همه آنچه که باید در مورد بیمه جنگ بدانید | بیمه جنگ چه مواردی را پوشش می‌دهد؟
در این گزارس به بررسی مواردی که بیمه جنگ می تواند پوشش دهد و میزان آسیب‌های وارده جنگ به خانواده ها را کاهش دهد، پرداخته‌ایم.
در پی حملات رژیم صهیونیستی به ایران در خرداد ۱۴۰۴، خودروهای بسیاری متعلق به افراد حقیقی و حقوقی دچار آسیب شدند و مالکان آن‌ها برای تعمیر و بازسازی خودروهای خود با مشکلات متعددی مواجه شده‌اند. در این شرایط، پرسش اصلی این است که چگونه می‌توان این خسارات را جبران کرد؟
موارد تحت پوشش بیمه بدنه در قبال خسارات جنگی
بر اساس آیین‌نامه شماره ۵۳ بیمه بدنه(مصوب اردیبهشت ۱۳۱۶)، خسارت‌های ناشی از جنگ، شورش، اعتصاب یا تهاجم تحت پوشش بیمه بدنه قرار نمی‌گیرند و جزو موارد غیرقابل جبران محسوب می‌شوند.
دیدگاه شرکت‌های بیمه درباره جبران خسارات جنگ
شرکت‌های بیمه به دلیل گستردگی، شدت و غیرقابل پیش‌بینی بودن خسارات ناشی از جنگ، جبران این نوع خسارات را خارج از توان خود می‌دانند. آن‌ها معتقدند که به دلیل ماهیت سیاسی این خسارات و دشواری محاسبه حق بیمه متناسب، مسئولیت جبران آن بر عهده دولت‌هاست.
موضع دولت ایران در جبران خسارات جنگ اخیر
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت، اعلام کرد که خسارات وارده به منازل، واحدهای تجاری و خودروهای شهروندان از طریق صندوق ملی جبران خسارات جنگی تأمین و پرداخت خواهد شد. تاکنون دستورالعمل مشخصی در این زمینه از سوی دولت منتشر نشده و در صورت تدوین، اطلاع‌رسانی لازم انجام خواهد شد.
اقدامات پیشگیرانه برای کاهش خسارات جنگی
برای کاهش نگرانی‌های ناشی از خسارات احتمالی جنگ، برخی شرکت‌های بیمه مانند بیمه ایران، پوشش جدیدی با عنوان «پوشش خطر جنگ» را به بیمه‌نامه‌های بدنه خود افزوده‌اند.
به گفته روابط عمومی بیمه ایران، افراد می‌توانند با خرید این پوشش تکمیلی، خودروهای خود را در برابر خسارات احتمالی جنگ بیمه کنند. در شرایط کنونی، صدور این بیمه‌نامه‌ها بدون نیاز به بازدید حضوری انجام می‌شود. بیمه‌گذارانی که پیش‌تر از بیمه ایران بیمه بدنه تهیه کرده‌اند، می‌توانند با دریافت الحاقیه، پوشش خطر جنگ را فعال کنند. همچنین، افرادی که تاکنون از خدمات بیمه ایران استفاده نکرده‌اند، می‌توانند با خرید بیمه بدنه در سراسر کشور از این پوشش بهره‌مند شوند.
آیا می‌توان بیمه‌نامه را در شرایط جنگی به‌روزرسانی کرد؟
خوشبختانه امکان خرید پوشش‌های تکمیلی برای برخی بیمه‌ها وجود دارد. برای مثال، بیمه آتش‌سوزی در حالت پایه فقط حریق، انفجار و صاعقه را پوشش می‌دهد، اما با پرداخت حق بیمه بیشتر می‌توان پوشش‌هایی مانند خسارات ناشی از جنگ، شورش و بلوا را به بیمه‌نامه اضافه کرد. این موضوع در بیمه بدنه خودرو و حتی برخی بیمه‌های عمر نیز صدق می‌کند. بیمه‌گزار می‌تواند در هنگام عقد قرارداد یا در قالب الحاقیه، این خطرات را به پوشش‌های اصلی اضافه کند.
