گفتگوی اختصاصی صفحه اقتصاد با دکتر حمید حسینی
از چالش های حوزه نفت و پتروشیمی و محل مصرف ارز نفتی تا جذب سرمایه گذار خارجی
دکتر حمید حسینی گفت: ما تحریم آمریکا هستیم نه سازمان ملل، درست است سختی هایی در این رابطه وجود دارد اما هنوز امکان حضور در بازار برای ما فراهم است. توسعه پایدار بخش پتروشیمی ما تضمین نیست و باید تلاش کنیم تولید گاز را افرایش دهیم و خوراک پتروشیمی را گسترش دهیم و برای برق کشور فکر اساسی داشته باشیم.
فائزه عسلیان - ایران چهارمین کشور دنیا از نظر ذخایر نفتی است، حداقل ۱۵۵ میلیارد بشکه ذخایر نفتی ایران است و کل مصرف سالانه ما حداکثر چیزی حدود یک میلیارد بشکه است. قطعا از نظر ذخایر نفتی وضعیت بسیار خوبی داریم. سیدحمید حسینی یکی از بنیانگذران اصلی اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفتی و یکی از فعالان اقتصادی در بخش نفت و پتروشیمی است که به مدت چهار سال نیز ریاست این اتحادیه را بر عهده داشته که این اتحادیه تاکنون ۲ بار به عنوان اتحادیه نمونه کشور انتخاب شده است. دکتر حمید حسینی در سال ۱۳۸۱ به عضویت هیات نمایندگان اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران و ایران انتخاب شد. سید حمید حسینی معتقد است که کمتر کشوری در دنیا مانند ایران از مواهب الهی برخوردار است. امکانات بسیار در زمینه های معدنی، صنعتی، کشاورزی، موقعیت ژتو پلتیک و نیروی جوان و تحصیل کرده کشور چنانچه بدرستی بکار گرفته شوند، ایران می تواند یکی از ۱۵ کشور برتر جهان شود.
در گفتگوی «صفحه اقتصاد» با دکتر حمید حسینی (رئیس سابق اتاق ایران و عراق و بنیانگذار اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفت، گاز و پتروشیمی ایران )، میزان ذخایر نفتی، میزان فروش نفت کشور در آینده و چالش های این حوزه و تحریم های صنعت پتروشیمی، بررسی شده است.
ایران از لحاظ فروش نفت در حالت مطلوبی قرار دارد؟
به میزانی که تولید هست در فروش آن مشکلی نیست، مشکل ما در رابطه با سایر رقبا هست که به اندازه ما یا کمتر از ما ذخایر نفتی دارند. میزان تولید نفت خام ما در وضعیت مطلوبی نیست و میزانی حدود یک میلیون و پانصد هزار بشکه، مازاد از مصرف داخل صادر می کنیم.
امیدی هست درآینده میزان فروش نفت به وضعیت مطلوب برسد؟
قطعا تلاش هایی در این رابطه صورت گرفته و تولید افزایش پیدا کرده و ذخایر از سه میلیون و دویست هزار بشکه به سه میلیون چهارصد هزار بشکه رسیده و قراردادهای فعلی مبنی بر این است که تولید به سه میلیون و هشتصد هزار بشکه افزایش پیدا کند.
پیش بینی شده که رشد و تولید نفت آمریکا متوقف یا حتی منفی شود ، این موضوع چه تاثیری برنفت کشور ما دارد؟
آمریکا بزرگ ترین تولید کننده نفت خام درجهان است، چیزی حدود ۱۷.۵ بشکه و نفت متعارف و نفت شل تولید می کند، قطعا اگر تولید نفت آمریکا کاهش پیدا کند فرصت برای کشورهایی مانند اوپکس و ایران هست که تولیدات را افزایش دهند. مصرف دنیا به ۱۰۳ میلیون بشکه در روز رسیده و چند سال گذشته بیشترین درخواست مازاد در دنیا را آمریکایی ها پاسخ دادند.
توافق بین ایران و آمریکا چه تحول بزرگی را برای کشور ما رقم می زند؟
مهم ترین مشکل موجود در توسعه و روابط اقتصادی با کشورها، تحریم های بانکی است که منشا آن تحریم دلار آمریکا است و آمریکا اجازه نمی دهد که از دلار آن استفاده کنیم، لذا کشور در همه ابعاد با مشکل مواجه شده است. توافق ایران و آمریکا اگر منجر به لغو تحریم های بانکی و نفتی شود قطعا در سرعت اقتصاد ایران اثر گذار است و تورم کاهش پیدا می کند و به ثبات اقتصادی خواهیم رسید و امکان جذب سرمایه گذاری های خارجی هم فراهم می شود.
به تازگی نفت به قیمت ۹۰ دلار رسید و دوباره به زیر ۹۰ دلار سقوط کرده علت آن چیست؟
در سه ماه گذشته قیمت نفت حدود ۲۷ درصد افزایش داشته از ۷۴ دلار رسید به بالای ۹۷ دلار و از اواخر هفته گذشته شاهد افزایش ها و کاهش های قیمت نفت هستیم و هنوز هم علت دقیق آن مشخص نیست. به اعتقاد خیلی ها نشست ۴ اکتبر (۱۲ مهر) اوپیک و اوپیک پلاس مبنی بر افزایش تولید نفت یکی از علت ها است. گزارش های اقتصادی ارسالی از آمریکا و چین نشانگر مثبت بودن اعداد است و پیش بینی ها به افرایش قیمت بالای ۱۰۰ دلار بود نه کاهش قیمت ها و تحلیل دقیقی از علت این کاهش وجود ندارد و باید منتظر نتیجه نشست اوپیک در هفته آینده باشیم.
