علت تفاوت نرخ تورم اعلامی و تورم سبد معیشت چیست؟
براساس آمارهای غیررسمی، نرخ تورم سبد معیشت معمولاً بالاتر از نرخ تورم رسمی است، علت این تفاوت چیست؟
تورم یکی از مهم‌ترین شاخص‌های اقتصادی است که تأثیر مستقیم بر زندگی مردم دارد. در حالی که نرخ تورم رسمی توسط نهادهای آماری اعلام می‌شود، بسیاری از مردم آن را با افزایش هزینه‌های روزمره خود متفاوت می‌بینند، این تفاوت به‌ویژه در سبد معیشت خانوارها، که شامل نیازهای اساسی مانند مسکن، خوراک، آموزش و درمان است، بیشتر احساس می‌شود.
بانک مرکزی و مرکز آمار ایران به‌طور مرتب نرخ تورم را اعلام می‌کنند، این نرخ بر اساس تغییرات قیمت یک مجموعه گسترده از کالاها و خدمات محاسبه می‌شود که شامل اقلامی مانند لوازم الکترونیکی، تفریحات و حتی هزینه‌های لوکس نیز هست، این روش محاسبه باعث می‌شود افزایش قیمت کالاهای اساسی در میانگین کلی تورم کمتر به چشم بیاید.
از سوی دیگر، سبد معیشت خانوار بر اساس کالاها و خدمات ضروری تعیین می‌شود. افزایش قیمت اقلامی مانند نان، برنج، گوشت، اجاره مسکن و حمل‌ونقل تأثیر مستقیم و شدیدی بر زندگی طبقات متوسط و پایین دارد.
در سال‌های اخیر، آمارهای غیررسمی نشان داده‌اند که نرخ تورم سبد معیشت معمولاً بالاتر از نرخ تورم رسمی است.
*هراس کارگران از آمارسازی درباره کاهش تورم
سمیه گلپور، رئیس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگری کشور با ابراز اینکه "طی چند روز گذشته از مسئولان خبرهایی خواندم مبنی بر اینکه دستمزد کارگران باید مطابق تورم باشد." گفت: این موضوع شاید خوشایند باشد, اما گاهی برای کارگران نگران کننده است، چرا که تجربه سنوات گذشته برای جامعه کارگری بسیار سخت بوده است, بارها دیده‌ایم که در ماه‌های پایانی سال آمارسازی برای کاهش تورم به چشم می‌خورد.
گلپور با بیان اینکه دولت‌به عنوان کارفرمای بزرگ بدون شک از مشکلات کارگران خبر دارد افزود: مگر می‌شود که مسئولان دولتی از افزایش چشمگیر هزینه‌های زندگی کارگران در چند ماه اخیر بی‌خبر باشند؟ مگر می‌شود که دولتی‌ها از اوضاع نابه‌سامان مسکن خبر نداشته باشند؟ مگر می‌شود دولتی‌ها ندانند که کارگران برای تأمین معاش خود چگونه کار می‌کنند؟
رئیس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگری کشور گفت: اما واقعیت جامعه این است آمارها می‌گوید تورم و نقدینگی کاهش پیدا کرده است، اما مردم سر سفره چنین حسی را ندارند. تورم حاکم بر سبد معیشت بسیار زیاد است. چندین سال است که میزان نرخ تورم بالای ۴۰درصد بوده است ولی حقوق این‌گونه افزایش نیافته است و عقب‌ماندگی مزدی کارگران روی هم جمع شده است, در زمان حاضر کارگران برای تأمین معاش خود به نقطه‌ای رسیده‌اند که بیشتر ساعات روز خود را مشغول کار هستند.
گلپور با تأکید به اینکه یکی از نگرانی‌های جامعه کارگری آمارسازی درباره تورم است، گفت: از این بیم داریم که با آمارسازی در کاهش تورم باز هم شرایط سخت دستمزد سنوات گذشته برای کارگران تکرار شود، تنها امیدمان به اظهارات رئیس جمهور مبنی بر این است که فرمودند؛ "در شهری مانند تهران با زیر ۲۵میلیون تومان نمی‌شود امرار معاش کرد". امیدواریم آمارها به‌گونه‌ای بیان شود که با واقعیت‌های آماری در سفره کارگران فاصله نداشته باشد.
وی با تصریح به اینکه تورم کمر مردم را شکسته است اظهار داشت: امسال با توجه به چندین مؤلفه، انتظار داریم در تعیین دستمزد، رضایت جامعه کارگری اخذ شود، اول، پر واضح است که دیگر باتوجه به این دستمزدهای ناچیز، کارگران هیچ رغبتی برای اشتغال در کارخانجات و مشاغل تولیدی ندارند و متأسفانه به مشاغل کاذب روی آورده‌اند و ازاین‌رو با کمبود نیروی شدیدی مواجه هستیم و در نتیجه یک بیکاری ارادی در سطح کشور محرز شده است.
گلپور اضافه کرد: دوم، حقیقتاً دستمزدی که در زمان حاضر به کارگران پرداخت می‌شود رقم ۷میلیون و اندی است که با تمامی مزایا به ۱۰میلیون تومان هم شاید نمی‌رسد، کفاف حتی ۳ تا ۴ روز اول ماه را هم نمی‌دهد. مورد بعدی نیز پژوهش‌های کارشناسان در سطح بین‌المللی است که نشان از پایین بودن میزان دستمزد کارگران ایران در مقایسه با سایر کشورها دارد.
وی گفت: اگر تمامی این مؤلفه‌ها و حقایق جامعه را کنار سخنان ریاست‌جمهور محترم که فرمودند؛ "در شهری مانند تهران با زیر ۲۵میلیون تومان نمی‌شود امرار معاش کرد." قرار دهیم، می‌توانیم امیدوار باشیم که امسال بلکه رقم صحیحی بر پایه معیوب و ناکافی دستمزد کارگران افزوده شود و شاهد حفظ قدرت خرید باشیم.
تسنیم نوشت، کارشناسان علت این اختلاف را وزن‌دهی متفاوت اقلام در شاخص تورم, تفاوت در الگوی مصرف, افزایش شدید قیمت کالاهای اساسی می‌دانند. در محاسبه نرخ تورم رسمی، برخی کالاها و خدمات که افزایش قیمت کمتری دارند، وزن بیشتری می‌گیرند. خانوارهای کم‌درآمد بیشتر درآمد خود را صرف کالاهای اساسی می‌کنند، در حالی که دهک‌های بالاتر از خدمات و کالاهای متنوع‌تری استفاده می‌کنند. در حالی که برخی کالاها افزایش قیمت کمتری دارند، کالاهای ضروری مانند مواد غذایی و اجاره مسکن به‌شدت گران شده‌اند.
هرچند نرخ تورم رسمی به‌عنوان یک شاخص اقتصادی اهمیت دارد، اما واقعیت زندگی مردم را به‌طور کامل نشان نمی‌دهد. افزایش هزینه‌های سبد معیشت، به‌ویژه برای اقشار ضعیف، بیش از آن چیزی است که آمارهای رسمی نشان می‌دهند، این موضوع نشان می‌دهد که سیاست‌گذاران اقتصادی باید در تصمیم‌گیری‌های خود، به‌جای اعداد کلی، وضعیت معیشتی مردم را در نظر بگیرند.
نظر شما