ایران به سلاح مخفی آمریکا دست یافت!
ایران با مهندسی معکوس پهپاد رادارگریز آمریکایی که در سال ۲۰۱۱ به دست آورده بود، به تکنولوژی ساخت پهپادهای پنهان‌کار دست یافت؛ فناوری‌ای که معادلات نظامی منطقه را تغییر داده و چشم‌انداز جدیدی در رقابت‌های تسلیحاتی ایجاد کرده است.
در سال ۲۰۱۱، حادثه‌ای که جزئیات آن همچنان مورد اختلاف بین منابع ایرانی و غربی است، باعث شد ایران به یکی از پیشرفته‌ترین پهپادهای رادارگریز آمریکایی دست پیدا کند. این پهپاد که RQ-۱۷۰ Sentinel نام داشت، کلید ورود نیروهای ایرانی به دنیای فناوری‌های مدرن نظامی بود. پس از دستیابی به آن، ایران با استفاده از مهندسی معکوس به اسرار طراحی این پهپاد پی برد و آن را به الگویی برای ساخت نسخه‌های بومی تبدیل کرد. این اقدام، نقطه عطفی در تحولات نظامی ایران محسوب می‌شود.
آغاز یک تحول بزرگ در فناوری نظامی
ایران با دستیابی به فناوری پیشرفته پهپاد RQ-۱۷۰ Sentinel توانست پایه‌گذار تحولی در فناوری پهپادهای رادارگریز باشد. این حادثه به چهارم دسامبر ۲۰۱۱ بازمی‌گردد؛ زمانی که یک فروند پهپاد رادارگریز آمریکایی در جریان مأموریتی در افغانستان از مسیر خود منحرف شد و سرانجام در خاک ایران فرود آمد. نیروهای ایرانی توانستند با استفاده از ترفندهای الکترونیکی، کنترل GPS پهپاد را مختل کرده و آن را به پایگاه‌های خود هدایت کنند.
چگونه RQ-۱۷۰ Sentinel به ایران رسید؟
این پهپاد در نزدیکی پایگاه هوایی کاشمر فرود آمد و نقطه‌ای حیاتی در مسیر فناوری‌های مدرن نظامی ایران رقم زد. کارشناسان معتقدند که سپاه پاسداران با اختلال در امواج دریافتی پهپاد، آن را از حالت دستی به حالت خودکار تغییر داده و سپس مسیر آن را به داخل مرزهای ایران هدایت کرده است.
مهندسی معکوس؛ برگ برنده ایران
ایران که سال‌ها تحت تحریم‌های سنگین قرار داشته، در مهندسی معکوس بسیار ماهر شده است. با استفاده از این فناوری، ایران در مدت کوتاهی اقدام به ساخت نسخه بومی این پهپاد با نام شاهد-۱۷۱ یا سیمرغ کرد. این پهپاد استراتژیک، که نامش برگرفته از پرنده‌ای افسانه‌ای در ادبیات ایران است، تبدیل به یکی از نمادهای پیشرفت نظامی ایران شده است.
وظیفه اصلی سیمرغ ، همانند RQ-۱۷۰، عملیات شناسایی است. این پهپاد مجهز به رادار دهانه ترکیبی است که قابلیت تولید تصاویر سه‌بعدی از منطقه را دارد. برد عملیاتی سیمرغ بیش از ۲۲۰۰ کیلومتر است که تمام نقاط خاورمیانه را پوشش می‌دهد.
از شناسایی تا تهاجم
شنیده‌ها حاکی از آن است که سیمرغ تبدیل به پایه‌ای برای تولید نسل جدیدی از پهپادهای رادارگریز ایرانی شد. به عنوان نمونه، پهپاد شاهد-۱۹۱ یکی از پیشرفته‌ترین نسخه‌هاست که علاوه بر قابلیت تهاجمی، ۴ بمب هدایت‌شونده را با خود حمل می‌کند. این پهپاد توسط موتور جت و با برد عملیاتی ۵۰۰ کیلومتری طراحی شده است.
متنوع‌سازی نسل پهپادهای ایرانی
سری‌های مختلف دیگری نیز از این پهپادها تولید شده است، مانند شاهد-۱۸۱ که به جای موتور جت از موتور پیستونی بهره‌مند است. این تغییر باعث افزایش برد عملیاتی به حدود دو برابر شده است. این نسخه، برخلاف شاهد-۱۹۱، عمدتاً برای عملیات شناسایی طراحی شده است، اما همچنان قابلیت حمل تسلیحات سبک را دارد.
نسل جدید از پهپادهای کوچک‌تر
ایران بعدها به تولید پهپادهای کوچک‌تر و سبک‌تر، مانند شاهد-161 و شاهد-141 پرداخت. پهپاد شاهد-161 نقش حیاتی در مأموریت‌های انتحاری دارد و قابلیت نابودی اهداف متحرک نظیر کشتی‌ها را نیز داراست. در مقابل، شاهد-141 با تمرکز بر عملیات شناسایی طراحی شده است ولی همچنان توانایی حمل مواد منفجره را دارد.
چرا ایران کمتر از این پهپادها استفاده کرده است؟
با وجود این پیشرفت‌ها، ایران تاکنون به صورت گسترده از پهپادهای رادارگریز خود استفاده نکرده است. دلایل احتمالی این امر شامل موارد زیر می‌شوند:
- هزینه تولید: ساخت این پهپادها به مواد اولیه خاص و محاسبات دقیق نیاز دارد، بنابراین بسیار گران‌قیمت هستند.
- حفظ محرمانگی: ایران ممکن است بخواهد فناوری این پهپادها را برای شرایط بحرانی ذخیره کند.
- ترجیح اطلاعات به تهاجم: ایران از این پهپادها بیشتر برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده کرده است تا حملات تهاجمی.
- استراتژی منطقه‌ای: این پهپادها ممکن است برای مقابله با کشورهای عرب خلیج فارس طراحی شده باشند که فاقد تجهیزات شناسایی و ساقط کردن آن‌ها هستند.
- تجارت: فروش این پهپادها به مشتریان خارجی می‌تواند یک منبع درآمد استراتژیک برای ایران باشد.
آیا این پهپادها تهدیدی برای اسرائیل به شمار می‌روند؟
کارشناسان معتقدند که این پهپادها هنوز تهدیدی جدی برای اسرائیل محسوب نمی‌شوند، چرا که این کشور سیستم‌هایی پیشرفته برای شناسایی و مقابله با چنین تجهیزات نظامی دارد. اما ایران می‌تواند این پهپادها را در عملیات‌های ترکیبی به‌همراه موشک‌های کروز به کار گیرد که این امر می‌تواند فشار مضاعفی بر سامانه‌های دفاعی اسرائیل وارد کند.
نظر شما