چالش های حوزه نفت در آینده چه چیزهایی هستند؟
نفت یکی از حوزه هایی است که همیشه با چالش های بسیاری همراه است، چالش های توسعه میدان و چالش مصرف داخل و شیب مصرفی کشور که بیش از تولید است و با توجه به این که کشور یارانه می دهد کنترل مصرف و قاچاق در کشور دچار مشکل شده و چالش های محیط زیستی، همه دنیا به سمت کاهش مصرف کربن حرکت می کنند و ما یکی از کشورهایی هستیم که حدود ۷۰۰ میلیون تن کربن در سال تولید می کنیم و با توجه به تنظیم توافق نامه هایی که در دنیا در حال انجام است کشورهایی که نتوانند میزان کربن را کنترل کنند که ناشی از پالایشگاه ها پتروشیمی ها و خودروها وموارد مربوط به حوزه نفت و گاز، دچار مشکل می شوند و مشمول پرداخت جریمه خواهند شد.
در سه ماه گذشته قیمت نفت حدود ۲۷ درصد افزایش داشته از ۷۴ دلار رسید به بالای ۹۷ دلار و از اواخر هفته گذشته شاهد افزایش ها و کاهش های قیمت نفت هستیم و هنوز هم علت دقیق آن مشخص نیست
راه کاری برای رفع این چالش ها دارید؟
یکی از مشکلات این است که چاه های نفتی که توسعه می دهیم، بخشی از گاز همراه نفت قابل جمع آوری و ارسال نیست و سوزانده می شود و از عوامل مهم آلودگی هوا است. زمانی که بتوانیم این گازها را جمع آوری کنیم و خوراک برای پتروشیمی ها تامین کنیم می توانیم از انتشار کربن و آلودگی جلوگیری کنیم.
شما در روزنوشت هایتان ابهاماتی را در رابطه با محل مصرف ارزهای نفتی از طرف دولت مطرح کرده بودید ، هنوزم در این رابطه شفاف سازی صورت نگرفته است؟
گزارشی این هفته منتشر شده است که ۱۰ میلیارد دلار برای ورود کالا های اساسی هزینه شده است، در شش ماه اول امسال ترخیص بیشتری برای واردات کالاهای اساسی دادیم و این می تواند بخشی از ابهام را برطرف کند.
ما افزایش صادرات داریم و تا وقتی که تبدیل به ارز قابل استفاده شود زمان بر است و به همین دلیل برخی از گزارشات با تاخیر به دست ما می رسد.
کشور ایران در اکثر موارد تحریم شده ، این موضوع شامل صنعت پتروشیمی هم می شود؟
صنعت پتروشیمی هم تحریم است اما کالاهای جامد کم تر احتمال ردیابی و کنترل و تحریم دارند و پلمیر ها و اوره ها و متانول قابل تحریم نیستند.
ما تحریم آمریکا هستیم نه سازمان ملل، درست است سختی هایی در این رابطه وجود دارد اما هنوز امکان حضور در بازار برای ما فراهم است.
شما در مصاحبه ای مطرح کردید که راه های عبور از تحریم ها را پیدا کردید در رابطه با این موضوع توضیحی دارید؟
در اثر توافقی بین ایران و عراق که در ازای صادرات گاز و برق ما به عراق، آنها نفت خام و نفت کوره دهند، عملی شدن این موضوع برای کشور ما بسیار مثبت است و عراقی ها مجبور نیستند که از واحدهای آمریکا مجوز بگیرند و پول ما زیر تیغ آمریکایی ها باشد، هرچه بتوانیم از روش های تهاتر استفاده کنیم و نیازی به استفاده از سیستم بانکی و مجوز های کشورهایی مثل آمریکا نباشد دراین راه موفق تر خواهیم بود و روشی برای دور زدن تحریم ها است.
محصولات پتروشیمی ما از لحاظ تولید در وضعیت مطلوبی هستند؟
امسال افزایش صادرات و تولید نداشتیم و و صادرات ارزشی ما به علت پایین بودن قیمت نفت در شش ماه اول سال بسیار کاهش پیدا کرد ، ما قبل جنگ روسیه و اوکراین این معضل را نداشتیم و ارزش کالای صادراتی پتروشیمی ما پارسال بیشتر از امسال بود.
جذب سرمایه های خارجی برای توسعه پایداربخش پتروشیمی چه نتایجی به همراه داشته است؟
سال ۹۲ الی ۹۳ که بحث تحریم ها و برجام جدی شد، قراردادهای بسیاری امضا شد و در سال ۹۵ که برجام تصویب و اجرایی شد تمامی واحد های نیمه تمام پتروشیمی قرار داد بسته و سرمایه گذاران خارجی را جذب کردند. ولی متاسفانه بازگشت تحریم ها باعث عملی نشدن پروژه ها شد و بعد از آن درهیچ پروژه ای نتوانستیم سرمایه داران خارجی را جذب کنیم و توسعه پایدار بخش پتروشیمی ما تضمین نیست و باید تلاش کنیم تولید گاز را افرایش دهیم و خوراک پتروشیمی را گسترش دهیم و برای برق کشور فکر اساسی داشته باشیم.
نظر شما