آنچه که باید درباره عوامل «گلو درد» بدانیم
این سؤالی است که خیلی از پزشکان می‌شنوند: «چرا گلویم درد می‌کند؟». انواع عوارض می‌توانند باعث گلودرد شوند؛ از عفونت‌ها و آلرژی‌ها گرفته تا ریفلاکس اسید و حتی تومورها!
درد تنها یکی از علائم چیزی است که معمولاً به نام گلودرد می‌شناسیم. دیگر علائم شامل داشتن احساس خشکی و خارش در گلو یا مشکل در قورت‌دادن می‌شوند.
احتمالاً گلودرد شما در عرض چند روز بدون دردسر خاصی برطرف می‌شود؛ اما اگر طولانی شود می‌تواند دردسرساز شود.
عفونت‌های ویروسی
ویروس‌ها یکی از شایع‌ترین علت‌های گلودردند.
اغلب گلودرد علامت سرماخوردگی یا آنفلوانزاست. اما ویروس‌هایی که باعث مونونوکلئوز، سرخک، آبله‌مرغان، اوریون و دیگر بیماری‌ها می‌شوند نیز می‌توانند ایجاد گلودرد کنند. همچنین ویروس عامل کووید – ۱۹ نیز می‌تواند باعث گلودرد شود.
برای درمان گلودرد ناشی از ویروس راهکارهای زیر توصیه می‌شود:
. غرغره با محلول گرم آب‌نمک
. مصرف مسکن‌های غیرتجویزی مانند استامینوفن یا ایبوپروفن
. نوشیدن آب و مایعات فراوان
. استفاده از دستگاه بخور برای تسکین علائم تنفسی
بیشتر عفونت‌های ویروسی معمولاً در عرض یک هفته خوب می‌شوند، به‌جز مونونوکلئوز که ممکن است چند هفته یا چند ماه طول بکشد. با شستن مکرر دست‌ها از خودتان در برابر عفونت‌های ویروسی محافظت کنید. به افرادی که بیمارند زیاد نزدیک نشوید و سرفه و عطسه خود را بپوشانید.
گلودرد استرپتوکوکی
علاوه بر ویروس‌ها، باکتری‌ها نیز از علت‌های شایع گلودردند. خصوصاً در کودکان، گلودرد استرپتوکوکی شایع است. دیگر علائم این عارضه شامل موارد زیر می‌شود:
. تب
. لرز
. نقطه‌های قرمز یا سفید روی لوزه‌ها
آزمایش کشت نشان خواهد داد آیا دچار این عفونت هستید یا نه. اگر گلودرد استرپتوکوکی داشته باشید لازم است درمانش کنید. این گلودرد در صورت عدم درمان می‌تواند به کلیه‌ها و دریچه‌های قلب آسیب بزند. آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند پنی‌سیلین و آموکسی‌سیلین معمولاً درمان این گلودردند.
التهاب لوزه
التهاب لوزه‌ها می‌تواند ناشی از ویروس یا باکتری باشد. لوزه‌ها دو ضایعه در پشت حلق هستند که در سیستم ایمنی بدن نقش دارند و میکروب‌هایی را که بدن وارد می‌شوند کنترل می‌کنند. التهاب لوزه ممکن است باعث گلودرد و این علائم بشود:
. لرز
. گوش‌درد
. تب
. سردرد
. درد هنگام قورت‌دادن
. تورم و قرمزی لوزه‌ها
. درد در گلو و آرواره
. تکه‌های زرد یا سفید روی لوزه‌ها
در موارد شدید لوزه‌ها ممکن است آن‌قدر بزرگ شوند که راه بینی را ببندند. در این شرایط مشکل در تنفس و بلع و خواب وجود خواهد داشت.
آلرژی‌ها
درصد زیادی از افراد آلرژی دارند. آلرژی زمانی اتفاق می‌افتد که بدن شما نسبت به عوامل خارجی یک واکنش بی‌دلیل نشان می‌دهد. آلرژن‌هایی که معمولاً عامل آلرژی‌اند:
. گردوخاک
. کپک و قارچ
. موی حیوانات خانگی
. گرده‌های گیاهان
آلرژی با تب همراه نیست؛ اما ممکن است خارش چشم و آبریزش بینی هم داشته باشید. بسیاری از گلودردهای مرتبط با آلرژی ممکن است فقط در فصل‌های خاصی ظاهر شوند.
محرک‌ها
محرک‌ها با آلرژن‌ها فرق می‌کنند؛ اما باعث واکنش‌هایی نسبت به بعضی از عوامل خارجی می‌شوند؛ مانند آلودگی هوا یا محصولات شوینده.
مکانیسم آلرژی یک واکنش ایمنی است؛ اما تحریک یک واکنش ایمنی نیست، بلکه فقط ناشی از یک محرک است و اغلب جاهایی دیده می‌شود که افراد در معرض آلودگی هستند. قرارگرفتن در معرض برخی محرک‌ها می‌توانند باعث گلودردتان شود؛ بنابراین سعی کنید تا جایی که ممکن است از آنها دوری نمایید.
خشکی هوا
رطوبت و دمای هوا هر دو می‌توانند بر غشای مخاطی پوشش‌دهنده گلو اثر بگذارند. هوای خشک می‌تواند ایجاد ناراحتی در گلو کند. دستگاه‌های تهویه و خنک‌کننده در تابستان نیز اثر مشابهی دارند و ممکن است باعث گلودرد شوند. به‌هرحال این ناراحتی معمولاً صبح‌ها بدتر می‌شود.
در فصل زمستان خیلی وقت‌ها وسایل گرمایشی روشن است و باعث می‌شود شما مدام هوای خشک تنفس کنید. در این موارد از دستگاه بخور یا رطوبت ساز استفاده کنید، خصوصاً شب موقع خواب.
