مرگ خاموش کارگران در گرما: لزوم توجه به ایمنی و سلامت شغلی در فصل تابستان
در روز چهارشنبه ۲۵ تیرماه، یک کارگر جوان در شهر دزفول به دلیل گرمای شدید و شرایط سخت کاری، جان خود را از دست داد. این حادثه تلخ که در منطقه کوی مدرس دزفول رخ داد، بار دیگر زنگ خطر را برای عدم رعایت ایمنی کارگران در فصل گرما به صدا درآورد. بر اساس گزارش‌های محلی، این کارگر که در حال کار روی وانت خود بود، دچار گرمازدگی شدید شد و متأسفانه جان باخت. این اتفاق، لزوم توجه به سلامت و ایمنی شغلی در روزهای داغ سال را بیش از پیش آشکار می‌کند.
به نقل از ایلنا، کار کردن در روزهای گرم سال سخت است و کار کردن برای کارگرانی که در هوای آزاد کار می‌کنند، طاقت‌فرسا است. این وضعیت سخت و طاقت‌فرسا به خصوص برای کارگرانی که در هوای سنگین و شرجیِ مناطقی مثل عسلویه، کنگان، خارک، اهواز، ماهشهر، مسجد سلیمان، ایرانشهر و چابهار و زابل کار می‌کنند، بحرانی‌تر از باقی کارگران است. کارگران دچار گرمازدگی می‌شوند و گاهی شدت این گرمازدگی به قدری زیاد است که منجر به فوت کارگر می‌شود.
مرگ خاموش کارگران روی آسفالت داغ خیابان/ در سلامت کارگران صرفه‌جویی نکنید!
براساس اعلام رسانه‌های محلی، روز چهارشنبه ۲۵ تیرماه امسال در اوج گرما، یک کارگر جوان ۳۰ساله در شهر دزفول به دلیل شدت گرما، جان خود را از دست داد. طبق خبری که در رسانه‌های محلی منتشر شده، این جوان در حال کار در خودروی وانت خود در منطقه کوی مدرس دزفول دچار گرمازدگی شدید شده و جان خود را از دست داده است. هرچند آمار دقیقی از این گرمازدگیِ منجر به فوت در دست نداریم، اما در سال‌های گذشته نیز اخبار مشابهی از مرگ دردناک کارگران در اثر گرمازدگی داشتیم. این در حالی است که خبرهایی از این دست، معمولا به سختی به رسانه‌ها می‌رسد و نباید صرفا به آنچه در رسانه‌ها منتشر می‌شود اکتفا کرد.
احسان سهرابی، فعال کارگری، در گفتگو با «ایلنا» درباره شرایط کارگران فضای باز در روزهای گرم سال می‌گوید: در فصل گرم سال، کارگران فضای باز از جمله پاکبانان، کارگران راه‌سازی، قیرکاران و کارگران پالایشگاه‌ها و سایر شاغلان در محیط‌های باز، پیش از طلوع خورشید، بدون هیچ‌گونه توجه و حمایت، در گرمای شدید و بدون سایه یا امکانات به سر کار می‌روندد. کار کردن در این شرایط به معنای واقعی کلمه به معنای قرار دادنِ جان در معرض خطر است.
سهرابی گفت: متأسفانه در سال‌های گذشته مواردی داشتیم که این کارگران بر اثر گرمازدگی فوت کرده‌اند. آمار فوت این کارگران معمولا منتشر نمی‌شود مگر اینکه رسانه‌ای خبر آن را کار کند. بنابراین آمار دقیقی از این وضعیت نداریم اما چیزی که به آن مطمئن هستیم این است که گرمای شدید هوا، با جان کارگران بازی می‌کند و اگر تدابیر لازم برای آن‌ها در نظر گرفته نشود، اتفاقات ناگوار بسیار می‌افتد.
این فعال کارگری افزود: فعالان کارگری هرساله با اشاره به تکرار گرمازدگی کارگران هشدار می‌دهند که جان و سلامت هزاران کارگر در معرض خطر است؛ آن هم صرفاً به دلیل بی‌توجهی به مقررات موجود. کار در دمای بالای ۳۷ درجه، به‌ویژه در مناطق شرقی، جنوبی و مرکزی کشور، بدون تمهیدات حفاظتی و بهداشتی، می‌تواند منجر به کم‌آبی، گرمازدگی، کاهش هوشیاری و حتی مرگ شود.
