اعلام دیه ستون فقرات و شکستگی دنده و مهره کمر ۱۴۰۴ | اعلام دیه در ماههای حرام + مبلغ + جزئیات دریافت دیه
در این گزارش به بررسی نرخ دیه آسیب به ستون فقرات، شکستگی دنده و مهره کمر و غیره در سال ۱۴۰۴ میپردازیم.

مواد مرتبط با تعیین دیه آسیبهای وارد شده به ستون فقرات، نخاع، مهرههای کمر و گردن بهطور مشخص در ماده ۶۴۷ قانون مجازات اسلامی بیان شدهاند. این ماده به تفصیل شرایط مختلف آسیب به ستون فقرات و میزان دیه شکستن مهره کمر و دیه شکستگی ستون فقرات را توضیح میدهد. تاثیر هریک از آسیبها (شکستگی، قطع و ازبینبردن، کندن، فلج کردن و …) در میزان دیه ستون فقرات، نخاع و نشیمنگاه، باتوجهبه نسبت آن به کل دیه محاسبه میشود. در ادامه به جزئیات کامل دیه شکستگی مهره کمر با عمل جراحی و بدون جراحی و همچنین دیه شکستگی ستون فقرات میپردازیم.
تعیین دیه ستون فقرات در ماده ۶۴۷ قانون مجازات اسلامی
برای شکستگی ستون فقرات دیه مشخصی در قانون مجازات اسلامی در ماده ۶۴۷ پیشبینی شده است. براساس ماده 647 نحوه محاسبه دیه در پزشکی قانونی برای هرگونه آسیب به ستون فقرات و مهرههای کمر براساس بندهای زیر خواهد بود:
- بند الف: دیه شکستن ستون فقرات درصورتیکه اصلا درمان نشود یا پس از درمان به صورت خمیده درآید، برابر دیه کامل انسان است.
- بند ب: دیه شکستگی ستون فقرات که بیعیب درمان شود ولی موجب از بین رفتن یکی از منافع گردد، مانند اینکه مجنیعلیه توان راه رفتن یا نشستن نداشته باشد یا توان جنسی یا کنترل ادرار وی از بین برود، برابر با دیه کامل انسان است.
- بند پ: دیه شکستگی مهره ستون فقرات که درمان نشود و موجب عوارضی از قبیل موارد مندرج در بند (ب) شود، علاوهبر دیه کامل شکستگی ستون فقرات، موجب دیه یا ارش هریک از عوارض حاصله نیز است.
- بند ت: دیه شکستگی ستون فقرات که بدون عیب درمان شود، برابر با یکدهم دیه کامل است.
- بند ث: دیه شکستگی ستون فقرات که باعث فلج و بیحسی پاها شود، علاوهبر دیه ستون فقرات، موجب دو سوم دیه برای فلج دو پا نیز خواهد بود.
تبصرههای مربوط به دیه شکستگی ستون فقرات در ماده ۶۴۷
برای دریافت دیه ستون فقرات ۱۴۰۴ به تبصرههای ماده ۶۴۷ در خصوص دیه اعضای بدن توجه داشته باشید:
- تبصره ۱: مراد از شکستن ستون فقرات، شکستن یک یا چند مهره از مهرههای ستون فقرات بهجز مهرههای گردن و استخوان دنبالچه است.
- تبصره ۲: اگر حادثهای بدون ایجاد شکستگی در ستون فقرات سبب خمیدگی پشت شود، درصورتیکه خمیدگی درمان نشود، موجب دیه کامل و درصورتیکه بدون عیب درمان شود، دیه آن یک دهم دیه کامل است.
دیه شکستگی مهره کمر با عمل جراحی براساس ماده ۶۴۷
براساس ماده ۶۴۷ قانون مجازات اسلامی، دیه شکستگی مهره کمر ۱۴۰۴ باتوجهبه نوع آسیب، نحوه درمان و عوارض ناشی از آن تعیین میشود. دیه شکستن مهره کمر بر اثر تصادف یا نزاع و درگیری یا حوادث حین کار اگر با عمل جراحی قابل درمان نباشد یا بعد از جراحی بهصورت خمیده درآید یا باعث از بین رفتن یکی از منافع گردد، برابر دیه کامل انسان خواهد بود.
