گزارش اختصاصی صفحه اقتصاد:
آغاز تحول سبز در کشاورزی ایران؛ بهره‌برداری از نیروگاه‌های خورشیدی با سرمایه‌گذاری بانک کشاورزی
با حمایت مالی و راهبردی بانک کشاورزی و همسو با سیاست‌های دولت چهاردهم، نخستین گام بزرگ در گذار به انرژی‌های تجدیدپذیر در بخش کشاورزی برداشته شد. در هفته دولت، دو نیروگاه خورشیدی با ظرفیت مجموع ۱۵۰ کیلووات در استان مرکزی افتتاح شد تا برق چاه‌های کشاورزی و سامانه‌های آبیاری از انرژی خورشیدی تأمین شود و الگویی تازه برای مدیریت منابع انرژی و آب در کشور شکل گیرد.
بحران انرژی و کمبود منابع آبی، طی سال‌های اخیر یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های بخش کشاورزی در ایران بوده است. مصرف بالای برق و سوخت‌های فسیلی در چاه‌های کشاورزی، فشار زیادی بر شبکه برق و منابع مالی کشاورزان وارد می‌کند. از سوی دیگر، گرمایش زمین و تغییرات اقلیمی سبب شده که سیاست‌گذاران به‌طور جدی به سمت انرژی‌های پاک و پایدار حرکت کنند.
در این میان، بانک کشاورزی به‌عنوان بازوی مالی و پشتیبان پروژه‌های ملی در حوزه کشاورزی، نقشی کلیدی در تحقق این اهداف ایفا می‌کند. افتتاح دو نیروگاه خورشیدی در استان مرکزی با سرمایه‌گذاری حدود ۲۰ میلیارد ریال، سرآغاز مسیری تازه در جهت تجهیز چاه‌ها و سامانه‌های آبیاری به انرژی خورشید و کاهش وابستگی به منابع آلاینده است. این پروژه که در قالب طرح ملی توسعه زیرساخت‌های انرژی خورشیدی در بخش کشاورزی تعریف شده، همسو با سیاست‌های دولت چهاردهم و تأکید وزارت جهاد کشاورزی بر گسترش انرژی‌های تجدیدپذیر به اجرا درآمده است.
جزئیات افتتاح دو نیروگاه خورشیدی
در جریان برنامه‌های هفته دولت و سفر مقامات بانکی به استان مرکزی، دو نیروگاه خورشیدی با ظرفیت مجموع ۱۵۰ کیلووات افتتاح شد. این نیروگاه‌ها به‌طور مستقیم برای تأمین برق چاه‌های کشاورزی و سامانه‌های آبیاری منطقه طراحی شده‌اند. به گفته مسئولان محلی، بهره‌گیری از انرژی خورشیدی نه‌تنها هزینه‌های برق کشاورزان را کاهش می‌دهد، بلکه موجب کاهش قطعی‌های برق در فصل تابستان می‌شود. این اقدام، گامی عملی برای ایجاد زیرساخت‌های پایدار و کمک به امنیت غذایی کشور ارزیابی می‌شود.
این نیروگاه‌ها بخشی از برنامه گسترده بانک کشاورزی برای توسعه انرژی‌های پاک در بخش کشاورزی است. سرمایه‌گذاری انجام‌شده در این پروژه‌ها، نشان‌دهنده جدیت این بانک در حمایت از تولید پایدار و همسویی با سیاست‌های کلان دولت در حوزه محیط زیست است. همچنین با توجه به اهمیت مدیریت مصرف انرژی در بخش کشاورزی، اجرای چنین طرح‌هایی می‌تواند الگویی موفق برای سایر استان‌ها باشد.
گسترش تسهیلات و روند توسعه پایدار
بانک کشاورزی علاوه بر افتتاح نیروگاه‌های خورشیدی، در زمینه تأمین مالی متقاضیان احداث این نیروگاه‌ها نیز نقش فعالی ایفا می‌کند. گزارش‌ها نشان می‌دهد تا پایان تیرماه ۱۴۰۴، ۱۳۸ متقاضی برای احداث نیروگاه‌های خورشیدی مرتبط با چاه‌های کشاورزی به بانک معرفی شده‌اند. از این تعداد، ۱۸ پروژه با مجموع ظرفیت ۱۵۱۰ کیلووات موفق به دریافت تسهیلات شده‌اند، ۱۰ پروژه با ظرفیت ۱۰۳۰ کیلووات در دست اقدام است و ۸ پروژه دیگر با ظرفیت ۴۸۰ کیلووات نیز به بهره‌برداری رسیده‌اند.