وی در رابطه با قوانین کار کشور برای حمایت از کارگرانی که در گرمای شدید کار می‌کنند گفت: خوشبختانه در قوانین کار ایران، به این موضوع پرداخته شده است. برای مثال، ماده ۹۱ قانون کار بر لزوم فراهم کردن امکانات حفظ سلامت و بهداشت محیط کار توسط کارفرما تأکید دارد. همچنین ماده ۹۵ مسئولیت رعایت مقررات ایمنی را بر عهده کارفرما می‌گذارد.
سهرابی ادامه داد: همچنین آیین‌نامه‌ای با عنوان «آیین‌نامه حفاظت در برابر گرما» به شماره ابلاغی ۱۲۱۳۶۲ مورخ ۱۳۸۷/۰۶/۱۲ توسط شورای عالی حفاظت فنی تصویب و ابلاغ شده که صراحتاً حداکثر دمای مجاز، برنامه‌های استراحت، نوشیدنی و ساعات کار را مشخص کرده است. همچنین یک استاندارد ملی بر اساس استانداردهای بین‌المللی برای مقابله با استرس گرمایی در محیط‌های کاری تدوین شده است.
وی گفت: اگرچه در برخی بنگاه‌ها، این قوانین تا حدودی رعایت می‌شود، اما در بسیاری از محیط‌های کاری به خصوص در پروژه‌های پیمانکاری، اجرای این آیین‌نامه‌ها نادیده گرفته می‌شود.
سهرابی در ادامه به عدم اجرای قوانین اشاره کرد و گفت: با وجود اینکه قوانینی در این حوزه وجود دارد، مشکل اصلی، عدم اجرای این قوانین و مقررات است. در بسیاری از محیط‌های کاری، به خصوص پروژه‌های پیمانکاری و مشاغل فضای باز، این آیین‌نامه‌ها نادیده گرفته می‌شوند. کارگران بدون استراحت کافی، لباس ایمن و امکانات لازم مجبور به کار در شرایط بسیار سخت و خطرناک هستند.
این فعال کارگری در رابطه با اقداماتی که وزارت کار باید در چنین شرایطی انجام دهد گفت: وزارت کار باید در شرایط هشدار گرمایی، مانند وزارت کشور رفتار هماهنگ و مؤثری داشته باشد. تغییر ساعات کاری به شیفت‌های صبح زود، توقف کار در ساعات اوج گرما، تأمین سایبان و آب خنک به صورت الزامی توسط کارفرمایان، نصب هشداردهنده‌های گرمایی در پروژه‌های بزرگ و بازرسی‌های فنی و بهداشتی دوره‌ای، از جمله اقدامات ضروری هستند. همچنین آموزش کارگران درباره علائم گرمازدگی و نحوه پیشگیری از آن، بسیار اهمیت دارد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا این اقدامات نیازمند تدوین قوانین جدید است، گفت: خیر، ما به دنبال نوشتن قانون جدید نیستیم، بلکه خواستار اجرای دقیق و نظارت موثر بر قوانین و آیین‌نامه‌های موجود هستیم. سلامت نیروی کار یک موضوع غیرقابل صرفه‌جویی است و بی‌توجهی به آن می‌تواند جان افراد را به خطر بیندازد.
سهرابی گفت: باید صدای کارگرانی را که در آسفالت داغ در دمای بالای ۵۰درجه کار می‌کنند، شنید. بعضا در روزهای داغ تابستان و یا در روزهای آلوده‌ی سال، دولت با بخشنامه‌ای کارمندان خود را دورکار و یا تعطیل و یا ساعتهای کار آن‌ها را شناور می‌کند، این امکان باید برای کارگران هم وجود داشته باشد. وزارت کار در این مواقع باید اقداماتی مناسب برای کارگران انجام دهد. توجه به این موضوع، هم یک الزام قانونی و هم الزامی اخلاقی و انسانی است.
نظر شما