همچنین می‌توانید آب را به جوش بیاورید و بخار آن را تنفس کنید.
کشیدگی عضله
مطالعات دریافته‌اند مربی‌های ایروبیک مکرراً دچار گلودرد می‌شوند. مدام دادزدن یا با صدای بلد حرف‌زدن می‌تواند باعث گلودرد شود!
رفلاکس
شاید تصور نکنید گلودرد یکی از علائم ریفلاکس است؛ اما این‌طور است. خصوصاً اگر رفلاکس مزمن شود. رفلاکس یک اختلال گوارشی است و گلوی شما بخشی از سیستم گوارشتان است.
اسید معده به سمت مری بالا می‌آید و گاهی در این مسیر وارد حلق می‌شود. علائم ریفلاکس معمولاً بعد از خوردن غذای زیاد بدتر می‌شوند. دیگر علائم ریفلاکس:
. درد در قفسه سینه
. سرفه
. سوزش سر دل
. خش‌دار شدن صدا
. تهوع
داروهایی برای درمان ریفلاکس وجود دارند؛ اما شما می‌توانید با کنترل وزن و خوردن شام زودتر از دو تا سه ساعت قبل از خواب، علائم را کنترل کنید.
ویروس HIV
گلودرد گاهی می‌تواند با دیگر علائم HIV همراه باشد. خیلی از افرادی که HIV دارند، علائمی شبیه آنفلوانزا دارند. علائم اولیه HIV علاوه بر گلودرد:
. لرز
. خستگی
. تب
. آفت و زخم دهان
. درد عضلانی
. تعریق شبانه
. بثورات پوستی
. تورم غدد لنفاوی
افرادی که HIV مثبت هستند به دلیل عفونت‌هایی مانند برفک دهان، سیتومگالوویروس یا ازوفاژیت (التهاب مری) نیز ممکن است دچار گلودرد شوند. با درمان مناسب می‌توان احتمال عفونت‌های ثانویه را کاهش داد.
تومور
سرطان گلو مطمئناً در بالای فهرست دلایل گلودرد نیست اما می‌تواند یکی از آنها باشد. تمام قسمت‌های گلو می‌توانند دچار تومور شوند، از بالای گلو و لوزه‌ها گرفته تا پشت زبان و حنجره و بالای مری. تومور گلو علاوه بر گلودرد این علائم را نیز دارد:
. برآمدگی در گردن
. مشکل در بلع
. زنگ یا درد در گوش
ضمناً گلودرد ناشی از تومور طولانی‌مدت است. گلودردهای باکتریایی یا ویروسی باید در عرض چند روز یا چند هفته خوب شوند؛ اما اگر بیشتر طول کشید پس باید بررسی صورت بگیرد.
آیا گلودرد ژنتیکی هم می‌تواند باشد؟
گلودرد علت‌های زیادی می‌تواند داشته باشد. برخی از این علت‌ها ممکن است در افرادی که فاکتورهای ژنتیکی خاصی دارند شایع‌تر باشند. مثلاً گلودردهای استرپتوکوکی مکرر و التهاب‌های مکرر لوزه معمولاً ژنتیکی‌اند. در مورد آلرژی و رفلاکس نیز این مسئله وجود دارد.
چه کسانی ممکن است گلودرد بگیرند؟
هر کسی ممکن است دچار گلودرد شود. عفونت‌های ویروسی شایع‌ترین علت گلودردند و معمولاً در کودکان بیشتر دیده می‌شوند. اما افراد بزرگسال هم ممکن است دو تا سه بار در سال دچار سرماخوردگی و گلودرد شوند. ما همیشه هم نمی‌توانیم از ویروس‌ها و آلرژن‌ها و دیگر عوامل گلودرد فرار کنیم اما می‌توانیم برای پیشگیری کارهایی بکنیم:
. از تماس نزدیک با افرادی که بیمارند دوری کنید
. در معرض دود سیگار نباشید
. با دست‌های شسته نشده به بینی و دهان و چشم‌ها دست نزنید
. دست‌ها را مکرراً و درست بشویید
ریسک فاکتورها
. ریفلاکس اسید
. آلرژی‌ها
. سابقهٔ لوله‌گذاری در گلو اخیراً
. سیگارکشیدن
. خوروپف
. مصرف برخی داروها
. سیستم ایمنی ضعیف
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
اگر گلودرد دارید به پزشک مراجعه کنید تا پزشک تشخیص دهد گلودردتان استرپتوکوکی است یا دچار عارضه دیگری هستید. در موارد زیر باید به پزشک مراجعه کنید:
. خون در بزاق یا خلط
. کم‌آبی بدن
. مشکل در تنفس یا بلع
. جاری‌شدن آب دهان
. راش پوستی
. تورم یا درد مفاصل
اگر علائمتان در عرض چند روز بهتر نشدند یا گلودردهای مکرر دارید به پزشک مراجعه نمایید. این علائم مربوط به انسداد راه هوایی فوقانی‌اند و باید زودتر به پزشک مراجعه کنید:
. کبودشدن پوست
. خفگی
. خشن شدن صدا
. آبسه لوزه
. ناراحتی تنفسی مثلاً تنفس تند یا سطحی
. ناهشیاری یا تغییراتی در سطح هشیاری
. خس‌خس سینه، صدای سوت مانند در تنفس
علائمی که حاکی از عفونت‌های عمقی ناحیه گردن هستند:
. مشکل در راه‌های هوایی
. تب و لرز
. درد و تورم در گردن
. سفتی گردن
. دندان‌درد
. تریسموس (قفل‌شدن فک)
. مشکل در بلع
نظر شما