صفحه اقتصاد گزارش می دهد؛
قیمت بنزین سوپر در آستانه تغییر | با حذف یارانه انرژی بنزین سوپر از دسترس خارج می‌شود؟
در این گزارش از صفحه اقتصاد به آزادسازی قیمت بنزین و تاثیر حذف یارانه انرژی بر بنزین سوپر پرداخته شده است.
دولت ایران به دنبال مدیریت منابع یارانه‌ای و مصرف بهینه سوخت، به گام دوم آزادسازی قیمت بنزین سوپر روی آورده است. با تصویب واردات و توزیع بنزین سوپر با قیمت غیر یارانه‌ای توسط بخش خصوصی، تحلیلگران این تصمیم را به‌عنوان شروعی برای حذف یارانه‌های سوختی از بنزین و سوخت هواپیما می‌بینند.
گام دوم آزادسازی قیمت بنزین با حذف یارانه بنزین سوپر
تصویب واردات و توزیع بنزین سوپر با قیمت غیر یارانه‌ای توسط دولت ایران، بار دیگر توجهات را به سمت تغییرات جدی در سیاست‌های انرژی کشور جلب کرده است. طبق این مصوبه، اشخاص حقوقی دارای مجوز از دولت می‌توانند بنزین سوپر را با قیمتی به مراتب بالاتر از نرخ یارانه‌ای ۳۵۰۰ تومان وارد و توزیع کنند. به نظر می‌رسد این تصمیم، با گام اول دولت در حذف یارانه سوخت هواپیما و افزایش قیمت آن به ۶۶۰۰ تومان، همسو است.
آغاز حضور بخش خصوصی در بازار بنزین سوپر
مصوبه جدید دولت به شرکت‌های خصوصی اجازه می‌دهد بنزین سوپر را با قیمتی غیر یارانه‌ای در جایگاه‌های سوخت عرضه کنند. در حال حاضر، بنزین سوپر تنها حدود ۵ درصد از کل بنزین مصرفی کشور را تشکیل می‌دهد و به قیمت یارانه‌ای ۳۵۰۰ تومان عرضه می‌شود. اما با ورود بخش خصوصی به این عرصه، کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که مصرف بنزین سوپر به دلیل افزایش عرضه، رشد چشمگیری داشته باشد.
دولت سالانه ۲ میلیارد لیتر بنزین سوپر به بازار عرضه می‌کند، که در این میان حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان یارانه صرف این محصول می‌شود. با اجرای طرح آزادسازی، این رقم از بودجه کشور حذف خواهد شد، که به معنای کاهش هزینه‌های یارانه‌ای دولت است.
تحلیل کارشناسان از گام دوم دولت
تصمیم دولت در راستای حذف یارانه سوخت‌های مختلف به گفته بسیاری از کارشناسان می‌تواند نقطه آغازی برای اعلام نرخ سوم انرژی باشد. سال گذشته، نرخ سوخت هواپیما با هدف کاهش فشارهای مالی بر بودجه عمومی به لیتری ۳۰ هزار تومان افزایش یافت، اما به دلیل یارانه پرداختی، ایرلاین‌ها این سوخت را تنها به قیمت ۶۰۰ تومان دریافت می‌کردند. در نتیجه، مصرف روزانه حدود ۴ تا ۴.۵ میلیون لیتر سوخت جت، هزینه‌ای قابل‌توجه برای دولت در پی داشت. بر اساس محاسبات، این میزان یارانه سالانه معادل یک میلیارد دلار هزینه به دولت تحمیل می‌کرد.
کارشناسان بر این باورند که حذف یارانه‌ها، از جمله یارانه‌های بنزین و سوخت هواپیما، می‌تواند به توزیع عادلانه‌تر منابع انرژی و کنترل مصرف غیرضروری کمک کند. با این حال، دولت هنوز به‌صورت رسمی این اقدام را به‌عنوان گامی در مسیر اعلام نرخ سوم انرژی تأیید نکرده است.
اقدام به حذف یارانه انرژی ثروتمندان
دولت در سال جاری با توجه به فشارهای مالی ناشی از توزیع یارانه انرژی، تصمیم گرفت قیمت سوخت هواپیما را تا ۶۶۰۰ تومان افزایش دهد. به گفته حمید پورمحمدی، رئیس سازمان برنامه، «قیمت‌گذاری یکی از ابزارهای موثر برای تعادل عرضه و تقاضا در انرژی است.» این اقدام، تأثیر قابل‌توجهی بر بودجه عمومی داشته و به کاهش بار مالی ناشی از یارانه‌های غیرضروری کمک کرده است.
برنامه‌های دولت برای اصلاح نظام یارانه‌ها
برخی تحلیل‌ها حاکی از آن است که دولت در سال‌های آینده برنامه‌ای بلندمدت برای حذف یارانه انرژی ثروتمندان در پیش گرفته است. یارانه سوخت هواپیما به‌عنوان نخستین گام این سیاست، تأثیر مستقیمی بر مصرف و هزینه‌های عمومی داشت. این اقدام به گفته برخی کارشناسان، می‌تواند به مدیریت بهتر منابع انرژی کمک کند و در عین حال مصرف انرژی را به سمت گروه‌های هدف هدایت نماید.
در مجموع، حذف یارانه بنزین سوپر و سوخت هواپیما می‌تواند نقش مهمی در کنترل ناترازی انرژی کشور داشته باشد. دولت با اجرای این سیاست، گام‌های مهمی در راستای کاهش هزینه‌های یارانه‌ای برداشته و به نظر می‌رسد که هدف نهایی آن، تغییر سیاست‌های انرژی برای توزیع عادلانه‌تر و استفاده بهینه‌تر از منابع انرژی است.
نظر شما