین [ مدیریت های ریسک و بازاریابی ] در مجموعه دستگاههای دولتی متولی توسعه اکوسیستم کسب و کار و نا هماهنگی و نگرش ارباب -رعیتی بخش دولتی به خصوصی و ترسیم نشدن نقشه راه اقتصاد ملی ، متاسفانه نتایج مطلوب مورد انتظار حاصل نمی گردند!
بررسی علل و چرایی عدم موفقیت زمینه سازی کارآفرینی پس از سالهای دفاع مقدس حکایت از ضعف دانش کارآفرینی و فرهنگ کار مدیران ایرانی دارد. آنها همه عوامل کارآفرینی را در تامین پارامترهای [ سخت افزاری ] خلاصه می بینند . بطوریکه از سه عامل دیگر موثر [ روح افزایی - فکر افزایی - نرم افزاری ] غفلت میکنند.بهمین علت علی رغم پیشرفت های تحصیلی و فارغ التحصیلی خیل عظیم جمعیت شهروندان در دورههای آموزش متوسطه و دانشگاهی و مراکز فنی و حرفه ای ،این اشخاص تحصیلکرده از مهارت و توانایی مدیریت و اجرا امور در بدو فعالیت های سازمانی و شغلی برخوردار نیستند و سالها در محیط های شغلی اعم از دولتی ،خصوصی ،صنفی و ... باید کارآموزی کنند تا در طول زمان در انجام امور مسلط شوند و بازدهی مطلوب برای تصدی گری مشاغل را پیدا کنند .
این نقائص فقط مربوط به بخش شاغلین و استخدام شدگان نیست ، اگر آمار بیکاران و نیمه بیکاران را به ناکارآمدی نیروهای کار اضافه کنیم ، آنگاه سوخت میلیاردها نفر ساعت وقت ملی که بعلت اتلاف عامل زمان هدر میروند نگران کننده است . عمر کاری میلیونها انسان که در مسیر یاری تولیدات و توسعه ملی و افزایش GDP قرار ندارند.خسارتهای عظیم مادی و معنوی که هر ساله به اکوسیستم فضای کسب و کار و اقتصاد ملی تحمیل می شود به دقت قابل اندازه گیریست!!
چه باید کرد؟ برای روشن شدن موتور نهضت کارآفرینی دانش محور و بهره وری بهینه ملی، چه اقدامات اصولی می تواند پیاده شود؟!
پیش از پاسخ به این پرسش نیاز به مرور مشاهدات میدانی برای درک شرایط بازار کار از دهه ۹۰ تاکنون هستیم .بسیاری از روستاها را جوانان برای پیدا کردن کار به مقصد شهرها ترک کرده اند و مزارع ، کارگاهها و فرصت های شغلی روستایی بدون بهره برداری در اکثر موارد رها شده اند. بسیاری از رانندگان خودروهای شخصی مسافرکش در تهران و شهرهای بزرگ یا از همان جوانان روستایی هستند یا کسانی که قبلا در کارگاههای تولید شهری کار می کرده اند و با تعطیلی واحدهای محل اشتغال و یا از کارکنان اخراجی شرکت های تعدیل نیرو شده هستند که مسافر کشی می کنند .
در گذر از خیابانهای شهرهای مختلف تعطیلی بسیاری از واحدهای صنفی را مشاهده می کنیم .مزارعی که بایر رها شده اند و شهرکهای صنعتی تعطیل یا نیمه تعطیل ،همه و همه نشانگر وجود نقاط ضعف و موانع گلوگاهی در برنامه ریزی مدیریت اکوسیستم محیط کسب و کار جوامع محلی و ملی هستند .برای رسیدن به توسعه چاره ای جز استمداد از دانش و پژوهش و سازمانهای کاتالیزور کسب و کارهای موج چهارم وجود ندارد .
ساختارهای؛ استارتاپ ها - فین تک ها - اینشورتک ها - شرکت های تحقیقات بازار و موسسات مشاور و آموزش های روح افزایی - فکر افزایی ، نرم فزاری مهارت آفرین!!
اگر تصور غلط در اذهان تکنوکرات ها و تحصیل کردگان ایرانی که صرفا اعطا مجوز ها و پروانه های شغلی و وام به کارآفرینان و صاحبان مشاغل می دانند ادامه یابد ،در حل مسائل بیکاری و کارآفرینی و قطع زنجیرهای بورکراسی و باز کردن گره های کور پیچیده به دست و پای کارآفرینان بقول شادروان دکتر عظیمی کماکان دچار [ پندارهای غلط ] و نا آشنایی مدیران ایرانی با #ریسک های مشهود و نامشهود گلوگاهی مانع توسعه در کشورمان هستیم...
نظر شما