آیا دولت توان کنترل قیمت دلار را دارد؟
قیمت دلار امروز در حالی از محدوده ۱۲۴ هزار و ۵۰۰ تومان آغاز شد که نگاهها دوباره به سمت پیشبینی قیمت دلار در روزهای آینده دوخته شده است؛ پیشبینیای که با توجه به نوسانات اخیر بازار و شرایط اقتصادی، اهمیت ویژهای برای فعالان و معاملهگران پیدا کرده است.
در آغاز معاملات امروز چهارشنبه ۱۹ آذر ۱۴۰۴، بازار ارز با نوسان قیمتها همراه شد؛ قیمت دلار معاملات خود را از محدوده ۱۲۴ هزار و ۵۰۰ تومان آغاز کرد و قیمت تتر نیز به حوالی ۱۲۴ هزار تومان رسید. این روند نشاندهنده ادامه تغییرات نرخ ارز در بازار داخلی و انتظار فعالان اقتصادی برای جهتگیری قیمتها در روزهای آتی است.
رحمان سعادت، کارشناس اقتصادی، در گفتوگو با نبض بازار با اشاره به افزایش ۱۰ تا ۱۲ هزار تومانی نرخ دلار در دو هفته اخیر و رسیدن آن به سطح حدود ۱۲۶ هزار تومان، این رشد را نتیجه طبیعی شرایط اقتصادی کشور دانست. او توضیح داد که هرچند این وضعیت مطلوب نیست و کاهش رفاه مردم و کند شدن روند تولید را به دنبال دارد، اما با توجه به ساختار کنونی اقتصاد و ادامهدار بودن ناترازیها، چنین جهشهایی دور از انتظار نیست.
ناترازیهای ساختاری و دلایل رشد نرخ ارز
سعادت ریشه اصلی افزایش قیمت دلار را مجموعه گستردهای از ناترازیها دانست؛ از ناترازی انرژی و آب گرفته تا ناترازیهای بودجهای و مشکلات موجود در تراز پرداختها. او تأکید کرد که همه این موارد برآیند یک ناترازی بزرگتر یعنی «ناترازی مدیریت» هستند و همین مجموعه نهایتاً خود را در نرخ ارز نشان میدهد. به گفته او، اقتصاد با تولیدی که استمرار ندارد و تورمی که هر روز فشار بیشتری ایجاد میکند، راه دیگری جز افزایش قیمت دلار را پیش روی خود نمیگذارد.
این کارشناس اقتصادی یادآور شد که افزایش نرخ ارز محدود به روزها و هفتههای اخیر نیست، بلکه ماههای گذشته هم این روند ادامه داشته و در آینده نیز ادامهدار خواهد بود. او تصریح کرد که «اگر افزایش نرخ ارز رخ ندهد باید تعجب کرد»، زیرا بر اساس شرایط فعلی اقتصاد، مسیر دیگری قابل تصور نیست.
پیشبینی ادامه روند افزایشی دلار در ماههای آینده
رحمان سعادت در ادامه، تصویری روشن از ماههای پیشِ رو ارائه داد. او گفت احتمالاً در دیماه قیمت دلار در محدوده ۱۳۰ تا ۱۴۰ هزار تومان قرار گیرد و در بهمنماه نیز به حوالی ۱۵۰ هزار تومان برسد. به گفته وی، پیش از عید هم امکان عبور نرخ از سطح ۲۰۰ هزار تومان وجود دارد. سعادت تأکید کرد که این پیشبینیها نه بر اساس اتفاقات غیرمنتظره، بلکه بر مبنای روند طبیعی اقتصاد در شرایط فعلی است.
به اعتقاد او، کاهش ارزش پول ملی به شدت در حال وقوع است و اقداماتی مانند حذف صفر از پول ملی نمیتواند گرهی از مشکلات باز کند. سعادت راهحل کوتاهمدت را افزایش کمکهای معیشتی به مردم و جبران فاصله ایجاد شده توسط تورم و افزایش نرخ ارز دانست. او همچنین تأکید کرد که در بلندمدت دولت ناگزیر است چه در حوزه سیاست خارجی و چه در سطح سیاستهای اقتصادی داخلی، اصلاحات جدی انجام دهد تا شرایط به سمت آرامش نسبی حرکت کند.
توان محدود دولت در مهار قیمت دلار
این کارشناس اقتصادی درباره امکان کنترل نرخ ارز از سوی دولت و بانک مرکزی نیز گفت که «با احتمال زیاد میتوان گفت دولت امکان کنترل قیمتها را ندارد». او توضیح داد که حتی اگر دولت بتواند برای مدت کوتاه نرخ ارز را یک تا دو هزار تومان پایین بیاورد، این اقدام اثر قابلتوجهی ندارد و قادر به توقف روند افزایشی هم نیست.
به گفته سعادت، زمانی که قیمت دلار بیش از حد بالا میرود، طبیعی است که تقاضا کاهش پیدا کند و همین موضوع سرعت رشد را برای مدتی کندتر میکند؛ اما این کاهش سرعت نیز ارتباطی به سیاستهای دولت ندارد و حاصل واکنش طبیعی بازار است. او افزود که در نهایت دولت و مردم هر دو ناچار خواهند بود خود را با شرایط جدید تطبیق دهند؛ چه از طریق صرفهجویی، چه کاهش مصرف یا کنار گذاشتن نیازهای غیرضروری.
سعادت در پایان توصیه کرد که دولت تمرکز بیشتری بر تأمین کالاهای اساسی داشته باشد و این کالاها را نه بهصورت پرداخت نقدی، بلکه بهصورت کالایی و با کمترین واسطه در اختیار مردم قرار دهد تا حداقلهای معیشتی تأمین شود و جامعه بتواند فشار قیمتها را تحمل کند تا شاید در آینده گشایشی حاصل شود.
نظر شما