چرا قیمت‌گذاری دستوری بازار خودرو را فلج کرده است؟
قیمت‌گذاری دستوری و دخالت‌های مداوم دولت در بازار خودرو، تعادل عرضه و تقاضا را بهم زده و با کاهش توان خرید خانوارها، بازار خودرو به رکود عمیقی فرو رفته است که آینده تولید را نیز تهدید می‌کند.
به نقل از ایسنا، نظر کارشناسان حاکی از آن است که بازار خودرو ایران مدتی است دچار وضعیت رکود شده و این شرایط احتمالاً منجر به آسیب‌هایی در فرآیند تولید خواهد شد. حتی برخی از تحلیلگران بر این باورند که اگر این وضعیت ادامه یابد، باید انتظار کاهش تولید خودرو به دلیل نبود تقاضای واقعی را در آینده‌ای نه‌چندان دور داشته باشیم.
آیا ایران خودرو و سایپا تحت بیشترین تأثیرات منفی قرار دارند؟
امیر حسن کاکایی، کارشناس صنعت خودرو ، با اشاره به موضوع رکود در این بخش بیان کرد: بازار خودرو مدت طولانی به رکود مبتلا شده است؛ وضعیتی که از سال گذشته شدت گرفت. او همچنین توضیح داد که هر چند قیمت خودروهای مونتاژ شده با وجود دستورهای قیمتی به قیمت بازار نزدیک‌تر باشند، اما در خودروسازی‌های بزرگ داخلی مانند ایران خودرو و سایپا که قیمت‌ها با شدتی بیشتر دستوری تعیین می‌شوند، فاصله قیمت بازار و قیمت دستوری عمیق‌تر بوده و مشکل رانت بیشتری را ایجاد می‌کند.
قوانینی که تولیدکنندگان را دچار مشکل می‌کنند
وی ادامه داد که بر اساس اولین قانون تجارت، تولیدکننده نباید در روند تولید خود زیان متحمل شود اما برخورد و تصمیم‌گیری‌های نادرست مدیریتی در صنعت خودروسازی، مشکلات عمده‌ای ایجاد کرده است. او به‌طور خواص به عدم افزایش قیمت محصولات دو شرکت بزرگ داخلی بر اساس واقعیت‌های اقتصادی اشاره کرد و نحوه تصمیم‌گیری‌های دولتی را نقد کرد.
اثر تورم بر کاهش تقاضای واقعی
کاکایی به وضعیت تورم اشاره کرد و گفت که طی دهه گذشته به خصوص سال‌های اخیر، روند تورم در کشور با سرعت زیادی افزایش یافته که این موضوع تأثیر مستقیم بر کاهش قدرت خرید مردم داشته است. چنین شرایطی موجب تقاضای واقعی کمتر از یک میلیون خودرو شده است، در حالی که تولید بیش از این میزان صورت می‌گیرد.
وی تأکید کرد که مسائلی مانند رکود اقتصادی و تورم بالا به تجمیع مازاد تقاضا در پارکینگ‌ها منجر شده است؛ اما تقاضاهای واقعی کاهش یافته و جریان نقدینگی به سمت بازار خودرو حرکت نمی‌کند که این خود از دلایل بارز رکود در بازار خودرو است.
پیامدهای منفی دستورالعمل‌های غلط
یکی دیگر از نکاتی که کاکایی به آن اشاره کرد، اجرای قیمت گذاری دستوری است که به بازار سیگنال‌های نادرست می‌دهد. این موضوع باعث می‌شود خریداران اشتباهی کالای تولیدی را خریداری و احتکار کنند. او همچنین به رشد بی‌رویه مونتاژکاری و سهم بالای این دسته از خودروها در بازار اشاره کرد که نشانگر ضعف‌های برنامه‌های تولیدی است.
این کارشناس تصریح کرد که سیاست‌های نادرست باعث تحمیل برنامه‌های تولیدی شده و با اعمال قیمت‌گذاری‌های غیرواقعی، خودروسازان مجبور به افزایش تولید زیان‌آور می‌شوند؛ وضعیتی که به اقتصاد کشور نیز آسیب می‌رساند.
نیاز به توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل
وی اشاره کرد که در حال حاضر حرکت و سرمایه‌گذاری در بسترهای زیربنایی صنعت حمل‌ونقل عمومی در کشور کمرنگ بوده است، در حالی که معضل ترافیک در شهرهای بزرگی چون تهران و سایر مراکز اصلی همچنان پابرجاست. توجه به ارتقای این زیرساخت‌ها از مهم‌ترین نیازهای صنعت حمل‌ونقل و کاهش مخاطرات بازار خودرو است.
نتیجه‌گیری: تغییر رویکرد در قیمت‌گذاری
در پایان، کاکایی تاکید کرد که تدابیر قیمت‌گذاری دستوری سبب می‌شود خودرو تنها به عنوان کالای سرمایه‌ای مورد تقاضا قرار گیرد و از چرخه تولید در کشور خارج شود. او معتقد است که برای خروج از این بحران، سیاست‌های قیمت گذاری باید با واقعیت‌های اقتصادی همخوانی بیشتری پیدا کند تا رانت‌ها کاهش یابد و نقدینگی بار دیگر به چرخه تولید بازگردد.
نظر شما