خوراک و معیشت بازنشستگان؛ آیندهای نگرانکننده در سایه بحران اقتصادی
بازنشستگان و کارگران با درآمد ناکافی و تورم بیسابقه، به جای زندگی شایسته، برای زنده ماندن تلاش میکنند و بحران اقتصادی سبد معیشت آنها را به شدت تهدید میکند.

کاظم فرجاللهی ، فعال کارگری، با اشاره به مشکلات معیشتی بازنشستگان و کارگران، وضعیت این قشر را بسیار نگرانکننده توصیف کرد و گفت: سبد معیشت شامل مولفههایی است که برای یک زندگی معمولی ضروری هستند؛ مواردی مانند هزینه مسکن ، خوراک ، پوشاک ، حمل و نقل، هزینههای درمانی و آموزشی، هزینههای تفریحی و... اما افزایش مداوم قیمتها باعث شده است که بسیاری از بازنشستگان و کارگران نتوانند نیازهای این سبد را تامین کنند.
بازنشستگان؛ تلاش برای زنده ماندن به جای زندگی کردن
فرجاللهی افزود: متاسفانه شرایط به جایی رسیده که زندگی برای بسیاری از بازنشستگان و کارگران دیگر معنایی ندارد. زندگی یعنی بهرهمند شدن از مواهب و لذتهای آن، اما امروزه بازنشستگان و کارگران تنها برای زنده ماندن تلاش میکنند و نه زندگی کردن.
حداقل دستمزد؛ ظلمی آشکار به کارگران و بازنشستگان
به نقل از ایلنا، وی با انتقاد از شیوه تعیین حداقل دستمزد اظهار کرد: حداقل دستمزد کارگران مبنای حداقل حقوق بازنشستگان نیز است. در اسفند ۱۴۰۳، مرکز پژوهشهای مجلس خط فقر یک خانواده سه نفره را حدود ۱۱ میلیون تومان اعلام کرد، اما منابع مستقل این عدد را حدود ۲۰ میلیون تومان میدانستند. با وجود اینکه شورای عالی کار مبلغ سبد معیشت را بین ۲۳ تا ۲۷ میلیون تومان برآورد کرده بود، حداقل دستمزد برای سال ۱۴۰۴ تنها ۱۴.۵ میلیون تومان تعیین شد.
طبق دادههای مرکز آمار ، تورم سال ۱۴۰۳ حدود ۴۳ درصد محاسبه شده بود و اگر دستمزد سال ۱۴۰۳ با توجه به تورم به درستی افزایش مییافت، حداقل حقوق باید حدود ۳۰ میلیون تومان میشد. اما چنین اقدامی صورت نگرفت و این یک ظلم آشکار به حقوقبگیران و بازنشستگان است.
تلقی نادرست از مفهوم حداقل دستمزد
وی با بیان اینکه در شورای عالی کار اشتباهات بزرگی در تحلیل مفهوم حداقل دستمزد وجود دارد، تصریح کرد: حداقل دستمزد باید بیش از خط فقر باشد، زیرا افرادی که ارزشآفرینی میکنند یا در گذشته چنین کردهاند، باید بهاندازه شایستگی خود درآمد داشته باشند.
هزینههای مسکن؛ سهم بزرگ از درآمد ناچیز
فرجاللهی درباره هزینههای سنگین مسکن گفت: در محاسبه سبد معیشت، هزینه مسکن معمولاً نادیده گرفته یا تقلیل داده میشود، با این ادعا که دولت باید مسکن را تامین کند. اما طبق دادههای مرکز آمار، هزینه مسکن حداقل ۴۲ درصد درآمد خانوار را به خود اختصاص میدهد. حتی پس از ساعتها مذاکره، تنها مبلغی ناچیز یعنی ۹۰۰ هزار تومان به عنوان حق مسکن در نظر گرفته شده است که برای هزینههای سرسامآور این بخش بسیار ناکافی است.
