طرح جدید مجلس برای بنزین: سهمیه‌بندی سه‌نرخی و افزایش قیمت پس از مصرف سهمیه
ایران در آستانه تحولی جدید در نظام یارانه بنزین قرار گرفته است. بر اساس طرحی که در مجلس در حال بررسی است، خودروها در سال ۱۴۰۵ با سه نرخ متفاوت برای بنزین مواجه خواهند شد و مصرف سوخت بیش از سقف ماهانه، هشداری برای پرداخت هزینه‌ای بیش از دو برابر قیمت فعلی است.
بر اساس طرح جدیدی که از سوی رضا سپهوند، دبیر کمیسیون انرژی مجلس، رونمایی شده است، نظام یارانه بنزین در سال ۱۴۰۵ دستخوش تغییراتی اساسی خواهد شد. این طرح که احتمالاً پس از بررسی در شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا به تصویب نهایی خواهد رسید، برای اولین بار نرخ سومی برای بنزین تعریف می‌کند.
جزئیات این طرح نشان می‌دهد که سهمیه ماهانه هر خودرو شامل ۶۰ لیتر با نرخ ۱۵۰۰ تومان و ۶۰ لیتر دیگر با نرخ ۳۰۰۰ تومان خواهد بود. اما نکته قابل توجه، تعیین نرخ آزاد جدیدی حدود ۷۵۰۰ تومان برای هر لیتر بنزین مازاد بر این دو سهمیه است. این بدان معناست که اگر راننده‌ای سهمیه‌های یارانه‌ای خود را کامل مصرف کند، برای هر لیتر سوخت اضافی باید مبلغی بیش از دو برابر نرخ فعلی پرداخت کند.
پیشینه این تصمیم به آمارهای بین‌المللی بازمی‌گردد. صندوق بین‌المللی پول اعلام کرده که ایران سالانه حدود ۱۶۳ میلیارد دلار یارانه انرژی پرداخت می‌کند که سهم فرآورده‌های نفتی از این مبلغ، ۵۲ میلیارد دلار است. این یارانه سنگین، همراه با بدهی ۷۰ میلیارد دلاری دولت به صندوق توسعه ملی و بدهی‌های کلان به نیروگاه‌ها و پالایشگاه‌ها، ادامه روند فعلی قیمت‌گذاری بنزین را با چالش جدی مواجه کرده است.
از سوی دیگر، رشد شدید مصرف سوخت در ماه‌های اخیر و عبور مصرف روزانه بنزین از مرز ۱۳۰ میلیون لیتر، دولت را ناچار به واردات روزافزون کرده است. کارشناسان هشدار می‌دهند که تداوم این روند نه تنها وابستگی به واردات را افزایش می‌دهد، بلکه فشار مضاعفی بر منابع مالی دولت وارد می‌کند.
با وجود این که در لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ برنامه‌ای برای افزایش قیمت بنزین وجود ندارد، اما به گفته سپهوند، در دولت اجماع کلی بر ضرورت اصلاح ساختار یارانه سوخت وجود دارد و احتمالاً در سال ۱۴۰۵ شاهد شکل‌گیری نظام سهمیه‌بندی جدید بنزین خواهیم بود. تصمیم نهایی درباره جزئیات و زمان‌بندی اجرای این طرح در ماه‌های آینده اتخاذ خواهد شد.
نظر شما