ماجرا و پشت پرده یک بنر جنجالی در شهر که مردم را شوکه کرد، چه بود؟
انتشار تصویر یک بنر تبلیغاتی از پروژه رمزریال در فضای مجازی پربحث شد.
پروژه‌ی ریال دیجیتال اواخر سال ۱۴۰۰ رونمایی شد و گفته میشود مردم با استفاده از آن می‌توانند از این رمزارز ملی برای خرید و پرداخت استفاده کنند. ریال دیجیتال که رمزریال هم نامیده میشود، همچون اسکناس‌هایی است که در جیب داریم، با این تفاوت که ماهیت غیرفیزیکی دارد. تمامی تعهدات بانک مرکزی، برای ریال دیجیتال نیز صدق می‌کنند. ریال دیجیتال درکنار پول نقد و کارت بانکی، به روش پرداخت جدیدی تبدیل میشود و به‌دلیل سهولت و امن‌بودن، میتواند ما را از پول نقد و کارت بانکی بی‌نیاز کند.
این پروژه تازه مطمئنا برای خود مزایا و معایبی دارد که در ادامه بررسی خواهیم کرد: کاهش تقاضا برای پول نقدی، افزایش ارزش پول ملی، ارزش‌گذاری بر طبق ریال، دریافت ساده، خرید در فروشگاه‌های مختلف، کمک به مشاغل برای پرداخت‌ها و مبارزه با پولشویی از مزایای رمزریال عنوان میشود، در مقابل عدم استقبال مردم و نامشخص بودن آینده و چگونگی استفاده از آن را می‌توان به عنوان معایب نام برد.
کاربران هم در این رابطه نظرات متفاوتی داشتند که غالبا با ترس و نگرانی همراه بوده است:
در همین باره کاربری توئیتری به نام «محمود محمدی» نوشت:
انتهای مسیری که امروز با رمزریال شروع میشود، به سلب اختیار شما ختم میشود. رمزریال ابزاریست که برای وابستگی بیشتر شما به دولت طراحی شده و تنها هدفش کنترل بیشتر شماست. این یعنی حاکمیت است که به جای شما تصمیم می‌گیرد. تصمیم درباره ساده ترین کارهایی که در طول روز انجام می‌دهید. اینکه کجا، چگونه، چقدر، چه زمان و چه چیزی را خرید کنید. دولت با رمز ریال میتواند هر زمانی و هر میزانی که بخواهد شما را جریمه کند و به آسانی از اعتبار شما کم کند. رمزریال حتی به جای شما فکر می‌کند، چگونه؟ با کنترل اعتقادات شما. شما باید طوری فکر کنید که حاکمیت می‌خواهد در غیر این صورت امکان تنبیه شما به مراتب آسان‌تر از قبل از فاجعه رمزریال خواهد بود.
رمزریال ویژگی های خطرناک دیگری هم دارد: این اعتبار میتواند شما را از پس‌انداز هم محروم کند، چون دولت میتواند برای آن تاریخ انقضا تعیین کرده تا مجبور باشید کل اعتبارتان را در مدت زمانی مشخص مصرف کنید و این یعنی هیچکس ثروتمند نمی‌شوند مگر کسانی که اربابان تشخیص می‌دهند. البته تمام این ویژگی ها از ابتدا فعال نمی‌شود، اما به مرور خواهید دید که این مسیر تا انتها طی خواهد شد.
نظر کاربری به نام «دکتر رایس»: پول چه اسکناس چه سکه تنها راه قانونی داد و ستد و بازار است. الباقی چه کارت دبیت چه کردیت و بدتر پول رمزریال فقط سرویس و درگاه هستند. گول خوردیم. همه چیز کنترل خواهد شد.
«ساسان» هم رمز ریال را رده بندی کرد: رمزریال به لحاظ ارزش در بازار کریپتو در رده شت‌کوین‌ها محسوب میشود!
«امیر» فعال حوزه کریپتو هم در پاسخ به سوالی درباره تفاوت رمزریال با پولی که در کارتهای بانکی داریم نوشت:
در مورد ریال دیجیتال و خطراتش:
دوستان پرسیدند خب همین الانشم اکثر دارایی‌مان در کارتهای بانکی و بصورت دیجیتالیه، پس فرقش با ریال دیجیتال یا همون CBDC چیه؟
ببینید پولی که حالا شما بصورت نقدینگی دیجیتال در کارت‌تان دارید، درسته که اسکناس نیست، ولی کنترلش به صورت شبه پول دست خودتان است. هرجا بخوای کارت می‌کشید و هر وقت بخواهید برداشت می‌کنید، تنها محدودیتی که دولت می تواند برایتان بگذارد، این است که حساب‌هایتان را مسدود کند.
ولی این پروژه ماجرایش فرق می‌کند و میتواند ابزارهای متنوعی برای کنترل و محدود کردن شهروندان در اختیار صادر کننده (دولت و بانک مرکزی آن کشور) قرار بدهد. یک چیزی همانند «نظام رتبه بندی اجتماعی» که الان هم بصورت آزمایشی در چین اجرا میشود.
مثال ملموس بخواهم بزنم: فرض می‌کنیم اول ماه به شما حقوق می دهند و در اَپ برایتان واریز میشود.
بانک مرکزی میتواند بگوید:
- از این حقوق براساس درصد مخارج مصرفیت (x) مالیات محسوب میشود. بعبارتی هرچقدر بیشتر از حقوقت تا آخر ماه باقی بماند، بیشتر باید مالیات بدهی!
۲-همان مورد اول به شکل دیگر، بانک مرکزی میتواند بگوید شما برای این ماه به مقدار (y) اعتبار حقوق داری. به اندازه خودت هرچقدر میخواهی خرج کن، باقی‌اش در آخر ماه می‌سوزد!
۳- بانک مرکزی میتواند بگوید براساس خوشرفتاری یا بدرفتاری، از خرج کردن بعضی موارد محروم می‌شوی. مثلا اگر شهروند خوبی نباشی، نمیتونی بلیط مترو بخری و حق سوار شدن به مترو را نداری. یا مثلا برای مخارج خاص برایت مالیات ویژه تعیین کند. مثلا شما محرومیت ویژه مثلا بابت خرید کالای z داری. اگر بخری، باید ۲۰۰٪ قیمتش مالیات بدهی!
۴- بانک مرکزی میتواند حق معامله‌های خاص و عام که انجام می‌دهید را کنترل کند. حق خرج کردن شما را کنترل کند. نمی‌توانید از پول بقیه استفاده کنید چون همه بابد یک اَپ برای خودشان داشته باشند. قرض دادن، وام گرفتن و اعتبار دادن به افراد همه تحت نظر دولت قرار می‌گیرد و اقدامات مختلف شما مشروط میشود به نظر دولت! در واقع پول خواهی داشت، ولی اختیارش دست خودت نخواهد بود...
نظر شما