گزارش صفحه اقتصاد از یارانه‌های جدید
خبرهای یارانه‌ای از یارانه جدید یک میلیونی کودکان تا افزایش مبلغ و اقلام کالابرگ | طرح عدالت‌محور یارانه بنزین برای همه لغو شد؟
عدم شارژ مبلغ اضافه‌شده در کالابرگ آبان‌ماه، تعیین تکلیف یارانه بنزین، دهک‌بندی و صدک بندی‌های جدید، تأخیر در واریز مبلغ یارانه آبان‌ماه و یارانه کالایی یک‌میلیونی برای کودکان از جمله اخبار پربازدید و دنبال‌شونده توسط خوانندگان در حوزه اختصاص یارانه‌ها و کالابرگ الکترونیکی است.
این روزها و خصوصا در دو ماه اخیر دولت سیزدهم راه‌حل‌های متعددی در جهت تشویق مردم جامعه و دهک‌های مختلف برای استفاده از طرح کالابرگ الکترونیکی برای متقاضیان درنظر گرفته است. برنامه‌هایی که از افزایش مبلغ کالابرگ و اضافه‌شده دهک‌های پنج و ۶ گرفته تا تعیین تکلیف برای واریز مبلغ یارانه بنزین به آحاد جامعه با هدف عدالت انرژی برای همه در مسیر مشوق استفاده از یارانه غیرنقدی است.
یارانه غیرنقدی و یا همان کالابرگ الکترونیکی در راستای برخورداری دهک‌های ضعیف جامعه از حق برابری و عدالت تعیین شده است، اما به نظر با ترس و نگرانی قطع یارانه نقدی و یا کمبود کالاهای مورد نیاز به نوعی با بی‌رغبتی مواجه شد. به همین منظور دولت برنامه افزایش مبلغ کالابرگ الکترونیکی به میزان ۱۲۰ هزار تومان و افزایش کالاهای اختصاصی به سبد کالایی به ۱۶ قلم کالا در راستای طرح راهبردی امنیت غذایی را به اجرا درآورد.
نگرانی امنیت غذایی مردم از طرف دولت در این طرح سبب اجرایی شدن یارانه کالایی یک میلیونی برای کودکان هم شد. بنزین و مباحث یارانه اختصاص انرژی برای همه از دیگر مباحث یارانه‌ای این روزهاست که در ادامه این گزارش به این موارد پرداخته شده است.
افزایش کالاها و مبلغ کالابرگ الکترونیک برای ۷ دهک ابتدایی جامعه
وزارت رفاه در اجرای فاز جدید طرح کالابرگ الکترونیک از روز گذشته تعداد اقلام تحت پوشش را از ۱۱ قلم به ۱۶ قلم افزایش داد و به این ترتیب میوه و سبزیجات هم به سبد کالابرگ الکترونیک اضافه شد.
در طرح کالابرگ الکترونیک که از خردادماه امسال به اجرا درآمد، ۱۱ قلم کالای اساسی شامل برنج ایرانی، حبوبات، شیر کم‌چرب، پنیر، ماست کم‌چرب، مرغ، تخم‌مرغ، روغن مایع، ماکارونی و قند و شکر در سبد غذاییِ این طرح تعریف شد و مشمولان این طرح در صورت خرید ۲۰۰ هزار تومان از مبلغ یارانه از میان ۱۱ قلم کالای سبد غذایی تعریف شده، مشمول دریافت یارانه تشویقی ۱۲۰ هزار تومانی شدند.
به مرور و از اول شهریورماه یارانه تشویقی به دهک‌های درآمدی چهار و پنج در قالب کالابرگ تسری یافت و در فاز ششم نیز، دهک‌های ششم و هفتم درآمدی همچون دهک‌های یک تا پنج مشمول دریافت امتیاز تشویقی طرح کالابرگ شدند و در صورتی که ۲۰۰ هزار تومان از مبلغ یارانه خود را از میان ۱۱ قلم کالای سبد غذایی تعریف شده خریداری کنند، مشمول دریافت یارانه تشویقی ۱۲۰ هزار تومانی خواهند شد؛ به عبارتی با استفاده از این طرح، یارانه دهک‌های یک تا ۳ درآمدی به ۵۲۰ هزار تومان و یارانه دهک‌های چهارم تا هفتم درآمدی به ۴۲۰ هزارتومان افزایش یافت.
