صفحه اقتصاد بررسی کرد؛
دلیل قطعی برق کدام پالایشگاه بود؟پشت پرده چالش تأمین برق در زمستان
در این گزارش به جزئیات چالش تامین برق در زمستان و نقش یکی از پالایشگا ها در قطعی برق پرداخته شده است.
بحران قطعی برق در زمستان امسال، روی دیگری از ناترازی انرژی را آشکار کرد. هرچند این روزها خاموشی‌ها کمتر شده، اما نگرانی‌های جدی درباره تأمین انرژی همچنان وجود دارد.
کاهش گازوئیل نیروگاهی و مصرف بی‌رویه حامل‌های انرژی، چالش‌های بزرگی را پیش روی کشور قرار داده است. در ادامه، جزئیات این بحران و عوامل تأثیرگذار بر آن بررسی می‌شود.
تأمین گازوئیل؛ کاهش ذخایر و افزایش نگرانی‌ها
در آبان‌ماه سال جاری، مصطفی رجبی‌مشهدی، مدیرعامل توانیر، با تأکید بر کاهش ۲۰ تا ۳۰ درصدی گازوئیل تحویلی به نیروگاه‌ها نسبت به سال گذشته، اعلام کرد که نیروگاه‌ها برای تأمین انرژی، به‌طور معمول ۸۰ درصد از گاز، ۱۴ درصد از گازوئیل و ۶ درصد از مازوت استفاده می‌کنند.
این نسبت در ماه‌های سرد سال، به‌ویژه با افزایش مصرف خانگی، تغییر می‌کند و نیروگاه‌ها مجبور به مصرف بیشتر مازوت می‌شوند.
از سوی دیگر، مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی به ناترازی‌های گسترده در حامل‌های انرژی اشاره کرده است.
این گزارش نشان می‌دهد که در سال ۱۴۰۱ میزان ناترازی گاز طبیعی در اوج مصرف به ۳۱۵ میلیون مترمکعب در روز رسید. این رقم اگرچه در سال ۱۴۰۲ به ۲۸۰ میلیون مترمکعب کاهش یافت، اما همچنان در ماه‌های سرد به‌صورت جدی مشکل‌ساز است.
در این میان، کاهش ذخایر گازوئیل و نفت‌کوره نیروگاه‌ها، فشار مضاعفی بر سیستم تولید برق وارد کرده است.
بر اساس آمارها، در نیمه نخست سال ۱۴۰۳، ذخایر گازوئیل و نفت‌کوره در نیروگاه‌ها نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش یافته است. این موضوع، همراه با افزایش ناترازی گاز طبیعی، چالش‌هایی برای تأمین برق زمستانی ایجاد کرده است.
کاهش ذخایر نیروگاهی؛ دلایل و پیامدها
کاهش ذخایر نیروگاهی یکی از مشکلات اصلی در تأمین پایدار انرژی است. آمارهای منتشرشده توسط شانا نشان می‌دهد که سطح ذخایر نفت‌گاز و نفت‌کوره نیروگاهی در تاریخ ۳۱ مرداد ۱۴۰۳، یعنی در آغاز فعالیت دولت جدید، نسبت به مدت مشابه سال قبل، ۲.۶ میلیارد لیتر کاهش یافته است.
این کاهش، علاوه بر افزایش مصرف داخلی، به صادرات گازوئیل نیز ارتباط دارد.
در تابستان سال جاری، پالایشگاه آبادان یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون لیتر گازوئیل را برای صادرات در رینگ بین‌الملل بورس انرژی عرضه کرد.
این رقم، معادل ۶۸ روز تولید این پالایشگاه است که نشان‌دهنده تمرکز بالا بر صادرات این فرآورده در بازه زمانی تیر و مردادماه است.
همزمان، مصرف روزانه گازوئیل در بخش حمل‌ونقل به ۵۶ میلیون لیتر می‌رسد. با این حال، کاهش ذخایر گازوئیل در مهرماه باعث ایجاد نگرانی‌های گسترده شد. به نظر می‌رسد که تصمیمات مرتبط با صادرات و کاهش ذخیره‌سازی، یکی از عوامل اصلی بحران اخیر در تأمین انرژی بوده است.
