چالش‌ها و فرصت‌های بازار سهام در سال ۱۴۰۳ و چشم‌انداز ۱۴۰۴ | آیا بازار سهام در سال ۱۴۰۴ به رشد بازخواهد گشت؟
بازار سهام در سال ۱۴۰۳ با نوسانات قابل توجهی همراه بود و چشم‌انداز آن برای سال ۱۴۰۴ همچنان تحت تأثیر ریسک‌های اقتصادی و ژئوپولیتیک قرار دارد.
بازار سهام در سال ۱۴۰۳ با چالش‌ها و فرصت‌های متعددی روبه‌رو بوده است. این بازار که به‌عنوان یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی کشور شناخته می‌شود، تحت تأثیر عوامل داخلی و خارجی مختلفی قرار گرفته است.
در این گزارش، به بررسی وضعیت کلی بازار سهام در سال ۱۴۰۳، عوامل مؤثر بر آن و چشم‌انداز آینده این بازار پرداخته می‌شود.
وضعیت شاخص کل و شاخص هم‌وزن
کل بورس تهران در سال 1403 با نوسانات قابل‌توجهی همراه بود، این شاخص که بر اساس ارزش بازار شرکت‌های بزرگ و کوچک محاسبه می‌شود، تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار گرفت. گفتنی است شاخص کل بازار سرمایه از محدوده 2 میلیون در ابتدای سال هم‌اکنون در محدوده 2 میلیون و 700 هزار واحد قرار دارد.
روند نزولی در ابتدای سال: در ماه‌های ابتدایی سال 1403، شاخص کل بورس روندی نزولی داشت. این روند نزولی به‌ویژه در شرکت‌های بزرگ و سنگین‌وزن بازار (مانند پتروشیمی‌ها و فلزات اساسی) مشهود بود.
رشد نسبی در ماه‌های میانی سال: با بهبود نسبی شرایط اقتصادی و رشد نرخ رسمی ارز، شاخص کل در ماه‌های میانی سال رشد نسبی را تجربه کرد، این رشد عمدتاً به‌دلیل افزایش قیمت جهانی مواد خام و بهبود عملکرد شرکت‌های صادرات‌محور بود و از سویی رشد نرخ ارز رسمی بود.
کاهش مجدد در پایان سال: در ماه‌های پایانی سال 1403، شاخص کل بورس دوباره با کاهش مواجه شد، این کاهش به‌دلیل تشدید تحریم‌ها، التهابات سیاسی و همچنین افزایش نرخ سود بدون ریسک بود.
اما وضعیت در شاخص هم‌وزن، که نمادهای کوچکتر بازار سهام را نمایندگی می‌کند، شاخص هم‌وزن بورس که بر اساس عملکرد کلیه شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس و بدون در نظر گرفتن اندازه آن‌ها محاسبه می‌شود، در سال 1403 روند متفاوتی را نسبت به شاخص کل تجربه کرد. گفتنی است شاخص کل هم‌وزن به‌خلاف شاخص کل از محدوده 750 هزار واحد هم‌اکنون در آخرین روز کاری سال 1403 در محدوده 770 هزار واحد قرار دارد که نشان از وضعیت نابسامان این شاخص دارد.
روند نسبتاً پایدار در ابتدای سال: در ماه‌های ابتدایی سال، شاخص هم‌وزن به‌دلیل تأثیر کمتر شرکت‌های بزرگ و سنگین‌وزن، روند نسبتاً پایدارتری داشت، این شاخص کمتر تحت تأثیر نوسانات شدید بازار قرار گرفت و نشان‌دهنده عملکرد بهتر شرکت‌های کوچک و متوسط بود.
رشد ملایم در ماه‌های میانی سال: در ماه‌های میانی سال، شاخص هم‌وزن نیز رشد ملایمی را تجربه کرد، این رشد به‌دلیل بهبود شرایط کلی اقتصاد و افزایش تقاضا برای سهام شرکت‌های کوچک و متوسط بود که همگی متأثر از افزایش ارز رسمی بود.
