یادداشت اختصاصی از حمیدرضا حاجی اشرفی
چون که صد آید ،نود هم پیش ماست - نگاه استراتژیک بیمه گران به اقتصاد
وقتی تصمیم سازان و تصمیم گیران جهانی و دولت های صنعتی با رویکرد استراتژیک اقتصاد آشنا شدند ، دیگر افق نگاه آنها از روستا ، شهرها و محدوده کشوری خودشان در زمان حال تغییر کرد .
از آغاز دهه ۷۰ مفاهیم جدید دو رشته علمی مدیریت های ریسک و بازاریابی تحولی عمیق در رویکردهای مدیران دنیای کسب و کار کشورهای صنعتی را باعث شدند. تا پیش از این دوران، نگاه مدیران فقط به محوطه داخلی کارخانه ها و مزارع و فروشگاهها و حداکثر محدوده مکانی روستا یا شهر و ایالت محل استقرار شان محدود می شد . آنها فعالیت های اقتصادی را فقط از منظر قید مکان تحلیل می کردند.
لیکن پس از انقلاب سوم صنعتی و ورود تکنولوژی کامپیوتر و نرم افزارها و توانایی انسانها در جمع آوری حجم زیاد اطلاعات و پردازش و تحلیل به موقع آنها ، بقول دکتر مک لوهان، جهان تبدیل به دهکده جهانی شد ! بدین مفهوم که ؛ دانش و تجربه محض اشخاص عادی جای خود را به حاکمیت داده ها و ستاده ها و تجزیه و تحلیل اطلاعات به روز شده مستمر داد. در واقع از این دوران، سرمایه داری از مرحله مرکانتیلیسم گذر کرد و نظریه اقتصاد بازار آزاد جایگزین شد. همزمان سیر تحول دانش مدیریت در دهه های ۶۰ و ۷۰ از رویکردهای مکاتب نهضت روابط انسانی و سیستمی به سکوی مکتب مدیریت استراتژیک رسید و ارتقا یافت.
این رویکرد با خودش تغییرات بزرگ از زوایای مختلف بهمراه داشت که بزرگترین دستاورد آن الحاق [ قید زمان ] به قید مکان در محاسبات دولت ها و شرکت های چند ملیتی در عرصه سیاست و اقتصاد کشورهای توسعه یافته بود.
وقتی تصمیم سازان و تصمیم گیران جهانی و دولت های صنعتی با رویکرد استراتژیک اقتصاد آشنا شدند ، دیگر افق نگاه آنها از روستا ، شهرها و محدوده کشوری خودشان در زمان حال تغییر کرد. بقول یکی از اساتید رشته مدیریت؛ انگار مدیران صنایع از پنجره فوقانی سوله کارخانه با دوربین لنز قوی به چند دهه آینده نگاه می کردند!!
مباحثی همچون؛ نگاه انسانی به محیط کار و کارکنان - طرح پارامترهای زیست محیطی - طرد حاکمیت اقتصاد دولتی و میدان دادن به بخش های خصوصی و تعاونی - ورود گسترده تکنولوژی IT و توسعه فراگیر مدارس ،دانشگاهها ، پژوهشکده ها و مراکز تحقیق با اولویت دانستن منابع انسانی و جوانان بعنوان سرمایه های ارزشمند، حاصل ظهور مفاهیم مکتب مدیریت استراتژیک است.
تعالیم مکتب مدیریت استراتژیک ؛ دوران حاکمیت اقتصاد دولتی ( سوسیالیستی ) و سرمایه داری مرکانتیلیسم سود محور که فقط ارزیابی یکسویه منظر مالی را به سخره می گرفت. لذا دانشمندان این مکتب فرمول کسب و کارها را بجای سنجه محض مالی بر چهار منظر منطقی می دانستند. آنها علاوه بر سنجه مالی سه سنجه دیگر : [ کارکنان - رشد و یادگیری - فرآیندهای داخلی ] را نیز اضافه کردند. در همین دوره عوامل مورد مطالعه دانش بازاریابی را از چهار عنصر آمیخته بازاریابی به هفت عنصر ارتقا دادند که : محصول یا محصولات، قیمت ، توزیع ، تبلیغات سه عنصر دیگر که عبارتند از ؛نیروی انسانی، شواهد فیزیکی، فرآیندها را اضافه کردند.
بدین ترتیب تحولات ناشی از مکتب مدیریت استراتژیک در دانش بازاریابی هم پیاده سازی شد . همه شرکت های پیشقراول در کشورهای صنعتی به سرعت به مکتب مدیریت استراتژیک پیوستند . تحولی عظیم در اقتصاد جهانی رخداد . در این دوران اول مشتری مداری و سپس نظریه مردم مداری در کسب و کار در همه صنایع و رشته های شغلی آغاز گردید .مبحث برنده - برنده و لزوم رعایت منافع همه ذینفعان در سازمان و جامعه حاصل نظریات دانشمندان مکتب استراتژیک است.
شرکت های بیمه پیشتاز به سرعت راه و خط مشی فعالیت خودشان را از بیمه گران سنتی جدا کردند .آنها به سرعت دریافتند که دیگر روش های حل مسائل سنتی برای حل مسائل پیچیده انسان خردمند امروزین پاسخگو نیست ! لازمست طرحی نو در اندازند!
مشارکت شرکت های اتکایی طراز اول دنیا همچون مونیخ ری ، سوئیس ری ، هانوفر ری ( RE) در مطالعات ریسک های تغییرات آب و هوایی ناشی از پدیده النینو که منشا خشکسالی و باران های مخرب سیل آسا و غرق شدن سرزمین های پست بر اثر بالا آمدن آب دریاها خواهد شد و متعاقبا جنگ ها و خونریزی ها و ورشکستگی های اقتصادی را بدنبال خواهد داشت در همین درک مفاهیم دانش مدیریت استراتژیک نهفته و جستجو باید کرد . !!! پیشقراولانی که پیام دگردیسی های بزرگ ناشی از رخداد انقلاب های صنعتی چهارم ( ۲۰۰۸) و پنجم ( ۲۰۲۳) را درک کرده اند، به سرعت هر چه تمامتر در حال حرکت بسوی تمدن جدید بشریت هستند . شرکت های بیمه کشورمان پتانسیل درک این مفاهیم را دارند و می توانند در تحولات اکوسیستم کسب و کار ایران نقش راهبر را ایفا کنند، اگر البته بخواهند ...
*کارشناس مطالعات ریسک و بیمه
نظر شما