صادرات گازوئیل و بحران داخلی
یکی از مهم‌ترین عوامل کاهش ذخایر نیروگاهی، صادرات گسترده گازوئیل بوده است. مستندات بورس انرژی نشان می‌دهد که پالایشگاه آبادان در تابستان امسال حجم زیادی از گازوئیل تولیدی خود را پیش‌فروش کرده است. این تصمیم، در شرایطی که ذخایر داخلی در وضعیت بحرانی قرار داشت، به شدت مورد انتقاد قرار گرفته است.
از سوی دیگر، ناترازی در تأمین گاز طبیعی نیز فشار بیشتری بر استفاده از سوخت‌های مایع مانند گازوئیل وارد کرده است. با کاهش تولید و ذخیره‌سازی این سوخت‌ها، نیروگاه‌ها ناگزیر به استفاده بیشتر از مازوت شده‌اند که خود چالش‌های زیست‌محیطی را نیز افزایش داده است.
آینده تأمین انرژی؛ چالش‌ها و راهکارها
بحران تأمین انرژی، زنگ خطری برای برنامه‌ریزی‌های آینده است. کاهش ذخایر گازوئیل و افزایش مصرف خانگی در فصل سرما، نشان می‌دهد که برنامه‌ریزی دقیق‌تری برای تأمین پایدار انرژی ضروری است. برخی از راهکارهای پیشنهادی شامل موارد زیر است:
-کاهش صادرات حامل‌های انرژی در شرایط بحرانی داخلی
-افزایش سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های تولید و ذخیره‌سازی انرژی
-ترویج مصرف بهینه انرژی در بخش‌های مختلف
-توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر برای کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی
پرسش و پاسخ‌های متداول درباره بحران انرژی
چرا ذخایر گازوئیل نیروگاهی کاهش یافته است؟
به دلیل افزایش صادرات گازوئیل در تابستان و مصرف بالای داخلی در فصل سرما.
چه میزان گازوئیل توسط پالایشگاه آبادان صادر شده است؟
پالایشگاه آبادان یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون لیتر گازوئیل را در بورس انرژی عرضه کرده است.
نیروگاه‌ها بیشتر از چه سوختی استفاده می‌کنند؟
به‌طور معمول، ۸۰ درصد گاز، ۱۴ درصد گازوئیل و ۶ درصد مازوت مصرف می‌شود.
ناترازی گاز طبیعی در سال گذشته چقدر بوده است؟
در سال ۱۴۰۱، ناترازی گاز طبیعی به ۳۱۵ میلیون مترمکعب در روز رسید.
آیا صادرات گازوئیل متوقف شده است؟
خیر، اما محدودیت‌هایی برای آن در نظر گرفته شده است.
مصرف روزانه گازوئیل در بخش حمل‌ونقل چقدر است؟
حدود ۵۶ میلیون لیتر در روز.
آیا کاهش مصرف انرژی می‌تواند بحران را کاهش دهد؟
بله، مصرف بهینه انرژی نقش مهمی در مدیریت بحران دارد.
مازوت چه نقشی در تولید برق دارد؟
در شرایط کمبود گاز و گازوئیل، نیروگاه‌ها به مصرف مازوت روی می‌آورند.
چرا برنامه‌ریزی برای تأمین انرژی اهمیت دارد؟
به دلیل ناترازی‌های گسترده در تأمین حامل‌های انرژی و افزایش مصرف.
چه راهکارهایی برای حل بحران انرژی پیشنهاد شده است؟
کاهش صادرات، افزایش سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها و توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر.
چرا مصرف گازوئیل در زمستان افزایش می‌یابد؟
به دلیل افزایش مصرف خانگی و نیاز نیروگاه‌ها به سوخت جایگزین.
آیا کاهش دما باعث ناترازی انرژی می‌شود؟
بله، افزایش مصرف در فصل سرما فشار بیشتری بر تأمین انرژی وارد می‌کند.
نقش دولت در مدیریت بحران انرژی چیست؟
دولت باید با برنامه‌ریزی دقیق و تأمین منابع مالی، ناترازی‌ها را کاهش دهد.
آیا بحران قطعی برق ادامه خواهد داشت؟
در صورت عدم برنامه‌ریزی و تأمین انرژی پایدار، احتمال آن وجود دارد.
توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر چگونه به حل بحران کمک می‌کند؟
این انرژی‌ها وابستگی به سوخت‌های فسیلی را کاهش داده و تأمین پایدار انرژی را تضمین می‌کنند.
نظر شما