صفحه اقتصاد بررسی کرد؛
مقایسه جی ۱۰ چین (جت J۱۰-C) با سوخو ۳۵ روسیه (Su-۳۵) | «سوخو ۳۵» یا «j ۱۰» کدام جنگنده بهتر است؟
اگر دوست دارید بدانید جنگنده سوخو ۳۵ روسیه پیروز میدان است یا جی ۱۰ چین، بهتر است این مطلب را تا پایان بخوانید.
مقایسه جی ۱۰ چین (جت J۱۰-C) با سوخو ۳۵ روسیه (Su-۳۵) را در ادامه به اختصار بخوانید و درباره این جنگنده ها بیشتر بدانید.
جنگنده Chengdu J-۱۰ یک جنگنده نسل چهار (و در برخی نمونه ها چهار و نیم) سبک چند منظوره است که توسط صنایع هواپیمایی چنگدو توسعه یافته است. این جنگنده بیشتر برای نبردهای هوا به هوا طراحی شده، اما می تواند ماموریت های ضربتی را نیز انجام دهد.
طراحی جنگنده J-۱۰ در اواخر دهه ۱۹۸۰ آغاز شد. این جنگنده در سال ۱۹۹۸ اولین پرواز خود را انجام داد و تولید انبوه آن هم از سال ۲۰۰۲ آغاز گردید.
نمونه های ۴ گانه
جنگنده J-10 انواع مختلفی دارد و در 4 نمونه A، S، B، C توسعه یافته است. ورژن های A و B و C از نوع تک سرنشین و ورژن S از نوع دوسرنشین است. همچنین، جنگنده S تنها نمونه آموزشی در بین انواع مختلف J-10 است.
موتور روسی و چینی J-۱۰
جنگنده J-10A از موتور توربوفن روسی Saturn AL-31FN با قدرت ۷۹.۴۳ کیلونیوتن در حالت خشک و ۱۲۲.۵۸ کیلونیوتن با پس‌سوز نیرو می گیرد.
اما J-10C که پیشرفته ترین نمونه از J-10 ها است، از موتور بومی 10 Shenyang WS استفاده می کند که جایگزین موتور روسی شده است. این موتور قدرتمند به جنگنده J-10 امکان می دهد تا با سرعت ۱.۸ ماخ پرواز کند و در ارتفاع ۱۸ هزار متری عملکرد مناسب و درخشانی از خود نشان دهد.
J-۱۰، جنگنده ای شبیه جنگنده های اسرائیلی
طراحی بال دلتا (مثلثی) با سکان‌های جلویی (Canards) جنگنده چینی، شباهت قابل توجهی به جنگنده IAI Lavi اسرائیل دارد. اسرائیل در دهه ۱۹۸۰ مشاوره فنی به چین ارائه می داد و برخی معتقدند دانش فنی Lavi (که خود تحت تأثیر F-16 آمریکا بوده) پایه طراحی J-10 شده است. با این حال، مقامات نظامی و سیاسی چین به شدت این نظر را رد کرده و همواره بر بومی بودن جنگنده J-10 تأکید کرده اند.
سیستم راداری J-۱۰
این جنگنده مجهز به رادار AESA است. این رادار دارای آرایه فازگردان بسیار پیشرفته است که ردیابی و درگیری همزمان با اهداف متعدد را فراهم می کند.
تسلیحات و موشک ها
جنگنده چینی قادر به حمل موشک های هوابه‌هوای پیشرفته بومی مانند PL-12 (با برد متوسط) و PL-15 ( با برد بلند) است که تهدیدی جدی برای جنگنده های غربی محسوب می شوند.
در کنار موشک های هوا به هوا، این جنگنده توانایی حمل سلاح‌های هوا به سطح از جمله موشک‌های KD-88 و YJ-91 را نیز دارد. همچنین، بمب‌های هدایت شونده با لیزر یا ماهواره و غلاف‌های جنگ الکترونیکی مانند KG600 نیز از جمله تجهیزاتی هستند که قدرت عملیاتی جنگنده J-10C را افزایش می‌دهد.
یک کالای صادراتی مقرون به صرفه
گزارش‌ها حاکی از آن است که قیمت J-10 (به ویژه نسخه صادراتی آن) به طور قابل توجهی کمتر از جنگنده های مشابه غربی مثل F-16 Block 70 یا رافال است. این قیمت جذاب، عامل مهمی در صادرات آن به کشورهایی با بودجه محدودتر شده است. به همین دلیل، کشورهای زیادی به دنبال این جنگنده هستند.
پاکستان یکی از مشهورترین مشتری های جنگنده چینی است.هر کدام از این دو جنگنده برتری هایی بر دیگری دارد. جنگنده Su-35 یک پادشاه بی رقیب در نبردهای نزدیک با قدرت و ظرفیت حمل مهمات فوق‌العاده است، اما هزینه های عملیاتی بالایی دارد و آویونیک آن به اندازه رقبایش مدرن نیست و به نظر می رسد که فعلا خرید آن از روسیه، برای ایران ممکن نباشد.