براساس اعلام قوه قضاییه، دیه کامل انسان در سال ۱۴۰۴ معادل ۱ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان تعیین شده است؛ بنابراین دیه شکستگی مهره کمر با عمل جراحی اگر قابل درمان نباشد برابر با دیه کامل خواهد بود. سایر حالات نیز براساس اطلاعات جدول زیر محاسبه خواهد شد:
نوع آسیب | نرخ دیه | میزان دیه |
شکستگی ستون فقرات غیرقابل درمان | دیه کامل انسان | ۱,۶۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان |
شکستگی ستون فقرات قابل درمان ولی با از بین رفتن منافع | دیه کامل انسان | ۱,۶۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان |
شکستگی ستون فقرات غیرقابل درمان و با از بین رفتن منافع | دیه کامل انسان + ارش | ۱,۶۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان + نظر کارشناس |
دیه شکستگی ستون فقرات قابل درمان | یکدهم دیه کامل | ۱۶۰,۰۰۰,۰۰۰۰ تومان |
دیه شکستگی ستون فقرات همراه با فلجی | دیه کامل انسان+ دو سوم دیه فلج پا | ۱,۶۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان + ۱,۰۶۶,۶۶۶,۶۶۶ تومان |
اگر شدت ضربه به حدی زیاد باشه که علاوهبر ستون فقرات به دندهها نیز آسیب وارد شود، میزان دیه شکستگی دنده باتوجهبه نوع و میزان آسیب براساس موارد تعیینشده در مواد 653 قانون مجازات اسلامی بهصورت مجزا محاسبه خواهد شد.
دیه شکستگی مهره کمر بدون عمل جراحی ۱۴۰۴
اگر شکستگی مهره کمر بدون جراحی خوب شود و باعث هیچ عوارضی مانند فلج یا غیره نشود، دیه شکستگی مهره کمر بدون عمل جراحی یا در صورت جراحی و بهبود کامل، معادل ۱۰ درصد دیه کامل است.
دیه دیسک کمر مهره ۴ و ۵
دیه دیسک کمر مهره 4و5 با سایر مهرهها تفاوتی ندارد. بهطورکلی فرقی بین اینکه کدام مهرهها بشکند یا یک مهره یا چند مهره بشکند، وجود ندارد. بهاینترتیب دیه یک مهره شکسته با دیه چند مهره شکسته در قانون برابر است. اگر آسیب وارده بدون عمل یا با جراحی خوب شود و باعث هیچگونه عوارضی مانند فلج یا غیره نشود، مواردی مانند دیه ترک مهره کمر یا میزان دیه دیسک گردن ۱۰ درصد دیه کامل است.
دیه بیرون زدگی دیسک گردن
برای دیسک گردن معمولا دیه تعیین نمیشود؛ یعنی دیه کمی دارد و ارتباط آن با حادثه بهراحتی محرز نمیشود. در نهایت قاضی دادگاه باید براساس ارش مقدار دقیق دیه دیسک کمر و گردن را مشخص کند.
تعیین دیه نخاع در ماده ۶۴۸ قانون مجازات اسلامی
ماده ۶۴۸ قانون مجازات اسلامی ایران بهطور مشخص به تعیین دیه در موارد آسیب به نخاع میپردازد. براساس این ماده دیه آسیب نخاعی به شرح زیر محاسبه خواهد شد:
- قطع کامل نخاع: درصورتیکه نخاع بهطور کامل قطع شود، دیه کامل انسان به آن تعلق میگیرد. این وضعیت معمولا منجربه فلج کامل بدن میشود.
- قطع جزیی نخاع: اگر فقط بخشی از نخاع آسیب ببیند، دیه به نسبت مساحت عرضی آسیبدیده محاسبه میشود. برای مثال اگر یکچهارم از نخاع آسیب دیده باشد، یکچهارم دیه کامل به آن تعلق میگیرد.
دیه کامل انسان در سال ۱۴۰۴ براساس اعلام قوه قضاییه معادل ۱ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان تعیین شده است. بنابراین میزان دیه آسیب نخاعی به شرح زیر خواهید بود:
نوع آسیب | نرخ دیه | میزان دیه |
قطع کامل نخاع | دیه کامل انسان | ۱,۶۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان |
قطع جزیی نخاع | به نسبت مساحت عرضی آسیبدیده | – |
درصورتیکه قطع نخاع منجربه عیب در اعضای دیگر بدن شود، دیه یا ارش آن عضو نیز به دیه نخاع افزوده خواهد شد.
تعیین دیه قطع نخاع منجر به عیب در اعضای دیگر در ماده ۶۴۹ قانون مجازات اسلامی
ماده ۶۴۹ قانون مجازات اسلامی (مصوب ۱۳۹۲) به موضوع دیه در مواردی میپردازد که قطع نخاع منجربه عیب در اعضای دیگر بدن میشود. متن کامل این ماده عبارت است از: «هرگاه قطع نخاع موجب عیب عضو دیگر شود، حسب مورد دیه یا ارش آن عضو بر دیه نخاع افزوده میشود.»