این آمار به روشنی روند رو به رشد سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر را نشان می‌دهد. بانک کشاورزی با ارائه تسهیلات هدفمند، نه‌تنها به توسعه زیرساخت‌های انرژی خورشیدی کمک می‌کند، بلکه کشاورزان را به سمت استفاده از منابع پاک و کاهش هزینه‌های تولید هدایت می‌نماید. چنین روندی می‌تواند در بلندمدت موجب بهبود بهره‌وری انرژی و افزایش درآمد کشاورزان شود.
تأثیرات گسترده بر پایداری انرژی و مدیریت چاه‌ها
تجربه یک سال اخیر در استان مرکزی نشان می‌دهد که نصب نیروگاه‌های خورشیدی بر روی چاه‌های کشاورزی، نتایج مثبتی به همراه داشته است. در این مدت، ۵۱ حلقه چاه کشاورزی به نیروگاه خورشیدی با مجموع ظرفیت تولید ۳۱۸۱ کیلووات مجهز شده‌اند. علاوه بر این، نیروگاه‌هایی با ظرفیت ۱۳۰۰ کیلووات نیز در حال ساخت هستند. این اقدامات سبب شده است که چاه‌ها در فصل گرما از خاموشی‌های مکرر در امان بمانند و کشاورزان بتوانند بدون نگرانی از قطعی برق به فعالیت‌های خود ادامه دهند.
یکی از مزیت‌های اصلی این طرح، معافیت کشاورزانی است که تا ۸۰ درصد برق مصرفی چاه‌های خود را از طریق نیروگاه‌های خورشیدی تأمین می‌کنند. این گروه از محدودیت‌های مدیریت بار و خاموشی‌های برنامه‌ریزی‌شده معاف خواهند شد. علاوه بر آن، طبق سیاست‌های وزارت نیرو و سازمان ساتبا، برق تولیدی نیروگاه‌های خورشیدی کشاورزان به مدت ۲۰ سال به‌صورت تضمینی خریداری می‌شود. این موضوع نه‌تنها به کاهش هزینه‌های انرژی کمک می‌کند بلکه منبع درآمدی پایدار برای کشاورزان ایجاد می‌نماید.
چنین رویکردی، کشاورزی ایران را وارد مرحله‌ای تازه از مدیریت انرژی و منابع می‌کند. وابستگی کمتر به سوخت‌های فسیلی، کاهش آلاینده‌ها و ارتقاء بهره‌وری در تولید محصولات کشاورزی، از جمله دستاوردهای مهم این سیاست به شمار می‌رود.
افتتاح نیروگاه‌های خورشیدی در استان مرکزی، تنها یک پروژه محدود نیست؛ بلکه نقطه شروع تحولی بنیادین در ساختار انرژی بخش کشاورزی محسوب می‌شود. این پروژه نشان داد که با حمایت‌های مالی و برنامه‌ریزی راهبردی می‌توان مسیر تازه‌ای برای توسعه پایدار کشاورزی در ایران ترسیم کرد. از طرفی، مشارکت کشاورزان در احداث نیروگاه‌ها و بهره‌مندی از تسهیلات بانکی، زمینه‌ساز گسترش فرهنگ استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر خواهد بود.
در شرایطی که بحران انرژی و کمبود آب به چالش‌های جهانی تبدیل شده، حرکت به سمت انرژی خورشیدی می‌تواند تضمین‌کننده آینده‌ای پایدار برای کشاورزی ایران باشد.
بانک کشاورزی با ایفای نقش فعال در این حوزه، عملاً به بازوی اجرایی سیاست‌های دولت چهاردهم و وزارت جهاد کشاورزی بدل شده است. تداوم این روند، می‌تواند کشاورزی کشور را نه‌تنها از نظر اقتصادی بلکه از نظر زیست‌محیطی نیز به سمت پایداری و شکوفایی سوق دهد.
نظر شما