البته ناگفته نماند که استفاده و خرید در طرح کالابرگ الکترونیک کاملا «اختیاری» است اما استفاده از آن باعث بهره‌مندی از یارانه‌ای اضافه‌تر خواهد شد.
وزارت رفاه فاز جدیدی از طرح را در راستای افزایش امنیت غذایی را از دیروز اجرا و اعلام کرد که تعداد اقلام سبد کالابرگ الکترونیک از ۱۱ به ۱۶ قلم افزایش یافته چراکه خانواده‌ها باید پروتیین، ویتامین و میزان انرژی مورد نیاز را دریافت کنند و برای اینکه این اتفاق بیفتد سبزیجات و میوه‌جات هم به سبد مذکور اضافه شد.
۱۱ قلم سبد کالایی که پیش از این شامل لبنیات، شیر، ماست، پنیر، تخم مرغ، پروتئین‌ها شامل گوشت مرغ و گوشت قرمز، حبوبات ، روغن شکر، قند و برنج می‌شد اکنون میوه‌جات نیز به این اقلام اضافه شده و شامل شیر/ ماست پاستوریزه، پنیر، گوشت گوساله، گوشت مرغ، تخم‌مرغ، برنج ایرانی، ماکارونی، روغن مایع، خرما، سیب، هویج، کدو سبز، پیاز، گوجه فرنگی، عدس و مغزدانه است.
یارانه جدید کالایی یک‌میلیونی برای کودکان
حمایت‌های معیشتی دولت در ابتدا با افزایش ۱۰ برابری یارانه ۴۵هزار و ۵۰۰ تومانی آغاز شد و از سال گذشته به منظور افزایش قدرت خرید خانوار و همچنین تامین امنیت غذایی تحت عنوان طرح کالابرگ الکترونیکی در سه دهک ابتدایی جامعه به اجرا درآمد. در این طرح یارانه به حساب خانوار واریز می‌شد و با این مبلغ خانوارها ۱۱قلم مشخص شده را می‌توانستند با نرخ ارزان‌تر دریافت کنند. ۱۲۰ هزار تومان به ازای هر نفر هم مشوق در نظر گرفته شد.
حدود هفت دهک از این طرح کالابرگی دولت بهره‌مند شدند تا کالاها بسیار ارزان‌تر وارد سفره خانوارها شود، حالا دولت قصد دارد، برنامه خود در بخش امنیت غذایی را تکمیل کند و طرح جدید خود را که از ابتدای آذرماه آغاز می‌شود، اجرایی کند. بیش از ۱۲۰هزار خانوار در طرح‌جدید یارانه کالایی دولت قرار دارند و بین ۶۰۰هزار تومان تا یک میلیون تومان نیز دریافت میکنند.
اکنون دولت سیزدهم با هدف تامین امنیت غذایی خانوارها برنامه خود در قالب طرح کالایی یک میلیونی برای کودکان که جامعه مخاطب آن نوزادان شش ماهه تا کودکان شش ساله هستند را اعلام کرده است.
براساس این طرح، خانوارهایی که فرزند آنها به‌دلیل کمبود ویتامین و پروتئین رشد کافی نداشتند یا وزن کمی دارند یا قد آنها به میزان کافی رشد نداشته یا مواردی از این قبیل، توسط وزارت بهداشت و درمان شناسایی شده‌اند. کد‌ملی این افراد از وزارت بهداشت و درمان به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ارسال می‌شود و پس از آن می‌توانند از مزایای آن بهره‌مند شوند.
البته اینکه فرزندان در کدام دهک نیز قرار دارند هم اهمیت دارد. به این صورت که، کودکان متولد شده در دهک‌های خانواری یک تا پنج، مبلغ یک میلیون تومان و کودکانی که خانوارهای آنها در دهک‌های شش و هفت هستند از مبلغ ۶۰۰هزارتومان برخوردار می‌شوند. به بیان بهتر خانوارهایی که از یارانه کالابرگ استفاده میکنند همان روش قبلی، قابل استفاده است و این رقم تنها برای فرزندان در نظر گرفته شده است تا با تامین امنیت غذایی رشد آنها کافی باشد.
