گزارش اختصاصی صفحه اقتصاد از مطالبات گندمکاران
وعده دولت برای تسویه نهایی مطالبات گندمکاران | حق دستان پینه بسته کشاورزان کی تسویه می‌شود؟
با پرداخت بیش از ۹۰ درصد از مطالبات گندمکاران و وعده دولت برای تسویه کامل باقیمانده طلب‌ها تا روزهای آینده، امید کشاورزان برای دریافت به‌موقع حق زحمات خود در کاشت و برداشت گندم افزایش یافته است. طبق آمار اعلامی در پایان مهرماه حدود ۴۴ هزار میلیارد تومان از بدهی‌های معوق باقی مانده بود که وزیر و استاندار با توجه به اهمیت تأمین امنیت غذایی و پایداری تولید گندم در کشور، کشاورزان خواستار تسریع در پرداخت باقیمانده مطالبات خود هستند.
گندم به‌عنوان یکی از مهم‌ترین محصولات استراتژیک در حوزه کشاورزی ایران نقش بسزایی در تأمین امنیت غذایی کشور ایفا می‌کند. حمایت از گندمکاران از طریق پرداخت به موقع مطالبات و تأمین مالی مناسب، از جمله اقداماتی است که دولت با وجود فشارهای مالی در تلاش برای تحقق آن است.
به گزارش سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها، تا پایان مهرماه ۱۴۰۳، مبلغ ۱۷۷ هزار میلیارد تومان به حساب گندمکاران واریز شد که ۱۰ هزار میلیارد تومان آن مربوط به پرداخت‌های جدید در همین ماه بوده است. با این حال، هنوز ۴۴ هزار میلیارد تومان از مطالبات کشاورزان باقی مانده و پرداخت این بدهی‌ها نیازمند برنامه‌ریزی و مدیریت دقیقی است که بتواند از نگرانی‌های آنان بکاهد.
در سال جاری، باوجود چالش‌های اقتصادی و محدودیت‌های بودجه‌ای، دولت توانسته است بخش عمده‌ای از مطالبات گندمکاران را تأمین و پرداخت کند. با این وجود، عدم تسویه کامل بدهی‌ها و برخی تأخیرها همچنان برای کشاورزان دغدغه‌ساز است و در برخی مناطق، مطالبات معوق کشاورزان به مرحله‌ای رسیده که ممکن است موجب کاهش انگیزه و توان آن‌ها برای کشت جدید شود.
چالش‌های مالی و تأثیرات آن بر پرداخت مطالبات
رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور در پاسخ به نگرانی‌های گندمکاران از بابت عدم پرداخت کامل مطالبات، به محدودیت‌های بودجه‌ای اشاره کرد و گفت: «ما نمی‌توانیم به گندم‌کار بگوییم به دلیل ملاحظات حسابداری پول شما را پرداخت نمی‌کنیم.»
به گفته وی، کل بودجه در نظر گرفته شده برای خرید تضمینی گندم در سال جاری، ۱۴۳ هزار میلیارد تومان بوده است، اما رقم واقعی برای خرید این محصول تا ۲۲۰ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است. این اختلاف بودجه‌ای و نیاز به تأمین کسری، از جمله دلایلی است که پرداخت مطالبات گندمکاران را دچار تأخیر کرده است.
همچنین بخشی از این تأمین مالی از طریق حساب واحد خزانه و همچنین تنخواه‌های موقت صورت گرفته که باید تا پایان سال تسویه شود. در شرایط فعلی، کشاورزان نیاز مبرمی به پرداخت مطالبات خود دارند تا بتوانند با آمادگی و انگیزه لازم به کشت جدید بپردازند. عدم تأمین به موقع مطالبات می‌تواند کشاورزان را به چالش بکشاند و در نتیجه تولید داخلی گندم را کاهش دهد؛ این مسئله وابستگی به واردات گندم و ناپایداری امنیت غذایی را در پی خواهد داشت.
نگاه به آمارها؛ چه مقدار از مطالبات گندمکاران پرداخت شده است؟
براساس اعلام وزارت جهاد کشاورزی، از آغاز فصل خرید تضمینی گندم، حدود ۸ میلیون تن گندم به ارزش تقریبی ۱۲۱ هزار میلیارد تومان از کشاورزان خریداری شده است که تاکنون ۴۳ درصد از این مطالبات پرداخت شده است. این به معنای آن است که نزدیک به ۵۲ هزار میلیارد تومان از بهای گندم خریداری‌شده به حساب گندمکاران واریز شده، اما همچنان بخشی از مطالبات پرداخت نشده است.
علاوه بر این، تا روزهای پایانی مهرماه ۱۴۰۳، حدود ۱۱ میلیون و ۹۹۳ هزار تن گندم به ارزش ۲۱۱.۲۷ هزار میلیارد تومان از کشاورزان خریداری شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، افزایش ۱۶ درصدی را نشان می‌دهد.
بنابر اعلام عطاالله هاشمی، رئیس بنیاد ملی گندمکاران، از مجموع کل خرید، حدود ۹۰ درصد از مبلغ مطالبات گندمکاران پرداخت شده است و در روزهای اخیر نیز ۲۹ هزار میلیارد تومان به این مطالبات اضافه شده است. وی ابراز امیدواری کرد که تا پایان هفته جاری، باقیمانده مطالبات نیز تسویه شود.
اقدامات دولت و چشم‌انداز آینده برای پرداخت کامل مطالبات
وزارت جهاد کشاورزی به‌منظور حمایت از کشاورزان، علاوه بر پرداخت مطالبات، برنامه‌هایی برای تنظیم بازار کالاهای اساسی و تأمین نیازهای بازار دارد. وزیر جهاد کشاورزی، روز گذشته تأکید کرد که پرداخت بیش از ۹۰ درصد مطالبات گندمکاران حاصل تعامل دولت با سایر قوای حاکمیتی بوده و در روزهای آینده، تمامی مطالبات باقیمانده کشاورزان تسویه خواهد شد.
در استان‌های مختلف، اقدامات مشابهی برای پرداخت مطالبات کشاورزان انجام شده است. به عنوان مثال، در استان مرکزی از مجموع ۴۴۰ هزار تن گندم خریداری‌شده از کشاورزان، تاکنون ۶۷ هزار میلیارد ریال به آن‌ها پرداخت شده و مدیرکل غله استان اعلام کرده است که ۱۰ هزار میلیارد ریال دیگر نیز طی هفته جاری پرداخت خواهد شد. در استان چهارمحال و بختیاری نیز از مجموع ۱۱ هزار و ۸۰۰ میلیارد ریال مطالبات، حدود ۸ هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال به کشاورزان پرداخت شده است و ۳۰ درصد باقیمانده، طی روزهای آینده به حساب گندمکاران واریز می‌شود.
ضرورت تسریع در پرداخت مطالبات معوق گندمکاران حق و حقوق دستان پینه بسته کشاورزان خصوصا در خصوص پرداخت مطالبات معوق گندم کاران، نه تنها تأثیر مستقیمی بر بهبود معیشت و وضعیت مالی آنان دارد، بلکه نقش مؤثری در تأمین امنیت غذایی کشور و پایداری تولید داخلی گندم ایفا می‌کند. با این حال، کسری بودجه و فشارهای اقتصادی دولت، چالشی اساسی برای تحقق کامل این مطالبات است.
کشاورزان، باوجود امیدواری به وعده‌های دولت، خواستار آن هستند که فرآیند پرداخت‌ها با دقت و سرعت بیشتری صورت گیرد تا با انگیزه و اطمینان بیشتری بتوانند کشت‌های جدید خود را آغاز کنند.
نظر شما