اختلاف دستمزد معلمان و کارکنان نفتی چقدر است؟ | عدالت کجاست؟

معاون سابق وزارت آموزش و پرورش با انتقادی تند از وضعیت پرداختی‌ها به کارکنان این وزارتخانه، از وضعیت ناعادلانه حقوق معلمان پرده برداشت. در حالی که نهادهای مختلف اداری و اقتصادی از حقوق و مزایای بالایی بهره‌مند می‌شوند، معلمان و کارکنان آموزش و پرورش همچنان در پایین‌ترین سطوح پرداخت‌ها قرار دارند. این وضعیت در حالی است که وعده‌های بسیاری از سوی دولت‌ها و مجلس برای بهبود شرایط معیشتی آن‌ها داده شده بود؛ اما هیچ‌کدام از این وعده‌ها نتوانسته تغییری ملموس در شرایط آنان ایجاد کند.

وزارت آموزش و پرورش با وجود نقش کلیدی خود در تربیت نسل‌های آینده و ارتقای سطح علمی کشور، همچنان در انتهای جدول پرداختی‌های دولت قرار دارد. گزارش اخیر سازمان امور استخدامی نشان می‌دهد که آموزش و پرورش، با میانگین پرداختی کمتر از ۱۶ میلیون تومان، فاصله‌ای چشمگیر با نهادهایی مانند وزارت نفت دارد. این وضعیت باعث شده است که بسیاری از معلمان و کارکنان آموزش و پرورش نسبت به شرایط حقوقی و معیشتی خود ناراضی باشند.

وضعیت پرداختی‌ها؛ آموزش و پرورش در قعر جدول

به گفته ابراهیم سحرخیز، معاون سابق وزارت آموزش و پرورش، این جدول‌ها به وضوح نشان می‌دهند که علیرغم تمام شعارهای حمایتی، دولت‌ها همچنان آموزش و پرورش را در انتهای فهرست حقوق‌ها نگه داشته‌اند. او در این خصوص تاکید کرد که در حالی که نهادهای خاصی با پرداخت‌های چشمگیر در صدر قرار دارند، معلمان با دریافتی‌هایی ناچیز، همچنان برای حقوق و مزایای بهتر تلاش می‌کنند.

مقایسه با دیگر نهادها؛ چرا این تفاوت وجود دارد؟

بیشتر دستگاه‌های دولتی، حتی بانک‌ها و موسسات مالی زیان‌ده و وابسته به خزانه دولت، از پرداخت‌های بالایی برخوردارند. در حالی که معلمان به سختی از حقوق‌های پایین خود زندگی می‌کنند، دیگر نهادها با دریافتی‌های چند برابر از آن بهره‌مندند. سحرخیز اشاره کرد که این اختلاف در حالی ادامه دارد که دستگاه‌های نظارتی نیز قادر به بررسی دقیق این پرداخت‌ها نیستند، و به همین دلیل، بسیاری از این پاداش‌ها و حقوق‌های کلان در پستوی تاریک پرداختی‌ها مخفی می‌مانند.

خصوصی‌سازی در آموزش و پرورش؛ تهدید یا فرصت؟

یکی از چالش‌های اصلی آموزش و پرورش در سال‌های اخیر، روند خصوصی‌سازی و تبدیل مدارس به بنگاه‌های اقتصادی بوده است. این موضوع باعث شده که مدارس دولتی برای بقا، به سمت درآمدزایی و ایجاد واحدهای اقتصادی روی آورند. سحرخیز در این باره می‌گوید که مجلس با سیاست‌های جدید خود به دنبال خصوصی‌سازی کامل آموزش و پرورش است، به طوری که این روند به نوعی خداحافظی با آموزش رایگان خواهد بود.

ناتوانی مجلس در تامین بودجه مناسب برای آموزش و پرورش

سحرخیز اشاره می‌کند که آموزش و پرورش تنها ۹ درصد از بودجه عمومی کشور را دریافت می‌کند. به گفته او، این سهم ناچیز به هیچ وجه کفاف نیازهای گسترده این بخش را نمی‌دهد و باعث شده که ایران در مقایسه با کشورهایی نظیر ژاپن و سنگاپور، در زمینه آموزش و پرورش فاصله زیادی داشته باشد. به گفته او، دولت به وضوح در پرداخت مناسب به آموزش و پرورش کوتاهی می‌کند و این امر باعث می‌شود که آموزش و پرورش در جذب متخصصان باکیفیت نیز ناتوان بماند.

چرا وزرای آموزش و پرورش جرات تغییر ندارند؟

ابراهیم سحرخیز معتقد است که هیچ وزیر آموزش و پرورشی تاکنون نتوانسته است به شکل موثری پای حقوق معلمان بایستد. او با اشاره به اینکه بسیاری از وزرا خود حقوق‌های بالایی از دیگر نهادها دریافت می‌کنند، بیان کرد که این افراد هرگز دغدغه‌های معیشتی معلمان را به‌طور واقعی درک نکرده‌اند و همین موضوع مانعی برای تلاش جدی آنان جهت افزایش حقوق معلمان شده است.

سرنوشت نامعلوم رتبه‌بندی معلمان

در حالی که دولت بارها وعده اجرای طرح رتبه‌بندی معلمان را داده است، هنوز نتیجه ملموسی برای معلمان حاصل نشده است. این طرح قرار بود شرایط اقتصادی معلمان را بهبود بخشد؛ اما به گفته معاون اسبق، این وعده‌ها تنها ابزاری برای نمایش و تبلیغات سیاسی بوده و هنوز هیچ تغییر جدی در وضعیت معلمان ایجاد نشده است. سحرخیز می‌گوید که رتبه‌بندی تنها بهانه‌ای بوده تا دولت‌ها از تعهدات اصلی خود نسبت به معلمان شانه خالی کنند.

آینده آموزش و پرورش؛ چه باید کرد؟

با توجه به وضعیت فعلی آموزش و پرورش و روند رو به افزایش خصوصی‌سازی، بسیاری از کارشناسان نگران هستند که این سیستم به تدریج به یک نهاد خصوصی و کاملاً اقتصادی تبدیل شود و آموزش رایگان در کشور از میان برود. ابراهیم سحرخیز بر این باور است که تنها با اراده قاطع دولت و مجلس برای تخصیص بودجه‌ای مناسب و تمرکز بر حل مسائل ساختاری می‌توان این سیستم را از وضعیت فعلی خارج کرد.

در نهایت، به نظر می‌رسد که اگر دولت و مجلس تغییرات اساسی در سیاست‌های حمایتی خود نسبت به آموزش و پرورش ایجاد نکنند، معلمان همچنان با مشکلات معیشتی جدی مواجه خواهند بود و این وزارتخانه به عنوان یکی از مهم‌ترین نهادهای کشور، همچنان در انتهای جدول پرداخت‌ها باقی خواهد ماند.