بازدهی ۲۵ درصدی صنعت بانکداری در سال ۱۴۰۱

صفحه اقتصاد - سمیرا عسکری - با توجه به اینکه بیش از 80‌ درصد سهم تامین مالی کسب و کارها در ایران توسط بانک‌ها در قالب تسهیلات انجام می‌شود، نقش بانک‌ها در زنجیره ارزش افزوده و توسعه اقتصادی ایران بسیار چشمگیر است. صنعت بانکداری و موسسات اعتباری در بازار سرمایه سال 1401 به بازدهی 25 درصدی رسید.

بنابر این گزارش ، بررسی عملکرد درآمدی بانک‌های بورسی کشور در سال گذشته نشان داد که صنعت بانکداری در سال ۱۴۰۱ یک جهش قابل توجه را تجربه کرد. جهشی که در دوازدهمین ماه سال به رشد دوبرابری درآمد نسبت به دوره مشابه ۱۳۹۹ شد.

از بین 32 بانک و موسسه اعتباری که در کشور فعال هستند تنها سهام 20 بانک و موسسه در بازار داد و ستد می شود. عملکرد ۱۲ ماهه نظام بانکی ایران در بازار سرمایه با بازدهی ۲۵ درصدی همراه بود. بجز وسالت ، 12 نماد بانکی دیگر هم بازدهی مثبت داشتند، اما بازدهی نیمی از آنها فقط بین 4 تا 19 درصد بود. دومین سهم بانکی پربازده سال گذشته، سهام پست بانک بود که با بازدهی 95 درصدی بهای سهامش از حدود 343 تومان به 670 تومان دست یافت. سهام بانک شهر با رشد 76 درصدی سومین سهم بانکی پربازده سال 1401 بود. بهای این سهم که در ابتدای سال گذشته در محدوده پایین تر از 400 تومان قرار داشت، تا انتهای سال به 700 تومان صعود کرد. سهام بانک ملت هم با رشد 58 درصدی از حدود 217 تومان به 343 تومان رسید و عنوان پنجمین سهم بانکی پربازده را به خود اختصاص داد.

رشد قیمت سهام بانک سرمایه از حدود 320 تا 466 تومان در سال 1401 موجب شد تا این سهم به سهامداران خود بازدهی 45 درصدی داده و به رتبه ششم پربازده ترین سهم بانکی برسد. در سالی که گذشت سهام بانک کارآفرین از حدود 270 تومان تا 350 تومان رشد کرد و با بازدهی 29 درصدی همراه شد. بانک های خاورمیانه ، پارسیان، سامان ، تجارت ، صادرات و اقتصاد نوین نیز با رشد اندک به ترتیب 19، 16، 10، 6، 6 و 4 درصدی کمترین بازدهی های بانکی را رقم زدند. در سال گذشته، چهار بانک و یک موسسه با افت ارزش سهام مواجه شدند.

افزایش درآمدزایی بانک‌ها در اسفند ماه سال گذشته نشأت گرفته از دو عامل اصلی بوده است.

روند درآمدی بانک‌های کشور در سال‌های اخیر و نحوه چینش بازپرداخت‌ به بانک‌ها، نشان می‌دهد که معمولا در اسفندماه هر سال درآمد بانک‌ها به نسبت یازده‌ماه دیگر سال بیشتر است. این عامل حمایتی باعث شده تا رشد درآمد بانک‌ها در دوازدهمین ماه هر سال به نسبت متوسط درآمد ماهانه سال، منطقی به نظر برسد. با این حال رشد نرخ سود تسهیلات بانک‌ها نیز که از نیمه دوم سال 1401 آغاز شد؛ حجم تسهیلات بانک‌ها را افزایش داد و با محاسبه سود بازپرداخت تسهیلات اعطایی در نرخ‌های بالاتر، موجب رشد درآمد ماهانه بانک‌ها شد.

بانک مرکزی در یک سال گذشته اقداماتی از قبیل فروش اوراق مالی و اسلامی، انتشار گواهی سپرده مدت‌دار، اجرای مصوبه نگهداری ۳ درصد مانده سپرده­­ بانک‌ها به صورت اوراق مالی اسلامی، کنترل رشد خلق پول بانک ­ها، تشکیل کمیته‌­های نقدینگی، پایش پایه پولی و اصلاح نظام بانکی را در حوزه پولی و بانکی انجام داد. طبق گزارش ارائه شده از بانک مرکزی ، بخش عمده اضافه برداشت بانکها و موسسات اعتباری متاثر از عواملی همچون مشکلات ترازنامه‌ای و حاکمیت شرکتی آنها می باشد که این امر نیز در کوتاه مدت و ظرف یک سال اخیر ایجاد نشده و عمدتاً معطوف به رفتار گذشته بانک ها و انباشت ناترازی‌های مختلف در ترازنامه آن‌ها بوده است.