کاهش نسبی در پایان سال: در ماه‌های پایانی سال، شاخص هم‌وزن نیز با کاهش نسبی مواجه شد، این کاهش به‌دلیل التهابات منطقه، افزایش نرخ سود بدون ریسک و جذابیت بازارهای موازی نظیر ارز و طلا بود.
ارزش دلاری بازار سرمایه در کف تاریخی خود
این روز‌ها بازار سهام اگرچه نسبت به ابتدای سال، صعود داشته است ولی ارزش دلاری بازار سرمایه به‌وضوح نشان می‌دهد که بازدهی حقیقی بازار مثبت نبوده است، این در حالی است که از آن زمان تا امروز بیش از چندین شرکت بزرگ و کوچک در بازار پذیرش و عرضه اولیه شده‌اند و می‌توان گفت که بازار سرمایه نه‌تنها بازدهی دلاری نداشته است، بلکه برای سهامداران زیان به‌ارمغان آورده است.
رشد نرخ بهره (سود بدون ریسک)، ترمز صعود بازار سهام
یکی از دلایلی که به‌گفته کارشناسان از نیمه دوم سال روند صعودی بازار را کندتر کرد نرخ بهره بدون ریسک است. همان‌طور که در نمودار زیر مشخص است نرخ سود بدون ریسک، در انتهای سال 1403 به محدوده 36 درصد رسیده است.
نرخی که کف p به E را به حدود 3 تا 3.5 تقلیل می‌دهد و مشخصاً از جذابیت‌های بازار سهام می‌کاهد.
چشم‌انداز بازار سهام در ۱۴۰۴
اگرچه وضعیت بازار سهام در روزهای اخیر نسبت به هفته‌های گذشته بهبود یافته است، اما همچنان ریسک‌هایی وجود دارد که نیاز به توجه دارند. نرخ ارز که میانگین آن در سال جاری 55 تا 60 هزار تومان بود، اکنون در کانال 90 هزار تومان نوسان می‌کند و بازار نتوانسته است به سقف ارزش دلاری سال‌های گذشته نزدیک شود، اما دو نکته منفی مهم شامل احتمال افزایش نرخ بهره و تغییرات ژئوپولیتیک در منطقه است که ریسک‌های جدیدی به بازار تزریق می‌کنند.
در سال جاری، بازار طلا با افزایش قیمت‌ها بازدهی خوبی داشت، اما بازارهای مسکن، خودرو و سهام با نوسانات و چالش‌هایی مواجه بودند. بازار مسکن با کمبود خریدار، بازار خودرو با بازدهی ضعیف و بازار سهام تحت تأثیر ریسک نرخ بهره قرار داشت، حتی بازار کریپتو نیز با نوسانات زیاد روبه‌رو شد.
چشم‌انداز سال آینده نشان می‌دهد بازارهای داخلی همچنان با ریسک‌های ژئوپولیتیک مواجه خواهند بود. بازار طلا به‌عنوان دارایی امن بازدهی خوبی خواهد داشت و رمزارزها ممکن است با تحولات سیاسی بین‌المللی شرایط بهتری پیدا کنند. بازار سهام به‌شدت به تصمیمات نرخ بهره و سیاست‌های اقتصادی وابسته است. سیاستگذاران داخلی نیز به‌دلیل ریسک‌های منطقه‌ای و جهانی توانایی محدودی برای بهبود بازارها دارند.
در نهایت، اگرچه بازار سهام معمولاً در ایام نوروز عملکرد خوبی دارد، اما شرایط فعلی به‌دلیل نرخ بهره و ریسک‌های سیاسی ممکن است فرصت‌های مطلوبی برای سرمایه‌گذاری فراهم نکند و شبیه به یک زمستان سرد اقتصادی باشد که رشد بهاری بازار را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
نظر شما