زلزله در بازار طلا و سکه؛ سقوط آزاد قیمت‌ها آغاز شد؟
طوفان نزولی بی‌امان در بازار طلا و سکه. کاهش هم‌زمان نرخ دلار و افت اونس جهانی، قیمت طلای ۱۸ عیار و سکه امامی را به ورطه سقوط کشاند؛ نبردی که هنوز پایانش نامعلوم است.
طی چند روز گذشته کاهش هم‌زمان نرخ دلار آزاد و افت بهای جهانی طلا، بازار داخلی را وارد مسیر نزولی کرد و طلای ۱۸ عیار و سکه امامی هر دو کاهش چشمگیری ثبت کردند.
بازار طلا و سکه ایران در هفته‌های اخیر بیش از هر زمان دیگری به دو متغیر کلیدی گره خورده‌اند: نرخ ارز داخلی و تحولات بازار جهانی.
به نقل از ایران جیب، هرگاه هر دو عامل همسو باشند، بازار داخلی واکنش شدیدی نشان می‌دهد. افت روزهای گذشته نمونه‌ای بارز از همین همگرایی بود؛ ترکیب کاهش دلار آزاد با ریزش اونس جهانی.
دلار آزاد و اثر آن بر طلا
افت دلار آزاد، ستون اصلی قیمت‌گذاری طلا در ایران را سست کرد.
بخش بزرگی از خریداران طلا به نرخ ارز چشم دارند؛ وقتی دلار عقب‌نشینی می‌کند، خرید طلا هم به تعویق می‌افتد.
همین مکانیسم باعث شد کاهش چند درصدی دلار به سرعت در قیمت طلای ۱۸ عیار منعکس شود.
با این حال، بخشی از تقاضای مصرفی طلا (مانند خرید خانوارها برای پس‌انداز یا مناسبت‌ها) همچنان پابرجا مانده و مانع سقوط شدیدتر شده است.
تقاضا؛ کم شده یا از بین رفته؟
بازار در کوتاه‌مدت سردتر شده، اما واقعیت این است که تقاضا کاملاً خاموش نشده است.
ذهنیت غالب میان خانوارها و سرمایه‌گذاران خرد این است که در بلندمدت قیمت‌ها دوباره بالا می‌رود.
همین انتظارات تورمی باعث می‌شود طلا همچنان به‌عنوان پناهگاه دارایی باقی بماند.
بنابراین ریزش فعلی بیشتر به معنای مکث در خرید است، نه پایان تقاضا.
انتظارات جهانی و حباب سکه
بازار جهانی طلا تحت فشار سیاست‌های پولی آمریکا قرار دارد؛ احتمال کاهش نرخ بهره کمتر شده و همین، بهای اونس را پایین کشیده است.
اثر این افت در ایران به شکل کاهش «ارزش ذاتی» سکه بروز می‌کند.
وقتی ارزش ذاتی افت می‌کند، حباب سکه هم ناچار تخلیه می‌شود.
بنابراین فشار نزولی اخیر نه فقط ناشی از دلار داخلی، بلکه بازتاب مستقیم انتظارات جهانی است.
چشم‌انداز کوتاه‌مدت
اگر روند نزولی دلار ادامه یابد، بازار طلا هم در مسیر کاهش باقی خواهد ماند.
اما بازگشت دلار به مدار صعودی می‌تواند به سرعت شرایط را تغییر دهد و طلا را دوباره بالا ببرد.
برای حباب سکه، احتمال کوچک‌تر شدن در هفته‌های آینده بالاست، مگر آنکه تغییر مهمی در بازار جهانی طلا رخ دهد.
بازار فعلاً در وضعیت شکننده است: یک خبر سیاسی یا اقتصادی می‌تواند مسیر را عوض کند.
سیگنال ادامه‌دار کاهش دلار و طلا»
محمد بیات، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با فارس گفت: در همه برهه‌ها طلا سریع به افت دلار واکنش نشان داده است. چون فرمول قیمت‌گذاری داخلی به‌شدت دلاریزه است. کاهش چند هزار تومانی دلار آزاد کافی بود تا طلای ۱۸ عیار و سکه هم سقوط کنند.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: بررسی هم‌زمان چند متغیر نشان می‌دهد روند نزولی می‌تواند ادامه‌دار باشد. مهم‌ترین عامل، تغییر انتظارات تورمی است. در ماه‌های گذشته همه تصور می‌کردند نرخ دلار بازهم رکورد می‌زند، اما وقتی شاخص‌های تورمی کمتر از پیش‌بینی‌ها منتشر شد، بازار متوجه شد بخشی از رشد قیمت‌ها هیجانی بوده است.
وی افزود: نقش بازارساز در این میان بسیار تعیین‌کننده بوده است. بانک مرکزی در روزهای اخیر عرضه ارز را افزایش داده و نرخ صرافی‌ها را به بازار نزدیک کرده. این سیاست باعث شد فاصله نرخ‌ها کم شود و تقاضای سفته‌بازانه فروکش کند. اگر این روند ادامه پیدا کند، دلار فضای افت بیشتری خواهد داشت و طلا هم به تبع آن کاهش پیدا می‌کند.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: بازار طلا به‌خاطر تقاضای خانوار همیشه مقاوم است. یعنی بخشی از تقاضا همیشه باقی می‌ماند، اما تجربه نشان داده وقتی دلار نزولی است و اونس جهانی هم زیر فشار سیاست‌های پولی آمریکا قرار دارد، حتی تقاضای سنتی هم نمی‌تواند جلوی کاهش قیمت را بگیرد. مردم در شرایط فعلی بیشتر منتظرند قیمت‌ها تثبیت شود، بنابراین خریدهای جدی به تعویق افتاده است.
کف بازار کجاست؟
بیات تصریح کرد: اگر بخواهیم یک چشم‌انداز کوتاه‌مدت ترسیم کنیم، کف احتمالی با توجه به داده‌های فعلی، دلار می‌تواند تا کانال‌های پایین‌تر از ۹۸ هزار تومان عقب‌نشینی کند. در نتیجه طلای ۱۸ عیار هم امکان دارد به محدوده زیر ۸ میلیون تومان برسد. مگر اینکه شوک سیاسی یا ارزی تازه‌ای به بازار وارد شود. در غیر این صورت، بازار در مسیر اصلاح بیشتر قرار دارد.
وی افزود: بازار فعلاً در فاز نزولی است و خرید هیجانی در این مقطع می‌تواند منجر به زیان شود. بهترین استراتژی، صبر و رصد بازار تا زمان تثبیت قیمت‌هاست. عجله برای ورود، یعنی گرفتار شدن در دام کاهش‌های بعدی.
طلا همچنان دارایی امن است
کارشناسان معتقدند کاهش اخیر طلا و سکه نتیجه هم‌زمان افت دلار داخلی و فشار نزولی بازار جهانی طلاست.
اگرچه بخشی از تقاضای سرمایه‌ای عقب‌نشینی کرده، اما طلا همچنان جایگاه خود را به‌عنوان پناهگاه دارایی حفظ کرده است.
در مقابل، حباب سکه به‌وضوح تحت تأثیر انتظارات جهانی در حال کوچک شدن است. آینده بازار به تعادل میان دلار داخلی و تحولات اقتصاد جهانی گره خورده؛ و در شرایط فعلی، کفه ترازو بیشتر به سود سناریوی کاهشی سنگینی می‌کند.
نظر شما