نوع آسیب | نرخ دیه | میزان دیه |
قطع نخاع و عیب در اعضای دیگر | دیه قطع نخاع + دیه یا ارش مربوط به عضو معیوب | ۱,۶۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان + متغیر براساس نظر کارشناس |
درصورتیکه برای عضو معیوب دیه مشخصی در قانون تعیین شده باشد، همان دیه پرداخت میشود؛ اما اگر دیه مشخصی برای آن عضو تعیین نشده باشد، ارش (میزان خسارت براساس نظر کارشناس) محاسبه و پرداخت خواهد شد.
ماده ۶۴۹ قانون مجازات اسلامی برای تعیین دیه ستون فقرات بر اصل عدم تداخل دیات تاکید دارد. به این معنا که دیه هر آسیب بهصورت جداگانه محاسبه و پرداخت خواهد شد و یکی جایگزین دیگری نمیشود. فرض کنید در یک حادثه، فردی دچار قطع نخاع میشود که منجربه فلج شدن هر دو پای او میگردد. در این حالت:
- دیه قطع نخاع براساس ماده ۶۴۸، یک دیه کامل محاسبه میشود.
- دیه فلج شدن دو پا براساس ماده ۶۴۷ بند «ث»، دو سوم دیه برای فلج شدن دو پا تعلق میگیرد.
بنابراین مجموع دیه پرداختی با دیه کامل برای قطع نخاع بهعلاوه دو سوم دیه برای فلج شدن دو پا محاسبه خواهد شد.
تعیین دیه ناحیه نشیمنگاه در ماده ۶۵۰ قانون مجازات اسلامی
ماده ۶۵۰ قانون مجازات اسلامی به تعیین دیه در موارد آسیب به ناحیه کفل (باسن) میپردازد. متن کامل این ماده عبارت است از: «از بین بردن دو کپل به نحوی که به استخوان برسد، دیه کامل و هر کدام از آنها، نصف دیه کامل و قسمتی از آن، به همان نسبت دیه دارد.»
نوع آسیب | نرخ دیه | میزان دیه |
از بین بردن هر دو کپل به گونهای که استخوان نمایان شود | دیه کامل انسان | ۱,۶۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان |
از بین بردن یک کپل | نصف دیه کامل | ۸۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان |
آسیب جزیی به کپل | دیه به نسبت مساحت آسیبدیده | براساس نظر کارشناس |
تعیین دقیق میزان دیه در موارد آسیب جزیی به کپل نیازمند نظر کارشناسی پزشکی قانونی است.
تعیین دیه دنبالچه در ماده ۶۵۱ قانون مجازات اسلامی در سال ۱۴۰۴
ماده ۶۵۱ قانون مجازات اسلامی به تعیین دیه در موارد آسیب به استخوان دنبالچه (کوکسیکس) میپردازد. در متن کامل این ماده اشاره شده است که: «دیه شکستن استخوان دنبالچه براساس ارش تعیین میشود؛ مگر آنکه جنایت مزبور باعث شود مجنیعلیه قادر به ضبط مدفوع نباشد. در این صورت دیه کامل دارد و اگر قادر به ضبط مدفوع باشد ولی قادر به ضبط باد نباشد، ارش آن نیز پرداخت میشود.»
نوع آسیب | نرخ دیه | میزان دیه |
شکستگی دنبالچه بدون عارضه (کنترل کامل مدفوع و باد) | ارش | متغیر براساس نظر کارشناس |
شکستگی دنبالچه با از دست دادن کنترل مدفوع | دیه کامل | ۱,۶۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان |
شکستگی دنبالچه با از دست دادن کنترل باد (در حالی که کنترل مدفوع حفظ شده) | ارش | متغیر براساس نظر کارشناس |
تعیین دقیق میزان ارش نیازمند نظر کارشناسی پزشکی قانونی است.
تعیین دیه آسیب به ناحیه مقعد در ماده ۶۵۲ قانون مجازات اسلامی
ماده ۶۵۲ قانون مجازات اسلامی به تعیین دیه در موارد آسیب به ناحیه بین بیضهها و مقعد میپردازد. در متن کامل این ماده آمده است که: «هرگاه صدمهای که به حد فاصل بیضهها و مقعد وارد شده است موجب عدم ضبط ادرار یا مدفوع یا هر دو گردد، یک دیه کامل دارد.» براساس اعلام قوه قضاییه دیه کامل انسان در سال ۱۴۰۴ معادل ۱ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان تعیین شده است؛ بنابراین:
نوع آسیب | نرخ دیه | میزان دیه |
صدمه به ناحیه بین بیضهها و مقعد با عدم توانایی در کنترل ادرار یا مدفوع | دیه کامل انسان | ۱,۶۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان |
تعیین دقیق میزان آسیب و تاثیر آن بر کنترل ادرار و مدفوع نیازمند نظر کارشناسی پزشکی قانونی است. در مواردی که آسیب منجربه اختلال جزیی در کنترل ادرار یا مدفوع شود و دیه مشخصی برای آن تعیین نشده باشد، مبلغ ارش براساس نظر کارشناسی پزشکی قانونی و میزان آسیب وارده تعیین میشود.