جنگنده J-10C نیز یک جت هوشمند، مقرون به صرفه و بسیار توانمند است که در نبردهای مدرن فراتر از میدان دید، حرف اول را می زند. شاید خرید این جنگنده با توجه به قابلیت ها و قیمتش برای ایران معقول تر باشد.
در بخش فنی، تفاوت‌های این دو فلسفه به وضوح نمایان می‌شود. Su-۳۵ با دو موتور قدرتمند Saturn AL-۴۱F۱S که به نازل‌های تغییر بردار رانش (Thrust Vectoring) مجهز هستند، به قابلیت مانورپذیری فوق‌العاده دست می‌یابد.
این به جنگنده اجازه می‌دهد تا مانورهایی را اجرا کند که قوانین آیرودینامیک را به چالش می‌کشند و در یک نبرد نزدیک هوایی، به راحتی از پس هر رقیبی برآید.
در مقابل، J-۱۰C با یک موتور WS-۱۰B و طراحی آیرودینامیکی دلتا کانارد، چابکی بسیار بالایی، به خصوص در سرعت‌های پایین، دارد اما قادر به اجرای مانورهای سوخو ۳۵ نیست. در نتیجه، در یک داگ فایت، برتری با خلبان جنگنده سوخو ۳۵ خواهد بود.
در دنیای نبردهای هوایی مدرن، جنگ‌ها دیگر کمتر به درگیری نزدیک کشیده می‌شوند. اینجاست که جنگنده جی ۱۰ برتری خود را نشان می‌دهد. این جنگنده به یک رادار پیشرفته آرایه فازی فعال (AESA) مجهز است.
رادارهای AESA در برابر جنگ الکترونیک و پارازیت و جمینگ و اختلال بسیار مقاوم‌تر هستند، می‌توانند به صورت همزمان تعداد بیشتری از اهداف را ردیابی و با آن‌ها درگیر شوند و شناسایی آن‌ها برای دشمن دشوارتر است. در مقابل، رادار قدرتمند Irbis-E در Su-۳۵ از نوع آرایه فازی غیرفعال (PESA) است.
اگرچه این رادار برد کشف بسیار بالایی یعنی تا برد ۴۰۰ کیلومتر دارد، اما از نظر فناوری یک نسل عقب‌تر از رادارهای AESA است و در یک محیط نبرد الکترونیکی پیچیده، آسیب‌پذیرتر است. آویونیک مدرن و تمرکز بر لینک‌های داده‌ای پیشرفته در J-۱۰C، به خلبان آن آگاهی موقعیتی بسیار بهتری می‌بخشد و آن را به یک پلتفرم هوشمندتر تبدیل می‌کند.
مهم‌ترین برتری J-۱۰C بر Su-۳۵ در حوزه نبردهای فراتر از میدان دید نهفته است. اژدهای چینی به موشک هوا به هوای بسیار پیشرفته PL-۱۵ مجهز است.
این موشک با برد عملیاتی فراتر از ۲۰۰ کیلومتر و یک جستجوگر راداری AESA، به J-۱۰C این توانایی را می‌دهد که دشمن را از فاصله‌ای ایمن و پیش از آنکه حتی متوجه حضور جنگنده چینی شود، هدف قرار دهد.
این قابلیت که از آن با عنوان «اولین نگاه، اولین شلیک، اولین کشتار» یاد می‌شود، یک مزیت تعیین‌کننده در نبردهای مدرن است. در مقابل، بهترین موشک دوربرد جنگنده سوخو ۳۵، یعنی R-۷۷، برد کمتری نسبت به PL-۱۵ دارد و این جنگنده روسی را در یک دوئل BVR در موضع ضعف قرار می‌دهد.
با این حال، در زمینه ظرفیت حمل مهمات، Su-۳۵ با اختلافی فاحش برتر است. این جنگنده سنگین‌وزن می‌تواند تا ۸۰۰۰ کیلوگرم انواع مهمات را بر روی ۱۲ تا ۱۴ جایگاه حمل کند.
این در حالی است که جنگنده جی ۱۰ به عنوان یک جنگنده سبک‌تر، ظرفیت حمل مهمات کمتری بر روی ۱۱ جایگاه خود دارد. Su-۳۵ می‌تواند طیف گسترده‌ای از بمب‌های هدایت‌شونده سری KAB، موشک‌های هوا به سطح سری Kh و موشک‌های ضدکشتی را حمل کند و در ماموریت‌های تهاجمی سنگین، یک پلتفرم بسیار کارآمد است.
J-۱۰C نیز یک جنگنده چندمنظوره واقعی است و می‌تواند انواع بمب‌های هدایت لیزری و موشک‌های هوا به سطح مانند KD-۸۸ را حمل کند، اما در مقیاسی کوچکتر از رقیب روسی خود.
مقایسه جی ۱۰ چین (جت J10-C) با سوخو ۳۵ روسیه
بعد از درک کامل از جزئیات این دو پرنده، بد نیست تا کمی به عقب‌تر برگردیم. برای درک تفاوت‌های بنیادین میان این دو جنگنده، باید به فلسفه طراحی و دکترین نظامی که پشت آن‌ها قرار دارد، نگاه کنیم.
