بحران پرداخت بیمه و مالیات بنگاه‌ها | اولویت‌بندی معیشت مردم
در این خبر از بحران پرداخت بیمه و مالیات بنگاه‌ها و اولویت‌بندی معیشت مردم پرداخته شده است.
استاد اقتصاد دانشگاه شهید چمران در ارتباط با مصوبه حمایت از واحدهای تولیدی و خدماتی گفت: برخلاف بنگاه‌های بزرگ که اشتغال کمتری ایجاد می‌کنند، بنگاه‌های کوچک و متوسط نقش مهمی در کاهش بیکاری دارند. آن‌ها عامل کاهش فقر و نابرابری هستند، بنابراین حمایت از آن‌ها نه تنها مفید بلکه حیاتی است.
در هفته‌های اخیر، اخبار بسیاری از تعدیل نیرو یا تعطیلی واحدهای تولیدی و توقف خطوط تولید آن‌ها داشتیم؛ نتیجه بی‌تدبیری‌ها، خصوصی‌‌سازی‌های اشتباه و عدم حمایت دولت از اشتغال و تولید، کار را به جایی رسانده که در روزهای اخیر، محمدرضا عارف، معاون اول رئیس جمهور، در ابلاغیه‌ای خطاب به وزارتخانه‌های مختلف، خواستار حمایت از بنگاه‌های تولیدی و خدماتی کشور شده است.
حال در شرایط فعلی، سوال این است که تمهیداتی چون استمهلال یک یا دوماهه‌ی بدهی‌های بیمه‌ای و مالیاتی، چقدر می‌تواند بنگاه‌های تولیدی را از وضعیتِ پیش‌آمده نجات دهد. چنین اقداماتی چقدر ضروری است و چه اقدامات دیگری برای بهبود اوضاع واحدهای تولیدی باید انجام داد؟
مرتضی افقه، استاد دانشگاه شهید چمران اهواز، در گفتگو با «ایلنا» در پاسخ به این سوال‌ها گفت: این اقدامات نه تنها مفید بلکه ضروری بوده‌اند. البته شرایط ایجاد شده صرفاً ناشی از جنگ ۱۲ روزه نیست بلکه مدتهاست که تولید در کشور دچار مشکل است.
وی گفت: واحدهای تولیدی به ویژه بنگاه‌های کوچک و متوسط که سهم قابل توجهی در اشتغال و تأمین کالاهای بازار دارند، بسیار آسیب‌پذیرند. از این رو، حمایت از این بخش‌ها اهمیت زیادی دارد زیرا از یک طرف کالاهای مورد نیاز بازار را تأمین می‌کنند و از طرف دیگر اشتغال‌زایی بالایی دارند که منجر به افزایش رفاه جامعه می‌شوند.
افقه افزود: برخلاف بنگاه‌های بزرگ که اشتغال کمتری ایجاد می‌کنند، بنگاه‌های کوچک و متوسط نقش مهمی در کاهش بیکاری دارند. آن‌ها عامل کاهش فقر و نابرابری هستند، بنابراین حمایت از آن‌ها نه تنها مفید بلکه حیاتی است.
استاد اقتصاد شهید چمران اهواز گفت: لازم است یادآوری کنم که بی‌تدبیری‌های گذشته باعث شده این بنگاه‌ها به شدت آسیب‌پذیر باشند. بسیاری از این بنگاه‌ها سال‌هاست که بین ۴۰ تا ۵۰ درصد ظرفیت تولید خود را به دلیل مشکلاتی چون بروکراسی ناکارآمد، مدیریت ضعیف و فساد در روابط اداری و اجرایی استفاده نکرده‌اند. بسیاری از این مشکلات ارتباطی به تحریم‌ها یا جنگ کنونی ندارند.
این اقتصاددان ادامه داد: در نتیجه، این بنگاه‌ها پیش از وقوع جنگ نیز در مرز تولید و سودآوری قرار داشتند و کوچک‌ترین شوکی می‌توانست منجر به تعطیلی آن‌ها شود. متأسفانه جنگ ۱۲ روزه باعث شد که تعدادی از این بنگاه‌ها با کاهش تولید و خروج سرمایه مواجه شده و تعطیل شوند که به دنبال آن برخی از نیروهای این بنگاه‌ها بیکار شدند. از سوی دیگر، این واحدها به دلیل تعطیلی تولید، توان پرداخت مالیات و بیمه را نداشتند. بنابراین امکان تعویق در پرداخت مالیات و حق بیمه از سوی دولت اقدامی ضروری بود.
افقه افزود: با این حال، باید توجه داشت که این حمایت‌ها تا پایان مرداد ماه کمک چندانی نخواهد کرد و لازم است این حمایت‌ها و معافیت‌ها به صورت بلندمدت‌تر اعمال شوند.
این استاد اقتصاد در بخش دیگری از صحبتهایش به کمبود منابع دولتی برای حمایت مستمر و کاراتر دولت از بنگاه‌های تولیدی اشاره کرد و گفت: دولت به دلیل تحریم‌ها و مدیریت‌های اشتباه، منابع مالی کافی برای ادامه این حمایت‌ها ندارد. در واقع بی‌تدبیری‌ها باعث شده در دور باطلی گیر کنیم که نه دولت می‌تواند حمایتهای خود را ادامه بدهد و نه بنگاه‌های تولیدی در این شرایط می‌توانند به کار خود ادامه بدهند.
استاد اقتصاد دانشگاه چمران اهواز گفت: البته حتی اگر تحریم‌ها برداشته شود و روابط مالی و پولی با جهان برقرار شود، مشکل اصلی یعنی ناکارآمدی‌های مدیریتی و بروکراتیک همچنان باقی خواهد ماند. ریشه این مشکلات را می‌توان در اولویت‌بندی‌ها جستجو کرد که مسائل معیشتی و رفاهی مردم را در اولویت قرار نمی‌دهد.
وی گفت: در دهه‌های گذشته، درآمدهای نفتی تا حدودی این بی‌کفایتی‌ها را پوشش داده بود، اما از سال ۱۳۹۷ که درآمدهای نفتی کاهش یافته، این مشکلات بیش از پیش خود را نشان داده‌اند.
افقه تاکید کرد: بنابراین در کوتاه‌مدت، رفع تحریم‌ها و حل تنش‌های بین‌المللی ضروری است و در میان‌مدت و بلندمدت نیازمند تغییر نگرش و اولویت‌ها در مدیریت کشور هستیم. در غیر این صورت، حتی اگر تحریم‌ها رفع شوند، همچنان وابستگی به درآمد نفت باقی خواهد ماند و با هر نوسان در قیمت یا کاهش درآمد نفت، مشکلات به شرایط کنونی بازخواهد گشت. پس تاکید می‌کنم که بدون اصلاحات اساسی در ساختارهای اداری و مدیریتی کشور، پیشرفت قابل توجهی حاصل نخواهد شد.
نظر شما