آیا محاسبه دیه دیسک کمر یا دیه شکستگی کمر در تصادف در ماه حرام متفاوت است؟
دیه اعضای بدن شامل مواردی چون دیه کمر، دیه دیسک کمر در حین کار یا دیه دیسک کمر در تصادف، در ماههای حرام افزایش نمییابد. در واقع افزایش مبلغ دیه ماههای حرام فقط در موارد فوت اعمال میشود و برای مواردی مانند دیه مهره کمر یا دیه بیرون زدگی دیسک کمر در تصادف، نرخ دیه مانند ماههای عادی محاسبه و پرداخت میشود.
دریافت دیه آسیبدیدگی ستون فقرات با بیمه شخص ثالث
فارغ از آنکه دیه دیسک کمر در تصادف چقدر است، باید بگوییم که بیمه شخص ثالث در این شرایط باید خسارت شما را پرداخت کند. اگر شما در تصادف آسیب دیدهاید، بیمه شخص ثالث راننده مقصر، دیه شکستن ستون فقرات شما را پرداخت میکند. اگر هم خودتان مقصر حادثه باشید، با استفاده از بیمه شخص ثالث ماشینتان میتوانید دیه دیسک کمر در تصادف خود را از شرکت بیمه بگیرید.
سوالات متداول
- چه عواملی در تعیین میزان دیه ستون فقرات و نخاع دخیل هستند؟
میزان دیه ستون فقرات و نخاع بر اساس نوع آسیب (مانند شکستگی، قطع، فلج شدن)، میزان آسیب وارده، و تأثیر آن بر عملکرد بدن محاسبه میشود. برای مثال، شکستگی ستون فقرات که باعث فلج شدن پاها شود، دیه متفاوتی نسبت به شکستگی بدون عوارض جانبی دارد.
- آیا دیه برای هر نوع آسیب به نخاع یکسان است؟
خیر، دیه برای آسیبهای مختلف به نخاع متفاوت است. برای مثال قطع کامل نخاع دیه کامل دارد؛ در حالی که قطع نخاع جزیی براساس مساحت عرض آسیب دیده محاسبه میشود.
- دیه شکستگی ستون فقرات چگونه تعیین میشود؟
دیه برای شکستگی ستون فقرات براساس شدت و عواقب شکستگی تعیین میشود. برای مثال دیه شکستن ستون فقرات که بدون عیب درمان شود، برابر یک دهم دیه کامل است؛ اما اگر شکستگی منجربه عوارض جدی مانند فلج شدن شود، دیه بیشتری به فرد تعلق میگیرد.
- دیه برای آسیبهای مختلف نشیمنگاه چگونه محاسبه میشود؟
دیه برای آسیبهای نشیمنگاه براساس نوع و شدت آسیب محاسبه میشود. برای مثال شکستن استخوان دنبالچه که باعث عدم کنترل مدفوع شود، دیه کامل دارد. در حالی که اگر فرد همچنان قادر به کنترل مدفوع باشد، اما قادر به کنترل باد نباشد، ارش آن پرداخت میشود.
- چه تفاوتی بین دیه شکستگی مهره کمر با و بدون عمل جراحی وجود دارد؟
دیه برای شکستگی مهره کمر باتوجهبه اینکه آیا نیاز به عمل جراحی بوده یا خیر متفاوت است. اگر شکستگی بدون نیاز به جراحی درمان شود و عوارض جانبی مانند فلج نداشته باشد، دیه آن ۱۰ درصد دیه کامل است. در صورتی که شکستگی با عمل جراحی درمان شود و عوارض جدی داشته باشد، دیه بیشتری محاسبه میشود.
به صورت کلی در سال ۱۴۰۴، دیه شکستگی ستون فقرات که بدون عیب درمان شود، معادل ۱۶۰ میلیون تومان است. این مبلغ به عنوان یکدهم دیه کامل انسان محاسبه میشود. دیه شکستگی ستون فقرات همراه با فلجی، دیه کامل انسان به اضافه دو سوم دیه فلج پا است.
نظر شما