افرادی هم که شش‌سالگی آنها تمام شود از این طرح خارج خواهند شد و کودکان جدید به این فهرست افزوده می‌شوند. این طرح با طرح کالابرگ متفاوت است و مشمولان آن نیز فرق دارند. خانوارهایی که بین دهک یک تا هفت هستند و دارای فرزند کمتر از شش‌سال هستند به‌ازای هر فرزند در طرح جدید امنیت غذایی قرار می‌گیرند و خانوارهای دارای دو فرزند زیر شش سال دو یارانه به آنها تعلق می‌گیرد.
انوارهایی که از این طرح بهره‌مند می‌شوند زیر نظر وزارت بهداشت و درمان قرار دارند و کارشناسان و کادر درمان این دستگاه رشد کودکان را در نظر می‌گیرند. همچنین خانوارهایی که مشمول هستند اگر از یارانه خود استفاده نکنند تا یک ماه بعد تمدید می‌شود و اگر در ماه دوم نیز از آن استفاده نشود دیگر یارانه آنها شارژ نخواهد شد.
چرا یارانه نقدی آبان‌ماه با تاخیر واریز شد؟
در حالی که همگان منتظر دریافت یارانه نقدی مطابق معمول هر ماه بودند، یارانه برخی به حساب آنها واریز نگردید. فرایند پرداخت یارانه این گونه است که روز بیستم هر ماه مبلغ به حساب سرپرستان خانوار واریز شده و ساعت ۱۲ بامداد روز بیست و یکم ماه قابل برداشت است. این روند از اردیبهشت سال گذشته تا آبان امسال بدون اختلال ادامه داشت.
صبح روز بیست و یکم آبان در حالی که سازمان هدفمندی یارانه‌ها طی خبری در سامانه خود اعلام کرد که یارانه مرحله ۱۵۳ (آبان ماه) به حساب سرپرستان خانوار کل کشور واریز شد، برای برخی افراد، ساعت حدود ۸:۵۰ از سوی بانک پیامک واریز یارانه ارسال شد و برای بعضی افراد این تأخیر بیش از یک روز بود.
البته اخبار و شایعاتی نیز برای دلایل این تاخیر و پرداخت نشدن از قبیل؛ جنگ غزه، صدک‌بندی، عدم واریز برخی منابع مالی و هک شدن سیستم بانک‌ها مطرح شد که بدون توضیحاتی در این خصوص اعلام شد که تمامی اخبار منتشره تکذیب و مشکل در دیرکرد و تاخیر تامین منابع و سیستم‌های بانکی بوده است.
آخرین اخبار از طرح یارانه بنزین برای همه
طبق عضو کمیسیون انرژی مجلس، بدون هیچ گونه تغییری در قیمت‌های سهمیه‌ای بنزین، بخشی از بنزینی که دولت خودش آن را می‌فروشد، در قالب بنزین یارانه‌ای به سرپرست خانوارهای فاقد خودرو داده می‌شود.
مالک شریعتی نیاسر، روز جمعه۲۶ آبان در برنامه «میز اقتصاد» با بیان اینکه حدود ۵۰ درصد خانوارهای ایرانی فاقد خودرو هستند، ، اعلام کرد که این طرح درباره افزایش قیمت بنزین نیست بلکه طبق این طرح قرار است روند فعلی نظام توزیع تغییر کند، به این صورت که به جای آنکه بنزین به خودروها تعلق گیرد بر اساس الگویی به خانوارها اختصاص یابد.
براساس طرح عدالت انرژی برای همه، پیشنهاد شده است تا تعداد اعضای یک خانوار، سهمیه بنزین به سرپرست خانوار اختصاص می‌یابد. در این طرح دولت باید تنظیم گر باشد و نباید قیمت تعیین کند. اما معاون اجرایی سامانه هوشمند سوخت می‌گوید: «وزارت نفت اساسا با بُعد عدالت مداری این طرح موافق است ولی از نظر اجرایی فنی ذینفعان و متولیان دیگر از قبیل وزارت رفاه، سازمانهای نظارتی و امنیتی و غیره هم باید پای کار باشند، همچنین پدافند غیرعامل متولی تأیید زیرساخت هستند.»
در حالی امنیت زیرساخت‌ها و سامانه‌ها برای خدمات‌رسانی بهتر به مردم در این طرح بهانه عدم اجرای آن شده است که به گفته مرتضی زمانیان کارشناس انرژی در اجرای آزمایشی این طرح در کیش زیرساخت فنی آن یعنی قابلیت تخصیص سوخت روی کارت ملی به طور کامل انجام شد و مشکلی در این خصوص وجود ندارد.
نظر شما