امکان افزودن پوشش جنگ به بیمه‌نامه
با وجود استثنا بودن خطر جنگ، در برخی موارد امکان خرید این پوشش به‌صورت الحاقیه جداگانه و با پرداخت حق بیمه بیشتر وجود دارد. این نوع پوشش معمولاً در موارد زیر دیده می‌شود:
- بیمه حمل‌ونقل دریایی و کشتی‌های تجاری
- پوشش اموال در مناطق پرخطر
- بیمه‌های خاص با حمایت دولت یا صندوق‌های ریسک بالا
در برخی موارد، شرکت‌های بیمه با ایجاد صندوق‌های ویژه برای پوشش خطر جنگ و تعیین شرایط دقیق، اقدام به ارائه این نوع خدمات کرده‌اند.
در صورت خرید پوشش جنگ، موارد زیر ممکن است تحت حمایت قرار بگیرند:
- آسیب ناشی از عملیات نظامی
- خسارات ناشی از شورش، انقلاب، کودتا، بلوا یا منازعات داخلی
- تسخیر، توقیف، بازداشت یا ممانعت از فعالیت‌ها
- دزدی دریایی و خطرات ناشی از مین‌ها یا تسلیحات عمل‌نکرده
خسارت جنگ در بیمه آتش سوزی
اگر در حین جنگ یا آشوب، ساختمانی دچار آتش سوزی شود، نمی‌توان از بیمه آتش‌سوزی خسارت دریافت کرد. اما بیمه مرکزی برای برخی موارد مجوزهای استفاده از این استثنائات را صادر می‌کند. توجه کنید که شما به عنوان بیمه‌گزار می‌توانید با پرداخت حق بیمه اضافی و با توجه به برخی مستندات و مدارک، پوشش جنگ و اعتراضات را در بیمه آتش سوزی تهیه کنید و تحت پوشش این موضوع قرار بگیرید.
هنگام خرید بیمه آتش سوزی برای مغازه، فروشگاه، خانه یا اداره خود، باید به بیمه‌گر اعلام کنید که حق بیمه بیشتری پرداخت خواهید کرد تا پوشش خسارت جنگ و اعتراضات برای شما درج شود. البته برای انتخاب این پوشش بهتر است که به مراکز و شعب اصلی بیمه مراجعه کنید. بیمه آتش سوزی خطرات اضافی هم دارد که به صورت جداگانه خریداری می‌شود و به بیمه آتش سوزی اضافه خواهد شد.
خسارت جنگ و بیمه بدنه
خسارت جنگ و اعتراضات در بیمه بدنه هم جزء استثنائات این بیمه‌نامه است. هنگامی که شما بیمه بدنه را تهیه می‌کنید، اگر ماشین شما در جریان جنگ، آشوب یا بلوا دچار خسارت شود، بیمه بدنه این خسارت‌ها را تحت پوشش قرار نمی‌دهد، اما با توجه به قانون بیمه و برخی از تبصره‌ها، خرید و پوشش خسارات ناشی از جنگ و اعتراضات در بیمه بدنه هم وجود دارد.
در جریان جنگ ایران و اسرائیل، شرکت‌های بیمه ایران، بیمه البرز، بیمه سامان و بیمه کوثر امکان خرید بیمه بدنه با پوشش جنگ را فراهم کردند. اگر از این شرکت‌ها بیمه بدنه دارید، می‌توانید با دریافت الحاقیه، پوشش جنگ را به بیمه‌نامه خود اضافه کنید. احتمال اضافه شدن شرکت‌های دیگر نیز وجود دارد.
خسارت جنگ و ساختمان‌های مسکونی
در جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل، بیش از ۳۵۰۰ واحد مسکونی در تهران به دلیل جنگ دچار خسارت شده‌اند. بیمه جنگ ساختمان به عنوان یک رشته بیمه جدید به منظور جبران این خسارات طراحی شده است. این بیمه که زیرمجموعه بیمه آتش‌سوزی محسوب می‌شود، خسارات وارد شده به منازل مسکونی را تا سقف مشخصی جبران می‌کند.
