هفت سر اژدها راهش را درست می رود؟ / اسامی سریال های امنیتی سیاسی ایرانی
سریال هفت سر اژدها از سریال هایی با مضمون پلیسی امنیتی است که این روزها بسیار سر و صدا کرده در اینجا نقدی بر این سریال خواهیم خواند.
سال گذشته بودکه خبر رسید تصویربرداری سریال «طلاق» به کارگردانی ابوالقاسم طالبی(که البته امروز «هفت سر اژدها» نام دارد) به پایان رسیده است؛ سریالی که از زمان ساخت تا امروز، حدس و گمان‌های زیادی درباره آن زده می‌شود و حرف و حدیث درباره‌اش بسیار است. ازمحتوای جسورانه وحساس آن گرفته تا بازیگران چهره‌ای که رخت شخصیت‌های اصلی قصه را به تن کردند.
ازسوی دیگر اثر دیگری از طالبی که هر بار روی پرده سینما یا در قاب شیشه‌ای برده، شگفتانه‌ای برای علاقه‌مندان و حتی منتقدان خود داشته که کنجکاوی برانگیز است. نمونه‌اش را در تلویزیون می‌توان با سریال «به کجا چنین شتابان» به خاطر آورد که در قالب قصه‌ای خانوادگی فضایی تازه از زندگی ثروت‌اندوزان و سرمایه‌دارانی را که از راه‌های غیرقانونی کسب درآمد می‌کنند، نشان می‌داد. باید دید سریال تازه این کارگردان که به‌زعم خودش نیز سوژه‌ای حساس دارد چگونه با مخاطبان ارتباط برقرار می‌کند و آیا می‌تواند ورای تأثیرپذیری از سوژه و حضور چهره‌ها در درام و شخصیت‌پردازی موفق عمل کند یا خیر.
داستان سریال اژدهای هفت سر چیست؟
موضوع سریال «هفت سر اژدها» که این روزها به آنتن نزدیک شده است درباره مفاسد اقتصادی و مسائل بحث‌برانگیزی است که در قالب یک درام سیاسی تولید شده است. با تماشای تیزری که ازاین سریال منتشرشده نیز می‌توان فضای پر تب وتاب قصه، به‌روز بودن آن وهمچنین حضورچهره‌هایی را دید که قطعا درزمان پخش می‌تواند مخاطبان را با خودهمراه کند. یکی ازاین چهره‌ها حمید صفت است که پیش ازاین مخاطبان او رابه‌عنوان خواننده می‌شناختند.البته به‌نظرمی‌رسدایفاگر یکی ازنقش‌های اصلی که یک آقازاده با نام سلطان‌خواه است را مجید واشقانی برعهده دارد. این بازیگر راتا امروز در سریال‌هایی مثل برادر، ماتادور، انقلاب زیبا، میکائیل، مسیر انحرافی و...دیده‌ایم. وی همچنین درقامت مجری اجرای برنامه«ایران بین» درشبکه نسیم را هم تجربه کرده است.
ماجرای یک بازدید
آبان ۱۴۰۰ و اوایل روی کار آمدن پیمان جبلی، رئیس رسانه‌ملی بود که وی سری به پشت‌صحنه سریال «هفت سر اژدها» که آن زمان «طلاق» نام داشت، زد. خبرنگار ما نیز در این بازدید حاضربود. سریال در خانه‌ای در غرب تهران تصویربرداری می‌شد که در قصه محل زندگی پدر و مادر سارا است.زهرا برومند، فاطمه الطافی بازیگر شخصیت سارا و...ازنقش‌آفرینان حاضر در صحنه بودند. طالبی بعد از ضبط یک سکانس توضیح داده بود: در این سریال به مفاسد می‌پردازیم که اژدهای هفت سر است! رهبر معظم انقلاب فرموده‌اندکه فساد ممکن است هر‌جا باشد.به‌همین دلیل در سریال طلاق به مفاسدپرداخته‌ایم.کارگردان سریال‌طلاق در پشت‌صحنه این سریال درباره مراحل تولید آن بیان کردکه دو سال برای نگارش زمان گذاشته وسه سال است که سریال‌تولید می‌شود.
هفت سر یک اژدها
تعبیر طالبی از اژدهای هفت سر فساد به بخشی از سخنان رهبری اشاره دارد که ۱۹بهمن۱۳۹۶ در دیدار فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی ارتش چنین عنوان شد: «عدالت لازم است. باید با فساد و ظلم مبارزه شود، البته خیلی سخت است. فساد مثل اژدهای هفت‌سر افسانه‌هاست. یک سرش را که می‌زنی با شش سر دیگر حرکت می‌کند. از بین بردنش آسان نیست. آن کسانی که متنفع از فساد هستندبرخورد با اینها کار بسیار سختی است ولی حتما باید انجام بگیرد.»
