صفحه اقتصاد بررسی کرد؛
شوک به ورثه | انتقال الکترونیک اوراق بهادار متوفیان کلید خورد+جزئیات
انتقال داراییهای اوراق بهادار متوفیان به وراث حالا کاملاً الکترونیک شده و نیازی به مراجعه حضوری نیست.
وراث متوفیان بازار سرمایه، حالا به لطف راهاندازی سرویسهای جدید الکترونیک، دیگر نیازی به مراجعه حضوری برای تقسیم داراییهای اوراق بهادار ندارند. این خدمت جدید که با حضور رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در نمایشگاه Kishinvex۲۰۲۴ رونمایی شد، تحولی مهم در فرآیند انتقال داراییها به شمار میرود. با این سرویس، وراث میتوانند تنها با بارگذاری مدارک خود در درگاه ذینفعان بازار سرمایه، تمامی مراحل را به صورت آنلاین انجام دهند. این خدمت البته مختص به اوراق بهادار به جز سهام عدالت است و همچنان برای سهام عدالت، قوانین دیگری اجرا میشود.
تحولی بزرگ در انتقال داراییهای اوراق بهادار متوفیان
محمد باغستانی، مدیرعامل سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار، جزئیات فرایند جدید انتقال داراییهای متوفیان را شرح داده است. بر اساس این سازوکار، در صورت فوت یکی از سهامداران بازار سرمایه (به غیر از سهام عدالت)، وراث میتوانند تمامی مراحل مربوط به انتقال اوراق بهادار را به صورت کاملاً الکترونیکی انجام دهند.
در ابتدا، یکی از وراث که اطلاعات خود را در سامانه سجام ثبت کرده است، باید به میز خدمت الکترونیکی درگاه ذینفعان بازار سرمایه مراجعه کند. این مراجعه، به منظور اطلاع از وضعیت داراییهای متوفی صورت میگیرد. پس از آن، فرد باید مالیات بر ارث مربوط به اوراق بهادار را در اداره مالیات آخرین محل سکونت متوفی پرداخت کند.
پس از این مراحل، برای ثبت درخواست انتقال الکترونیکی، وراث باید مدارک مربوط به انحصار وراثت، مالیات بر ارث، مدارک شناسایی خود و متوفی و گواهی فوت را در درگاه ذینفعان بارگذاری کنند. این مدارک توسط شرکت سپردهگذاری مرکزی بررسی شده و نتیجه نهایی به وراث اعلام میشود.
حذف مراجعه حضوری؛ مزیت بزرگ خدمت جدید
پیش از این، وراث مجبور بودند برای اطلاع از داراییهای متوفی و تشکیل پرونده تقسیم داراییها، به صورت حضوری به دفاتر پیشخوان دولت مراجعه کنند. این روند زمانبر، هزینهبر و برای بسیاری از افراد، به ویژه وراث مسنتر یا ساکنان مناطق دورافتاده، بسیار دشوار بود.
اکنون با الکترونیکی شدن این فرایند، تمامی مراحل انتقال دارایی به شکل غیرحضوری انجام میشود. این تحول نه تنها سهولت بیشتری برای وراث ایجاد کرده، بلکه از بوروکراسی و مشکلات مرتبط با مراجعههای حضوری نیز کاسته است.
محمد باغستانی تأکید کرد که این خدمت الکترونیکی باعث کاهش زمان و افزایش دقت در بررسی مدارک شده است و وراث میتوانند در هر ساعت از شبانهروز، بدون نیاز به حضور در دفاتر یا نهادهای دولتی، درخواست خود را ثبت کنند.
چرا سهام عدالت همچنان از این فرآیند مستثنی است؟
یکی از نکات مهمی که باغستانی به آن اشاره کرد، عدم شمول سهام عدالت در این سامانه است. به گفته او، به دلیل گستردگی جامعه آماری سهامداران عدالت و متفاوت بودن قوانین و مقررات حاکم بر آن، فرآیند تقسیم سهام عدالت همچنان به روشهای سنتی و از طریق مراجعه حضوری به دفاتر منتخب کارگزاریها و شعب بانکها انجام میشود.
گستردگی ذینفعان و نیاز به هماهنگی بین بخشهای مختلف، از جمله دلایل عمدهای است که باعث شده است این بخش هنوز نتواند به صورت الکترونیکی اجرا شود. با این حال، تلاشها برای دیجیتالی کردن تمامی فرآیندها در این زمینه نیز در حال پیگیری است.
خدمتی که در نمایشگاه Kishinvex۲۰۲۴ رونمایی شد
خدمت جدید انتقال الکترونیک اوراق بهادار متوفیان به وراث، برای اولین بار در نمایشگاه بینالمللی Kishinvex2024 معرفی شد. این نمایشگاه که با حضور گسترده فعالان بورس، بانک، بیمه و حوزه سرمایهگذاری برگزار شد، محلی برای نمایش دستاوردهای جدید این حوزه بود. رونمایی از این خدمت، نشانهای از پیشرفت و حرکت به سوی تحول دیجیتال در بازار سرمایه ایران است.
این خدمت به عنوان یک گام بزرگ در مسیر دیجیتالی کردن فرآیندها، به شکلی طراحی شده است که تمامی نیازهای وراث متوفیان اوراق بهادار را به شکلی ساده و کارآمد پاسخ دهد.
کلام آخر
راهاندازی سامانه الکترونیکی برای انتقال اوراق بهادار متوفیان به وراث، گامی مهم در کاهش بروکراسی و تسهیل فرآیندهای مالیاتی و اداری برای خانوادههای متوفیان است. این خدمت نه تنها باعث افزایش شفافیت در انتقال داراییها شده، بلکه از مشکلات و دشواریهای مراجعه حضوری نیز کاسته است.
وراث اکنون میتوانند با آسودگی خاطر و صرف زمان کمتر، تمامی مراحل مربوط به انتقال داراییها را به صورت دیجیتال و در بستر امن درگاه ذینفعان بازار سرمایه انجام دهند. هرچند، همچنان سهام عدالت در چارچوبهای سنتی باقی مانده است، اما انتظار میرود با گسترش این خدمات، آیندهای دیجیتالتر در انتظار بازار سرمایه ایران باشد.
نظر شما