در کنار بیمه جنگ ساختمان، بنیاد مسکن اعلام کرد که به مالکان واحدهای مسکونی کاملاً تخریب‌شده در حملات رژیم صهیونیستی در تهران و سایر استان‌ها، کمک هزینه رهن و اجاره پرداخت می‌کند. در تهران، آسیب‌دیدگان می‌توانند از طریق شماره تلفن‌های ۶۶۵۳۷۱۴۴ و ۶۶۵۳۷۱۵۰ یا پیامک به سرشماره‌های ۰۹۹۹۹۰۲۴۷۵۸ و ۰۹۹۹۹۰۲۴۷۵۹ با ستاد بازسازی بنیاد مسکن تماس بگیرند. شهروندان سایر استان‌ها باید به شعب بنیاد مسکن مراجعه کنند.
همچنین، ستاد بازسازی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی آدرس ستادهای خود در ۲۲ منطقه تهران را برای ارائه خدمات بازسازی ساختمان‌های مسکونی و تجاری آسیب‌دیده اعلام کرده است:
خیابان استاد مطهری، خیابان قائم مقام فراهانی، جنب بیمارستان تهران کلینیک کوچه آزادگان، پلاک ۶
خیابان دماوند، روبروی برج آناهید مهد فرش، انتهای کوچه بن بست
چهار راه هروی، چهار راه مکران، نبش مکران جنوبی، ساختمان تجاری اداری هروی، طبقه همکف
خیابان ستارخان، خیابان حبیب الهی، نبش کوچه لادن، پلاک ۴
خسارت جنگ و بیمه عمر
در اغلب بیمه‌نامه‌های عمر، خطر جنگ و درگیری‌های مسلحانه به‌صراحت به‌عنوان استثناء قید شده‌اند. طبق ماده ۱۰ شرایط عمومی بیمه عمر مان، در صورتی که فرد بیمه‌شده در اثر عملیات نظامی یا اقدامات با ماهیت تعرضی یا تدافعی کشته شود، شرکت بیمه فقط ارزش بازخریدی بیمه‌نامه را پرداخت خواهد کرد، نه سرمایه فوت کامل را. به بیان دقیق‌تر، بیمه‌گر تعهدی نسبت به خطرات مرتبط با جنگ ندارد، مگر اینکه بیمه‌گزار با پرداخت حق بیمه اضافی، الحاقیه‌ای برای پوشش این خطر دریافت کرده باشد، اتفاقی که در صنعت بیمه ایران نادر است و نیاز به بررسی‌های دقیق ریسک توسط شرکت بیمه دارد.
از نظر فنی نیز پوشش خطر جنگ با اصل بیمه‌پذیری (Insurability) در تضاد است. جنگ، هم از نظر مقیاس خسارات و هم از نظر منشأ سیاسی و بیرونی آن، خارج از قلمرو محاسبه‌پذیر ریسک‌های بیمه‌ای قرار می‌گیرد. به همین دلیل، اغلب شرکت‌های بیمه به‌طور پیش‌فرض از ورود به چنین تعهداتی خودداری می‌کنند، مگر در بازارهایی مانند بیمه‌های دریایی و باربری که کلوزهای خاصی نظیر Institute War Clauses به کار می‌رود.
با این حال، نباید تصور کرد که در فضای پرتنش یا بحران‌زده، بیمه عمر بی‌فایده می‌شود. بسیاری از اتفاقاتی که در دوران جنگ یا ناآرامی برای مردم رخ می‌دهد، مانند بیماری، سکته، تصادف یا حتی مرگ غیرمرتبط با درگیری مستقیم، همچنان تحت پوشش بیمه عمر باقی می‌مانند. سابقه ایران نیز در این زمینه روشن است: در طول جنگ تحمیلی یا حتی پس از انقلاب، شرکت‌های بیمه همچنان فعال بوده‌اند و تعهدات خود را ایفا کرده‌اند. بنابراین، در شرایط پرریسک، بیمه عمر نه‌تنها بی‌فایده نمی‌شود، بلکه نقشش پررنگ‌تر هم خواهد شد. با این تفاوت که نباید از آن انتظار جبران تلفات مستقیم جنگ را داشت مگر با الحاقیه‌ای رسمی و روشن.