دراین خصوص همان زمان پایگاهاطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR نیز لوح(پوستر) «با اژدهای هفت سر فساد باید مبارزه بشود» را منتشر کرد.رهبری امسال نیز در بخشی از بیانات خود در دیدار با بیش از ۱۰۰۰ نفر از کارگران، اعضای تشکل‌های کارگری و مسئولان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اشاره به فرمان ۲۰سال قبل خود درباره ضرورت مبارزه همه‌جانبه با اژدهای هفت‌سر فساد گفتند: اگر از آن زمان، دولت‌ها و مسئولان اقدام می‌کردند، امروز وضع بهتری داشتیم که امیدواریم دولت و مجلس این مبارزه را جدی دنبال کنند.ایشان نداشتن جرأت مبارزه با مفسد داخلی را موجب سلب شجاعت مبارزه با زورگویی‌های دشمن خارجی دانستند و افزودند: اگر مسئولی به عنوان مثال، جرأت مقابله با سوءاستفاده‌کنندگان از تجارت یا اعتبارات بانکی را نداشته باشد و با بدهکاران عمده بانکی مقابله نکند در مقابل خواسته‌های دولت زورگویی مثل آمریکا هم جرأت مقابله نخواهد داشت.
اهمیت مبارزه با شبکه فساد
کارگردان سریال در پشت‌صحنه به جام‌جم گفته بود:دغدغه ساخت سریال طلاق به هفت تا هشت سال قبل برمی‌گردد که علاقه‌مند بودم سریالی درباره فساد بسازم. چون همان‌طور که فساد وجود دارد، مبارزه بافساد هم وجود دارد. به هر حال عواملی نقش دارند که یک شبکه فساد شکل می‌گیرد. بنابراین در سریال به این موضوع می‌پردازیم. معتقدم سریال در زمان پخش باید مورد حمایت قرار بگیرد،زیراهنگام پخش به برخی جاها برمی‌خورد.همچنین قبل ازتولید سریال با علما و مراجع هم صحبت کردم و زمان زیادی برای نگارش قصه گذاشتم. سه سال هم است که کار می‌کنیم. الطافی (بازیگر) هم درباره نقش خود به ما عنوان کرده بود: من نقش یک دختر ایرانی را به نام سارا بازی می‌کنم که مستقل است.قبل ازبازی در این سریال، تجربه بازی در چند اثر را داشتم اما در سریال آقای طالبی نقش محوری دارم. این نقش را دور ازخودم نمی‌بینم. زیرا سارا نماینده یک دختر ایرانی است. درجامعه امروز متاسفانه برخی حرمت‌ها و حریم‌ها از بین رفته است و چه خوب که این موارد را یادآوری کنیم.
واسطه یا نفوذی؟
از بازیگران چهره سریال، مهرداد ضیایی است. بازیگری که در آثاری همچون سرزمین مادری، خوشنام و پلاک۱۳ نیز نقش‌آفرینی داشت. او در مجموعه‌هایی مثل در مسیر زاینده رود با گویش اصفهانی بازی می‌کرد و حالا قرار است در سریال تازه شبکه سه هم، همین گویش را داشته باشد. ضیایی با تسلطی که روی خلق کاراکتر دارد، توانسته نقش‌های مختلفی مثل اکبر پسر اوس حسین را در سرزمین مادری به شکل قابل باوری به مخاطبان ارائه کند. این بازیگر در خصوص نقشی که در سریال هفت سر اژدها دارد، به جام‌جم می‌گوید: من در این سریال، نقش یک واسطه بین شخصیت اصلی و بخشی را دارم که قرار است او در آن نفوذ کند. در حقیقت پوششی برای شخصیت اصلی هستم تا او لو نرود.وی ادامه می‌دهد: به اصرار کارگردان، لهجه اصفهانی دارم. ابتدا با این کار مخالفت کردم اما بعد آن را پذیرفتم و احساس کردم به دلیل شیرین کردن فضای سریال، این انتخاب صورت گرفته است. این شخصیت خود را به شکل احمقانه‌ای، احمق نشان می‌دهد و به همین دلیل، کسی به او شک نمی‌کند. به نوعی تلاش می‌کند بین آدم‌ها و موقعیت‌ها، ارتباط ایجاد کند.ضیایی با اشاره به ویژگی‌های کاراکتری که در سریال هفت سر اژدها بازی می‌کند، می‌گوید: این شخصیت به گونه‌ای است که لبخند را به لب مخاطب می‌نشاند و برای او آشناست. درحقیقت تعدیل‌کننده فضای جدی حاکم بر مجموعه و قصدش کمک به شخصیت اصلی است.