در برخی از شعب تامین اجتماعی ۱۰۰ درصد افرادی که بازنشسته می‌شوند، جزو مشاغل سخت و زیان آورند!

در برخی مراکز، بیش از 70درصد بازنشستگی‌ها به عنوان مشاغل سخت و زیان‌آور تأیید شده‌اند، بدون ارزیابی دقیق محیط کار یا مدارک مستند.در بسیاری از پرونده‌ها، صرف اشتغال در صنایع خاص به عنوان معیار کافی برای صدور بازنشستگی سخت و زیان‌آور تلقی شده، در حالی که ماهیت شغل و شرایط واقعی محل کار مورد بررسی کارشناسی قرار نگرفته است.نبود وحدت رویه در تشخیص مصادیق مشاغل سخت و زیان‌آور منجر به تفاوت‌های آشکار میان شعب مختلف شده است.

پیامدهای این موضوع برای سازمان تأمین اجتماعی شامل, افزایش بار مالی غیرمنطقی به صندوق بازنشستگی,کاهش منابع بلندمدت سازمان و تهدید پایداری مالی آن, ایجاد زمینه برای بروز نارضایتی در بین سایر بیمه‌شدگان و بازنشستگان به دلیل برداشت ناعادلانه از منابع است.

مصطفی سالاری، مدیرعامل سازمان تأمین‌اجتماعی اخیراً گفته است: سال گذشته بیش از 50درصد بازنشستگان تأمین‌اجتماعی با سنوات ارفاقی بازنشسته شدند که اکثر آن‌ها با استناد به سخت و زیان‌آور بوده است.

مدیرعامل سازمان تأمین‌اجتماعی گفت: بازنشستگی با استناد به مقررات فعلی مشاغل سخت و زیان آور در وضعیت موجود به نفع کارفرما، تأمین اجتماعی و کارگر نیست و به همین منظور ما با همراهی شرکای اجتماعی و در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، اصلاح آیین نامه بازنشستگی سخت‌ و زیان‌آور را دنبال می‌کنیم.

وی ادامه داد: باید محدودیت سنی برای بازنشستگی سخت و زیان آور لحاظ شود. همچنین سابقه بیمه برای مشاغل مختلف باید تا یک و نیم برابر مورد توجه قانون باشد. این اصلاحات و ساماندهی‌ها، منابع صندوق و منافع کارگران و کارفرمایان را صیانت می‌کند زیرا مشاغل سخت و زیان آور در حال آسیب زدن به منابع سازمان تأمین‌اجتماعی است.

محمود تولایی، رئیس کمیسیون مالیات و تأمین اجتماعی اتاق بازرگانی گفته است: در برخی از شعب تامین اجتماعی 100 درصد افرادی که بازنشسته می‌شوند، جزو مشاغل سخت و زیان آورند!

وی با اشاره به اینکه یک شبکه فاسد در حال نابود کردن تامین اجتماعی است، افزود: چه کسی می‌تواند گردن بگیرد که 52 درصد شاغلین تامین اجتماعی جزو مشاغل سخت و زیان آورند. بسیاری از کارخانه‌ها در سایه همین مشاغل سخت و زیان آور نابود شدند.

پیشنهادات اصلاحی در این زمینه بازنگری در فرآیند تأیید مشاغل سخت و زیان‌آور می تواند شامل الزام به ارزیابی کارشناسی توسط بازرسان فنی و پزشکی شغلی پیش از صدور تأییدیه،  ایجاد سامانه یکپارچه ثبت و کنترل سوابق مشاغل سخت جهت جلوگیری از صدور احکام نادرست، افزایش نظارت ستادی بر شعب و مراکز اجرایی جهت جلوگیری از تصمیمات سلیقه‌ای و غیرکارشناسی و آموزش و توانمندسازی کارشناسان شعب، برای درک دقیق‌تر معیارهای قانونی و آیین‌نامه‌ای باشد. 

اعطای غیرکارشناسی بازنشستگی در قالب مشاغل سخت و زیان‌آور، ضمن تحمیل هزینه‌های سنگین بر سازمان تأمین اجتماعی، موجب بی‌عدالتی در توزیع منابع و تضعیف اعتماد عمومی به نظام بیمه‌ای می‌شود. اجرای صحیح و اصولی این قانون باید مبتنی بر ارزیابی‌های دقیق، وحدت رویه و رعایت حقوق واقعی کارگران باشد.