عملکرد شرکت‌های بیمه در جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل
در طول جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل، بسیاری از کسب‌وکارها و نهادهای خدماتی کشور با چالش‌هایی جدی مواجه شدند. در این میان، شرکت‌های بیمه با توجه به ظرفیت‌ها و ساختار داخلی خود، اقداماتی را برای تداوم خدمات و جبران خسارات ناشی از شرایط جنگی به اجرا گذاشتند. در ادامه نگاهی داریم به اقدامات انجام‌شده توسط شرکت‌های بیمه فعال کشور:
بیمه پاسارگاد
بیمه پاسارگاد در اقدامی حمایتی، پوشش‌های بیمه‌نامه‌های عمر و تأمین آتیه را موقتاً گسترش داد. این اقدام شامل پوشش فوت، نقص عضو و هزینه‌های پزشکی ناشی از حوادث مرتبط با جنگ برای دارندگان بیمه‌نامه‌های فعال تا پایان تیر ۱۴۰۴ بود.
بیمه سرمد
با هدف کاهش مراجعات حضوری، بیمه سرمد مجوز فعالیت تمام نمایندگان خود را بدون نیاز به حضور فیزیکی و به‌صورت خودکار برای مدت سه ماه تمدید کرد. این تصمیم در راستای حفظ سلامت نمایندگان و تضمین تداوم خدمات اتخاذ شد.
بیمه ایران
بیمه ایران همچون بسیاری از شرکت‌های بیمه، در طول مدت جنگ ۱۲ روزه، الحاقیه جنگ را برای متقاضیان بیمه بدنه صادر کرد و امکان تمدید یا خرید آن را با شرایط تسهیل‌شده‌تری فراهم ساخت.
بیمه البرز
بیمه البرز هفت اقدام کلیدی را در پاسخ به شرایط جنگی اجرا کرد. از جمله این اقدامات، تحت پوشش قرار دادن بیمه‌شدگان تکمیلی و بدنه خودرو در قالب بیمه جنگ و تفویض اختیار به مدیران استانی برای تسریع در خدمات‌رسانی بود. همچنین خسارات جانی در قالب بیمه‌های زندگی شوکا نیز تحت پوشش قرار گرفتند.
بیمه ملت
بیمه ملت اعلام کرد که بیمه‌گزاران در صورت عدم پرداخت اقساط بیمه‌نامه‌هایشان از ۲۳ خرداد تا پایان دوره جنگ، مشمول جریمه و محدودیت نخواهند شد. این تصمیم در راستای کاهش دغدغه‌های مالی بیمه‌گزاران در روزهای بحرانی اتخاذ شد.
بیمه سامان
بیمه سامان نیز اظهار کرد که تا ۱۵ تیر، به‌صورت موقت برخی محدودیت‌های بیمه‌نامه‌های عمر اندوخته‌دار را برداشت؛ بر این اساس، خسارت‌های مربوط به فوت، ازکارافتادگی و هزینه‌های پزشکی ناشی از جنگ، برخلاف روال معمول، تحت پوشش قرار گرفتند.
بیمه ما
بیمه ما از پرداخت خسارات وارد بر خودروهای سواری دارای بیمه‌نامه بدنه تا پایان جنگ خبر داد. بر اساس اطلاعیه‌ای رسمی، دارندگان بیمه‌نامه در صورت وقوع خسارت ناشی از جنگ می‌توانند با مراجعه به شعب یا تماس تلفنی، روند دریافت خسارت را آغاز کنند.
امیدواریم این جنگ غیرمنصفانه میان اسرائیل و ایران شما و عزیزانتان را تحت تأثیر منفی قرار نداده باشد. در شرایط جنگی، واقعیت این است که بیشتر بیمه‌نامه‌ها، به‌ویژه بیمه‌های پایه مانند بدنه خودرو، آتش‌سوزی یا حتی مسئولیت، پوششی برای خسارات ناشی از جنگ ندارند. تنها بیمه‌های درمان تکمیلی ممکن است بتوانند بخشی از هزینه‌های احتمالی را جبران کنند؛ آن‌هم نه به‌خاطر پوشش جنگ، بلکه در صورت بروز هزینه‌های درمانی عمومی. با این حال، صمیمانه امیدواریم هیچ‌گاه نیازی به استفاده از بیمه‌ها به‌ویژه بیمه تکمیلی، پیدا نکنید و روزهای سخت و پراضطراب جنگ دیگر تکرار نشود. مهم‌ترین اولویت، حفظ جان و ایمنی است؛ خسارت‌های مالی، در اولویت بعدی قرار دارند.
نظر شما