تبصره ۱۰۰ مالیاتی چیست و چرا اهمیت دارد؟
افزایش ۸۰ درصدی تعداد مؤدیان بهره‌مند از تبصره ماده «۱۰۰» قانون مالیات‌های مستقیم در سال ۱۴۰۳ نشان‌دهنده استقبال گسترده اصناف و مشاغل از این سازوکار تسهیل‌کننده است؛ افزایش نصاب بهره‌برداری نیز امکان استفاده بیشتر را فراهم کرده است.
مطابق آمار موجود، تعداد مؤدیان بهره‌مند از تبصره ۱۰۰ برای عملکرد سال ۱۴۰۳ به بیش از ۱۲ میلیون نفر رسیده که این رقم بیانگر رشد ۸۰ درصدی نسبت به سال قبل است. همچنین، افزایش سقف بهره‌مندی از این تبصره به ۲۱۶ میلیارد ریال، زمینه بهره‌مندی افراد بیشتری را فراهم کرده است.
بر اساس گزارش تسنیم ، تبصره ماده «۱۰۰» قانون مالیات‌های مستقیم، به‌عنوان ابزاری که برای تسهیل امور مالیاتی مشاغل و اصناف ایجاد شده است، عملکردی طولانی‌مدت داشته است. این تبصره به سازمان امور مالیاتی اجازه می‌دهد تا با توجه به شرایط خاص مشاغل و بر پایه داده‌های موجود، میزان مالیات به‌صورت مقطوع محاسبه شود.
در این باره، سبحانیان رئیس کل سازمان مالیاتی، با رد برداشت‌های نادرست پیرامون تبصره ۱۰۰، تأکید کرد که این تبصره به معنی فرار مالیاتی نیست. بلکه هدف آن، ساده‌سازی فرآیند برای صنوف کوچک و متوسط فاقد سیستم حسابرسی پیچیده است. استفاده از اطلاعات سیستماتیک و داده‌های موجود، بر پایه منافع ملی طراحی شده است.
رویکرد تسهیل‌گرایانه در بخشودگی مالیاتی
سازمان مالیاتی با توجه به قوانین سامانه مؤدیان، رویکردی کاملاً تسهیل‌گرایانه را در بخشودگی و تکالیف مالیاتی اتخاذ کرده است. مؤدیانی که به شفافیت مالیاتی اقدام کرده و خریدوفروش خود را به‌صورت منظم ثبت کنند، از مزایا و تشویق‌هایی بهره‌مند خواهند شد.
همچنین، معاون وزیر اقتصاد اعلام کرد که سقف بهره‌برداری از تبصره ماده ۱۰۰ برای سال ۱۴۰۴ به ۲۱۶ میلیارد ریال افزایش یافته که این رقم نسبت به دو سال گذشته چند برابر شده است. به این ترتیب، تعداد بیشتری از مؤدیان قادر به استفاده از این امکان خواهند بود.
افزایش آمار مؤدیان و نظارت سیستمی
آمارها از عملکرد سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد که تعداد مؤدیان بهره‌مند از تبصره به ۱۲ میلیون و ۵۸۷ هزار و ۷۶۲ نفر رسیده که نسبت به سال قبل، رشد قابل توجهی داشته است. این در حالی است که نظام مالیاتی سیستمی به کاهش تعداد اظهارنامه‌های ارائه شده نیز کمک کرده است. تعداد اظهارنامه‌های تکمیل‌شده در سال ۱۴۰۳ نسبت به سال ۱۴۰۴ به نصف کاهش یافته است.
درآمد حاصل از مالیات ابرازی در سال ۱۴۰۳ حدود ۷۵ همت بوده است که در مقایسه با ۵۷ همت در سال قبل، رشد چشمگیری داشته است. همچنین، معافیت‌های مالیاتی برای صنوفی که سامانه مؤدیان را استفاده کرده‌اند، تا دو برابر افزایش داشته و به ۱۴۴ میلیون تومان رسیده است.
رشد مالیات مقطوع و سیاست‌های سیستمی
میزان مالیات مقطوع در سال ۱۴۰۴ نسبت به سال قبل ۲۵ درصد رشد داشته و به ۵۳۶ هزار میلیارد ریال رسیده است. این امر نشان‌دهنده افزایش مؤثر درآمدهای مالیاتی ناشی از روش‌های سیستماتیک است. در سال ۱۴۰۳، حدود ۹۰ درصد مؤدیان، مالیات مقطوع صفر داشتند و تنها ۱۰ درصد از آنان مالیاتی بیش از صفر پرداخت کرده‌اند که این امر به‌نوعی بیانگر عدالت مالیاتی و کاهش فشاری است که بر مشاغل کوچک وارد می‌شود.
طرح نشان‌دار کردن مالیات
طرح نوآورانه «نشان‌دار کردن مالیات‌ها» به مؤدیان این امکان را داده که بخشی از مالیاتشان را به پروژه‌های عمرانی و اجتماعی اختصاص دهند. بیش از ۳۰۰ هزار مؤدی در سال ۱۴۰۴ در این طرح مشارکت داشتند و حدود ۹.۶ همت اعتبار به ۸۸۱ پروژه ملی و منطقه‌ای تخصیص یافته است. نتایج نشان می‌دهد که این رویکرد به تقویت حس مسئولیت اجتماعی و اعتماد عمومی کمک کرده است.
عمران احمدی، نماینده مجلس، این ابتکار را تحولی مهم در زمینه نظام مالیاتی کشور توصیف کرد و اظهار داشت که طرح نشان‌دار کردن مالیات علاوه بر حل مشکلات زیرساختی، پیشرفت مناطق محروم را به همراه داشته و منابع مالیاتی را به صورت مؤثر مدیریت کرده است.
روند مثبت در استفاده از اظهارنامه پیش‌فرض
در دومین سال اجرای روش اظهارنامه پیش‌فرض، تعداد مؤدیانی که به این روش تمایل نشان داده‌اند، ۸۰ درصد رشد داشته است. در همین راستا، مبلغ مالیات‌های ابراز شده نیز ۱۶۲ درصد افزایش یافته که این موضوع مؤید تأثیر مثبت روش‌های سیستماتیک در بهبود فرآیند مالیاتی و تسهیل مدیریت درآمدهای مالیاتی دولت است.
نظر شما