پیش بینی بازار خودرو هفته چهارم مهر ۱۴۰۴ | خطر پیش فروش های غیرشفاف در صنعت خودرو
در شرایطی که صنعت خودرو ایران با موانع متعدد در زنجیره تأمین و تشدید تحریم‌ها روبرو است، عرضه‌کنندگان اصلی خودرو با مشکلات عدیده‌ای در ایفای تعهدات تحویل خودرو مواجه هستند. با ثبت‌نام حدود شش میلیون نفر در طرح‌های پیش‌فروش اخیر، این پرسش مطرح می‌شود که آیا خودروسازان توانایی تحویل به‌موقع خودروها را دارند یا شاهد گسترش پدیده آینده‌فروشی خواهیم بود؟ کارشناسان هشدار می‌دهند که تداوم این روند می‌تواند اعتماد عمومی را به شدت تضعیف کند.
با گذشت بیش از یک سال از موعد تحویل خودرو، عرضه‌کنندگان اصلی شامل خودروسازان داخلی، مونتاژی و واردکنندگان با چالش‌های متعددی در اجرای تعهدات خود روبرو هستند.
اگرچه برخی از این عرضه‌کنندگان سابقه طولانی در عدم پایبندی به تعهدات دارند، اما کماکان طرح‌های فروش خود را ادامه می‌دهند. در شرایط کنونی که تحریم‌ها تشدید یافته و موانع متعددی در مسیر زنجیره تأمین وجود دارد، این پرسش مطرح می‌شود که آینده بازار خودرو به کدام سو حرکت خواهد کرد؟
مسیح فرزانه، کارشناس صنعت خودروسازی، در تحلیل این وضعیت اشاره می‌کند که با وجود ثبت‌نام حدود شش میلیون متقاضی در طرح‌های پیش‌فروش اخیر، شرایط مالی و نقدینگی در صنعت خودروسازی طی ماه‌های گذشته روندی نزولی داشته است. به گفته وی، خودروسازان و قطعه‌سازان با مشکلات جدی در تأمین منابع مالی مواجه هستند و همین امر موجب گرایش آنان به سمت اجرای طرح‌های گسترده پیش‌فروش برای جذب نقدینگی شده است.
از سوی دیگر، با توجه به نقش خودرو به عنوان یک دارایی سرمایه‌ای در بلندمدت و ابزاری برای حفظ ارزش در برابر تورم، تمایل عمومی برای ثبت‌نام در این طرح‌ها افزایش یافته است. امید می‌رود این پیش‌فروش‌ها در موعد مقرر به تحویل خودرو منجر شود و به پدیده‌ای نظیر آینده‌فروشی یا "آرزو‌فروشی" تبدیل نشود، چرا که چنین روندی می‌تواند اعتماد عمومی را به شدت تضعیف کند.
با این حال، به نظر می‌رسد شرایط حاکم بر صنعت خودروسازی چندان امیدوارکننده نیست و نمی‌توان با اطمینان از توانایی خودروسازان برای تحویل به‌موقع خودروها سخن گفت. داده‌های آماری نشان می‌دهد تعادل بین عرضه و تقاضا در بازار خودرو مدت‌هاست بر هم خورده و پس از خردادم سال جاری، تولید خودرو در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته کاهش محسوسی را تجربه کرده است.
یکی از عوامل مؤثر در این افت تولید، مسئله ناترازی انرژی است. کمبود و ناپایداری در تأمین برق که منجر به تعطیلی موقت واحدهای صنعتی شده، نقش مهمی در کاهش تیراژ تولید ایفا کرده است. طبیعی است که تداوم کاهش تولید در بلندمدت، اثرات تورمی خود را بر بازار خودرو برجای خواهد گذاشت.
دو مولفه لجستیک و مالی از عوامل کلیدی در حیات صنعت خودرو و واردات محسوب می‌شوند که به طور مستقیم از شرایط تحریمی تأثیر می‌پذیرند. هرگونه تغییر در وضعیت تحریم‌ها می‌تواند زنجیره تأمین را تحت تأثیر قرار داده و بر تیراژ تولید، کیفیت، خدمات پس از فروش و حتی عرضه خودروهای وارداتی اثر بگذارد.
برای تداوم تولید و عرضه خودرو به بازار، ضروری است نظارت دقیق‌تری از سوی نهادهای قانون‌گذار اعمال شود. شرکت‌ها باید متناسب با توان واقعی تولید و تحویل خود اقدام به پیش‌فروش کنند و از فروش‌های غیرواقعی یا مبتنی بر وعده‌های غیرقابل تحقق پرهیز نمایند، چرا که پیامدهای چنین اقداماتی مستقیماً متوجه مصرف‌کنندگان نهایی خواهد بود.
در مورد وضعیت قیمت‌ها، افزایش اخیر نرخ ارز موجب رشد میانگین قیمت خودروها در بازار بین ۴ تا ۱۰ درصد شده است. با توجه به اینکه قیمت خودرو در سه سال گذشته از رشد نرخ ارز عقب مانده بود، این افزایش را می‌توان نوعی اصلاح قیمتی دانست. در شرایط کنونی، افزایش اخیر قیمت‌ها در بازار خودرو در حال تثبیت است و احتمال کاهش قابل‌توجه قیمت‌ها در کوتاه‌مدت با واقعیت‌های اقتصادی و شرایط فعلی بازار هم‌خوانی ندارد.
نظر شما