یادداشت اختصاصی از حسین منصورکاظمی
هوشمندسازی شهرها؛ راهی برای کاهش ترافیک و آلودگی هوا
در هفته‌های اخیر، با افزایش تراکم خودروها و رشد آلاینده‌ها در شهرهای بزرگ، موضوع کاهش ترافیک و آلودگی هوا بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است.
هوشمندسازی حمل‌ونقل شهری می‌تواند نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی شهروندان ایفا کند. سیستم‌های هوشمند مدیریت ترافیک، چراغ‌های هوشمند، سامانه‌های ردیابی لحظه‌ای خودروها و اپلیکیشن‌های مدیریت حمل‌ونقل عمومی، ابزارهایی هستند که می‌توانند ترافیک را کاهش دهند، زمان سفر را بهینه کنند و میزان انتشار آلاینده‌ها را به حداقل برسانند.
تحقیقات جهانی نشان می‌دهد که شهرهایی که این سیستم‌ها را پیاده‌سازی کرده‌اند، کاهش قابل توجهی در تراکم خودروها و مصرف سوخت داشته‌اند. به عنوان نمونه، استفاده از چراغ‌های راهنمایی هوشمند، که زمان سبز و قرمز را بر اساس حجم ترافیک تنظیم می‌کنند، می‌تواند تا ۲۰–۲۵ درصد زمان انتظار رانندگان را کاهش دهد. سیستم‌های ردیابی و مدیریت مسیرهای پرترافیک نیز باعث شده‌اند مصرف سوخت کاهش یابد و انتشار دی‌اکسید کربن به میزان قابل توجهی کم شود.
اثرات اجتماعی و اقتصادی این طرح زیاد است ازجمله اینکه کاهش ترافیک نه تنها رفاه و آرامش شهروندان را افزایش داده و به بهره‌وری اقتصادی و کاهش هزینه‌های سوخت، تعمیر خودروها و زمان از دست رفته کمک می کند.البته از دیدگاه سلامت عمومی، کاهش آلودگی هوا از شیوع بیماری‌های تنفسی و قلبی پیشگیری کرده و حتی در کاهش هزینه‌های درمانی موثر است. همچنین، کاهش استرس و خستگی ناشی از ترافیک، اثرات روانی مثبت برای شهروندان دارد و به ایجاد شهری انسانی‌تر کمک می‌کند.
موفقیت هوشمندسازی شهری اما بیش از همه نیازمند همکاری گسترده بین سازمان‌های حمل‌ونقل، شهرداری‌ها و شرکت‌های فناوری است. البته سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های دیجیتال، توسعه اپلیکیشن‌های مدیریت ترافیک و اطلاع‌رسانی شفاف به شهروندان، رمز موفقیت این طرح است همچنین تشویق مردم به استفاده از حمل‌ونقل عمومی و بهره‌گیری از فناوری‌های هوشمند، می‌تواند اثرگذاری این اقدامات را افزایش دهد.
گذشته از آن هوشمندسازی شهرها با بهره‌گیری از داده‌های بزرگ (Big Data) و هوش مصنوعی، امکان پیش‌بینی وضعیت ترافیک و شناسایی نقاط پرحادثه را فراهم می‌کند به طوری که این داده‌ها می‌توانند به برنامه‌ریزی دقیق‌تر حمل‌ونقل عمومی، مدیریت زمان‌بندی اتوبوس‌ها و مترو و بهینه‌سازی مسیرها کمک کنند. چنین اقداماتی نه تنها ترافیک را کاهش می‌دهد، بلکه امنیت جاده‌ها را نیز افزایش می‌دهد و به کاهش تصادفات منجر می‌شود.
در یک کلام می توان گفت که هوشمندسازی حمل‌ونقل شهری، واقعیتی است که می‌تواند زندگی روزمره مردم را بهبود بخشد و فشار ناشی از ترافیک و آلودگی را کاهش دهد بنابراین با این نوع نگاه که ترکیبی از فناوری، مدیریت هوشمند و آموزش شهروندان، زندگی شهری پایدار و سالم است می توان کیفیت زندگی بهتری داشت که قرار است فرصت‌های اقتصادی و اجتماعی جدیدی برای شهروندان و کسب‌وکارها فراهم کند.
نظر شما