سوخو ۳۵، یک محصول تکامل یافته از خانواده پرافتخار فلانکرهای روسی یعنی Su-۲۷ است. این جنگنده به عنوان یک پلتفرم سنگین‌وزن و دو موتوره، برای کسب برتری هوایی مطلق طراحی شده است.
فلسفه روسی در اینجا، تکیه بر قدرت خام، استقامت بالا در پروازهای طولانی، ظرفیت حمل مهمات عظیم و از همه مهم‌تر، قابلیت مانورپذیری خارق‌العاده در نبردهای نزدیک هوایی است.
سوخو ۳۵ که نسخه مدرن آن اولین پرواز خود را در سال ۲۰۰۸ انجام داد و از سال ۲۰۱۱ وارد خدمت شد، نماد قدرت و صلابت در آسمان است.
در مقابل، چنگدو J-۱۰C، نماینده تفکر مدرن و عمل گرایانه چین در صنعت هوانوردی است. این جنگنده تک موتوره و سبک‌تر، به عنوان یک جنگنده چندمنظوره و مقرون به صرفه برای پاسخ به نیازهای متنوع میدان نبرد قرن بیست و یکم توسعه یافته است.
فلسفه چینی در J-۱۰C، اولویت دادن به آویونیک پیشرفته، رادار مدرن، قابلیت‌های جنگ شبکه محور و توانایی درگیری با دشمن از فواصل بسیار دور و فراتر از میدان دید (BVR) است. جنگنده جی ۱۰ که در سال ۲۰۱۸ وارد خدمت شد، یک جنگنده هوشمند و چابک است که برای پیروزی در نبردهای مدرن و فناورانه طراحی شده است، نه لزوما در نبردهای تن به تن.
در نهایت، تصمیم‌گیری برای خرید یک جنگنده، تنها به مشخصات فنی محدود نمی‌شود و فاکتورهای اقتصادی و استراتژیک نقشی حیاتی ایفا می‌کنند. قیمت هر فروند Su-۳۵ بین ۸۵ تا ۱۰۴ میلیون دلار تخمین زده می‌شود، در حالی که قیمت هر فروند J-۱۰C در بازه‌ای بین ۴۰ تا ۸۰ میلیون دلار قرار دارد.
مهم‌تر از آن، هزینه‌های عملیاتی و نگهداری یک جنگنده تک موتوره مانند J-۱۰C به مراتب کمتر از یک جنگنده سنگین و دو موتوره مانند Su-۳۵ است.
جنگنده دو موتوره و سنگین وزن سوخو ۳۵ روسی، یک شکارچی تمام عیار برای کسب برتری هوایی است. سوخو ۳۵ که از خانواده پرافتخار فلانکرها مشتق شده، به دلیل قدرت خام، ظرفیت حمل مهمات بسیار بالا و به ویژه قابلیت مانورپذیری خارق‌العاده که از موتورهای مجهز به نازل‌های تغییر بردار رانش نشات می‌گیرد، شهرت جهانی دارد.
جنگنده تک موتوره جی 10 چینی، پاسخ مدرن پکن به جنگنده‌های غربی است. جی 10 به عنوان یک جنگنده نسل 4.5، با تمرکز بر مقرون به‌صرفه بودن، آویونیک پیشرفته، قابلیت‌های جنگ شبکه محور و توانایی‌های مرگبار در نبردهای فراتر از میدان دید (BVR) طراحی شده است.
مقایسه فنی و عملکردی
اما شاید مهم‌ترین بخش در مقایسه جنگنده‌های جی ۱۰ چین با سوخو ۳۵ روسیه و اف ۱۶ آمریکایی، بخش مربوط به پرفورمنس و عملکرد این جنگنده‌ها خواهد بود که در ادامه، به تفکیک چند بخش به سراغ تمام آن‌ها خواهیم رفت.
چرا جی ۱۰ می‌تواند گزینه بهتری برای ایران باشد؟
جنگنده J-10C گزینه‌ای به مراتب ارزان‌تر و اقتصادی‌تر برای خرید و بهره‌برداری است. این جنگنده آویونیک، رادار و قابلیت‌های شبکه محور مدرن‌تری نسبت به Su-35 ارائه می‌دهد که برای نبردهای امروزی حیاتی‌تر است. با توجه به درگیری روسیه در جنگ و تحریم‌های گسترده علیه این کشور، چین ممکن است شریک قابل اعتمادتری برای تحویل به موقع جنگنده‌ها و حتی انتقال بخشی از فناوری باشد. علاوه بر تمام این موارد، نیروی هوایی ایران به یک جنگنده چند منظوره واقعی نیاز دارد که بتواند علاوه بر ماموریت‌های دفاع هوایی، در عملیات‌های تهاجمی هوا به زمین نیز کارآمد باشد. جنگنده J-10C این تعادل را بهتر از Su-35 که یک جنگنده تخصصی برتری هوایی است، ارائه می‌دهد.
نظر شما