وی با اشاره به تجربه کار با ابوالقاسم طالبی هم عنوان می‌کند: من پیش از این شانس همکاری با این کارگردان را نداشتم. اما از همکاری با او بسیار لذت بردم. از ویژگی‌های کارگردانی آقای طالبی این بود که فضای لازم را فراهم می‌کرد تا بازیگر خلاقیت لازم را از خود ارائه دهد. به همین دلیل احساس می‌کردم آنچه در ذهن دارم را می‌توانم بیرون بریزم تا کارگردان با مدیریت خودش، آن را هدایت کند. برخی کارگردان‌ها هستند که از قبل، برای بازیگر خط‌کشی می‌کنند. البته قابل احترام است اما آقای طالبی دست ما را باز می‌گذاشت و این مسأله، بسیار با ارزش بود.ضیایی در خصوص احتمال اقبال مخاطبان به این مجموعه هم این‌طور بیان می‌کند: وقتی اولین بار فیلمنامه را خواندم تعجب کردم که چطور اجازه ساخت آن را داده‌اند. به نظرم یکی از تندترین فیلمنامه‌هایی است که در تلویزیون دیده‌ام و خیلی بی‌پروا و علنی، برخی روابط ناسالم و فسادهای حوزه اقتصادی را علنی می‌کند. امیدوارم به زودی آن را ببینیم چون خودم مشتاق تماشای آن هستم. به نظر می‌تواند برای تماشاگران تلویزیون جذاب باشد.
ایفاگر نقش وکیل
قطب‌الدین صادقی از بازیگران سریال درباره حضورش در گفتوگویی عنوان کرده‌است: عنوان دیگر این سریال اژدهای هفت سر بود که به من پیشنهاد شد. فیلمنامه را خواندم و خوشم آمد، چون دغدغه کار و کارگردانش را می‌شناختم. وقتی در «یتیم‌خانه ایران» دغدغه آگاه‌سازی مخاطب نسبت به بخشی از تاریخ که مطرح نشده را داشت و با چه وسواس و دقتی کار می‌کرد اینها برای من و حضورم حائز اهمیت است. در این سریال نقش وکیل یکی از این آقایان اختلاسگر را بازی می‌کنم. فیلمنامه و کارگردانی سریال را خوب دیدم. خوشبختانه ابوالقاسم طالبی با وسواس کار می‌کند و به پلان‌پلان سریال دقت دارد؛ روی همه‌چیز چه بازیگری، لباس، صحنه، گریم و نور. بسیاری از اوقات، این دقت‌نظر‌ها در کارگردانی سریال‌ها و فیلم‌های سینمایی فراموش شده‌است. طالبی درباره همه چیز نظر می‌دهد و اگر چیزی به میلش نباشد، آن را کنار می‌گذارد..
نقش‌آفرینان قصه
طبق خبر‌ها مجید واشقانی، جعفر دهقان، محمدرضا رهبری، حمید گودرزی، زنده‌یاد شهرام عبدلی، سروش طاهری، امین زارع، بهارمحمدپور، فاطمه الطافی، مجید رحمتی، مهران مرادی، هدیه رضایی، بهناز پورفلاح، بهزاد اقطایی، حسن ولیخانی، حمیدرضا عرب‌سرخی، رامین یحیی‌زاده، سیدحمید فتوحی، شیلر کی، مینو شیخان، عسل غروی، علیرضا جلیلی، مهدی شاکریان، قطب‌الدین صادقی، پیام دهکردی، ناصر آقایی، نیلوفر کیارستمی، النا آهی و... از جمله بازیگران این سریال هستند و همچنین در مرحله‌ای از تصویربرداری چهره‌هایی نظیر شاهین فرهنگ، مهرداد ضیایی، حمیدرضا هدایتی، فرید قبادی و علیرام نورایی به گروه بازیگران این مجموعه اضافه شدند. ازدیگر عوامل این سریال می‌توان به این افراد اشاره کرد: مدیر فیلمبرداری: امیر کریمی، طراح گریم: داریوش صالحیان، مدیر صدابرداری: منصور شهباز، طراح صحنه: جهانگیر میرزاجانی، طراح لباس: مهرناز اکبری. البته گفته می‌شود در فازدوم تصویربرداری، برخی عوامل پشت دوربین تغییر کردند که از آن جمله می‌توان به منصور ظهوری (فیلمبردار)، فرشید کیوانمهر(صدابردار)،طراح گریم(علی عارفی) اشاره کرد. تولید این سریال مدتی در ایام کرونا متوقف شده بود.
