خودروهای صفر کیلومتر اما دست دوم چینی! | خریداران مراقب باشند | آیا این خودروها وارد ایران شده‌اند؟

خودروی صفر کیلومتر دست دوم چیست؟

پدیده‌ی «خودروی دست دوم صفر کیلومتر» (Zero-kilometre used car) به خودروهایی اطلاق می‌شود که با وجود ثبت رسمی به عنوان خودروی فروخته‌شده، عملاً هرگز رانده نشده‌اند و کارکردی ندارند. این خودروها اغلب به نمایندگی‌های زیرمجموعه یا پلتفرم‌های واسطه فروخته می‌شوند و سپس به عنوان خودروی دست‌دوم اما کم‌کارکرد با قیمتی پایین‌تر وارد بازار می‌گردند.

این ترفند فروش به خودروسازان کمک می‌کند تا اهداف فروش خود را روی کاغذ محقق کنند، موجودی انبار را کاهش دهند، و گاهی نیز از مزایای قانونی مانند یارانه‌ها یا سیاست‌های صادراتی وابسته به ثبت رسمی خودرو بهره‌مند شوند.

چرا این اتفاق می‌افتد؟

چالش‌های ساختاری متعددی پشت این روند نهفته‌اند:

خطرات پنهان برای خریداران

این خودروها با قیمت‌هایی تا ۳۰٪ پایین‌تر از قیمت رسمی عرضه می‌شوند، اما:

• گارانتی از زمان ثبت شروع می‌شود، نه از زمان خرید واقعی، پس ممکن است مدت زیادی از آن گذشته باشد.
• احتمال وجود وام‌های تسویه‌نشده یا سندهای نامشخص وجود دارد.
• ممکن است سابقه‌ی تعمیر یا ادعای خسارت بیمه‌ای پنهان شده باشد.

برای مثال، قیمت مدل‌هایی چون بی‌وای‌دی چین L (BYD Qin L) در بازار دست‌دوم بین ۳۰ تا ۴۰ درصد افت کرده که به سایر مدل‌ها نیز سرایت کرده و منجر به سقوط کلی انتظارات قیمتی شده است.

واکنش دولت و صنعت

وزارت بازرگانی چین در تاریخ ۲۷ مه ۲۰۲۵ (۶ خرداد ۱۴۰۴) جلسه‌ای با شرکت‌هایی مانند بی‌وای‌دی، دانگ‌فنگ و پلتفرم Guazi برگزار کرد. موضوع اصلی این نشست:

• نظارت سخت‌گیرانه‌تر بر فروش خودروهای دست‌دوم
• مقابله با آمارسازی‌های فروش
• الگوبرداری از نهادهایی مانند کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) در برخورد با پدیده‌هایی مانند channel stuffing

کارشناسان پیشنهاد می‌کنند:

• برنامه‌ریزی تولید دقیق‌تر و منطبق با تقاضا
• شفاف‌سازی سوابق خودرو و گارانتی‌ها
• توسعه صادرات خودروهای دست‌دوم به بازارهایی مثل روسیه برای کاهش فشار بازار داخلی

چگونه خودروهای دست‌دوم صفر کیلومتر را شناسایی کنیم؟

خریداران باید هوشیار باشند. توصیه‌ها:

میان‌بر خطرناک صنعت

برخی این روند را واکنش طبیعی بازار به مازاد عرضه می‌دانند. اما چهره‌هایی مانند وی جیان‌جون، رئیس گریت وال موتورز (Great Wall Motors) هشدار می‌دهند که این مسیر، برندها را از نوآوری، کیفیت محصول و اعتماد مشتری دور می‌کند.

در شرایطی که صنعت خودروی چین درگیر اصلاحات ساختاری و نظارت‌های شدیدتر است، آینده‌ی این مدل فروش به واکنش نهادهای نظارتی و تعهد تولیدکنندگان بستگی دارد. تا آن زمان، وظیفه‌ی آگاهی و دقت بر دوش مصرف‌کننده خواهد بود.

آیا خودروهای “صفر کیلومتر دست‌دوم” وارد ایران می‌شوند؟

با گسترش پدیده خودروهای موسوم به «صفر کیلومتر دست‌دوم» در چین، این پرسش مطرح می‌شود که آیا چنین خودروهایی امکان ورود به بازار ایران را دارند یا خیر. در پاسخ باید گفت که طبق مقررات رسمی گمرک و وزارت صمت، واردات خودرو به کشور تنها در صورتی مجاز است که خودرو به‌صورت نو و صفر کیلومتر و با کارکرد حداکثر ۱۰۰ کیلومتر ثبت شده باشد. همچنین خودرو نباید پیش‌تر در کشور مبدأ شماره‌گذاری یا به نام شخصی ثبت شده باشد.

با این حال، در عمل ممکن است برخی خودروهای ثبت‌شده در چین یا دیگر کشورها (که از نظر فنی کاملاً نو و بدون کارکرد هستند اما از نظر حقوقی دست‌دوم محسوب می‌شوند)، با توافق خصوصی واردکننده و فروشنده وارد کشور شوند. این خودروها معمولاً با قیمت پایین‌تری نسبت به مدل‌های مشابه صفر خریداری می‌شوند و در برخی موارد ممکن است با عنوان “کارکرد صفر” یا “آکبند ثبت‌شده” به فروش برسند. هرچند واقعا این خودروها صفرکیلومتر بوده و از گارانتی شرکت واردکننده بهره می‌برند. شاید به همین دلیل است که هنوز می‌توان در لیست خودروهای وارداتی، مدل‌های تولیدی چند سال قبل را نیز مشاهده کرد که دیگر در خود مبدا تولید نمی‌شوند.