وی همچنین به مشکلات بازنشستگان اشاره کرد و افزود: علاوه بر خرید یا اجاره خانه، هزینههای دیگری مانند تعمیرات ، آب ، برق ، گاز و اینترنت نیز افزایش یافته است. این هزینهها هرروز روند صعودی دارند، در حالی که حقوق بازنشستگان ثابت باقی مانده است.
افزایش قیمت مواد غذایی؛ سفرههای خالی کارگران و بازنشستگان
فرجاللهی با اشاره به گرانی مواد غذایی و کاهش قدرت خرید حقوقبگیران گفت: بسیاری از خانوارهای کارگری و بازنشسته مجبور شدهاند گوشت و میوه را از سفرههای خود حذف کنند یا به مواد غذایی ارزانتر و کمکیفیتتر روی آورند. برای مثال، بسیاری از خانوادهها ممکن است در طول شش ماه حتی یک کیلو گوشت خریداری نکنند.
وی افزود: سهم مواد غذایی در بودجه خانوادههای دهکهای پایین حدود ۴۰ درصد یا بیشتر است، در حالی که در دهکهای بالا این رقم کمتر است و امکان تفریح یا مسافرت نیز وجود دارد. اما دهکهای پایین تنها برای زنده ماندن تلاش میکنند.
هزینههای درمانی؛ بار سنگین بر دوش بازنشستگان
وی درباره مشکلات درمانی بازنشستگان گفت: هزینههای سنگین دارو و درمان بخش اسفبار معیشت بازنشستگان است. خدمات رایگان درمانی تأمین اجتماعی، طبق قانون، دور از دسترس قرار گرفته و عملا استفاده از این خدمات بسیار دشوار شده است. بازنشستگان مجبور هستند به مراکز خصوصی مراجعه کنند و هزینههای سنگینی بپردازند.
او همچنین به مشکلات بیمه تکمیلی اشاره کرد که حتی دریافت هزینهها پس از مراجعه به مراکز خصوصی هم فرآیندی زمانبر و پرمخاطره دارد.
آموزش؛ هزینهای که نادیده گرفته میشود
فرجاللهی با انتقاد از وضعیت آموزش گفت: طبق قانون اساسی باید آموزش رایگان باشد، اما اکثر مدارس شهری هزینههای اضافهای برای دریافت خدمات آموزشی طلب میکنند. هزینههای لوازمالتحریر و تحصیل نیز سالانه افزایش قابل توجهی یافته است. این شرایط باعث شده که بسیاری از خانوادهها هزینههای آموزش فرزندانشان را به قیمت حذف نیازهای ضروری خود تامین کنند.
دخالت دولت؛ عامل اصلی بحران اقتصادی بازنشستگان
وی تاکید کرد: سیاستهای نادرست اقتصادی دولتها، تورم و دخالت بیرویه در منابع تامین اجتماعی مشکلات بزرگی برای بازنشستگان ایجاد کرده است. صندوق تامین اجتماعی که باید بزرگترین سازمان بیمهای کشور باشد، به علت دخالتهای دولتها و سوءمدیریت، به نهادی ضعیف تبدیل شده است.
فرجاللهی اشاره کرد که پرداخت حقوق بازنشستگان به تعویق افتاده و این حقوق که باید سود سرمایهگذاری ۳۰ سال خدمت افراد باشد، بهموقع پرداخت نمیشود و کیفیت زندگی بازنشستگان را تحت تاثیر قرار داده است.
مطالبات اساسی بازنشستگان
وی خاطرنشان کرد: بازنشستگان خواستار اصلاح اساسنامه صندوق تامین اجتماعی و استقلال کامل آن هستند. تشکیل تشکلهای مستقل بازنشستگان و کارگران میتواند کنترل بیشتری بر منابع و مدیریت این صندوق داشته باشد و به بهبود وضعیت معیشتی این افراد کمک کند.
فرجاللهی در پایان بیان کرد: شرایط فعلی بازنشستگان بسیار ناگوار است. اعمال سیاستهای غلط اقتصادی، تورم و دخالتهای دولتی در منابع بازنشستگان باعث شده که این افراد از حداقل امکانات زندگی محروم شوند.
نظر شما