یادی از درگذشتگان
در این سریال هم چهره‌های جوان و کمتر شناخته‌شده حضور دارند و هم بازیگران نام‌آشنا با نقش‌های اصلی. از میان این چهره‌ها دو نفر این روزها دیگر در دنیا نیستند و نمی‌توانند شاهد تماشای ثمره کار خود از تلویزیون باشند. زنده‌یاد سیامک اطلسی یکی از این بازیگران است. وی که مهر ماه سال۱۴۰۰ براثر کرونا ازدنیا رفت در گفتوگویی درباره این سریال گفته بود: در مجموع یک ماه در این کار بودم که تجربه بسیار خوبی بود. این مجموعه تلویزیونی، داستانی به‌روز و اجتماعی دارد که جذاب نوشته شده و در ساخت هم این جذابیت حفظ شده است. این سریال نگاهی به مفاسد اقتصادی و پرونده‌های پیرامون آن دارد. بسیار امیدوارم در زمان پخش، این مجموعه مورد استقبال گسترده مردم قرار بگیرد. از دیگر بازیگران سریال شهرام عبدلی است که دراسفند۱۴۰۱ براثر خونریزی مغزی درگذشت. وی که هنگام فوت ۴۶سال داشت،معمولا درآثار نمایشی ایفاگرنقش‌های منفی بود و باید دید در «هفت سر اژدها» چگونه ظاهر شده است.
مقابله با فساد در گستره وسیع
سریال در لوکیشن‌های متنوعی تصویربرداری شده است. این پروژه را در مناطق مختلف تهران؛ از غرب گرفته تا خیابان فرشته تا از سوی دیگر خاوران تصویربرداری کردند. بخشی از قصه نیز در خارج از کشور به تصویر کشیده می‌شود. همان‌طور که اشاره شد، سوژه‌ای که این سریال سراغ آن رفته، فساد و مبارزه با آن است. اساسا تجمع قدرت در هر بخش می‌تواند زمینه‌ساز بروز خطا، ناهنجاری همچون رانت و در گام آخر فساد یا جاسوسی شود. یکی از زمینه‌هایی که معمولا همراه با حجم بالای نقدینگی، دچار فساد می‌شود و این روزها خبرهایش را نیز می‌شنویم، حوزه اقتصاد است. موضوعی که محدود به یک جامعه نیست اما در برخی جوامع بیشتر دیده می‌شود. از این رو مقابله با فساد نیز در ساختارهای متنوع پیشگیری تا تادیبی یک کشور باید وجود داشته باشد. اما پای این نوع سوژه‌ها؛ چه رنگ و بوی پرونده‌های حقیقی داشته و چه با تخیل نویسنده ممزوج شده باشند، به آثار ادبی و نمایشی نیز رسیده و به یکی از گونه‌های جذاب و پرمخاطب بدل شده است. همین است که می‌بینیم چند سالی است بیش از گذشته به این دست موضوعات در قصه‌های تلویزیونی و فیلم‌های سینمایی پرداخته می‌شود. در برخی آثار نیز اگر نه مستقل اما در بخشی از ماجرا نیز به این نوع پرونده‌ها پرداخته شده است. برای مثال حتی در سریال‌هایی مثل «نون‌خ» نیز که فضایی سرگرم‌کننده و مفرح دارد، در برخی فصول نگاهی به موضوعات اقتصادی، اختلاس و... داشته است. این موضوع را حتی از عنوان برگزیده‌شده برای سریال که یادآور سبک بیان نام برخی مفسدان اقتصادی بزرگ است، می‌توان در اخبار دریافت. سریال‌های دیگر نیز مانند بازپرس، برادر، آقای قاضی و... نیز در سطح خرد و کلان به این سوژه‌ها نیم‌نگاهی داشتند.
هفت سر اژدها ۱۴۰۲
درامی پلیسی و سیاسی درباره پرونده های بحث برانگیز کلان مفاسد اقتصادی
بازپرس ۱۴۰۲
ماجرای روبه‌رو شدن بازپرس صدرا با پرونده یک قاچاق اقتصادی بزرگ
محرمانه ۱۴۰۲
روایتی از کارشکنی دشمنان در دستیابی ایران به واکسن کرونا
گاندو ۱۴۰۰
پرونده واقعی یک جاسوس و حمایت آمریکا و انگلیس از او
خانه امن ۱۳۹۹
پرداختن به تهدیدات داعش و حمایت کشور‌های غربی از این گروه
نظر شما