پیش بینی بلند مدت قیمت دلار / نرخ دلار پس از مذاکره ۶۰ هزار تومان می‌شود؟
مردم و فعالان اقتصادی به دنبال این هستند که سرنوشت دلار چه خواهد شد. آیا با وقوع توافق، شاهد کاهش شدید قیمت دلار خواهیم بود و آیا می‌توان انتظار بازگشت آن به کانال‌های ۶۰ هزار تومانی را داشت؟
برای پاسخ به این پرسش‌ها، لازم است تا نگاهی به دوره‌های تاریخی مشابه و نظرات کارشناسان بیندازیم.
بررسی دوره‌های تاریخی:
• پایان جنگ ایران و عراق (۱۳۶۷): پس از پذیرش قطعنامه ۵۹۸، بازار ارز ایران با یک ریزش شدید و آنی مواجه شد. قیمت دلار از حدود ۱۴۸ تومان به کمتر از ۵۰ تومان سقوط کرد. این اتفاق در شرایطی رخ داد که اقتصاد کشور درگیر التهابات جنگ بود و تقاضای سفته‌بازانه برای ارز به شدت افزایش یافته بود.
• توافق برجام (۱۳۹۴): تجربه توافق برجام در سال ۱۳۹۴ نشان می‌دهد که واکنش بازار ارز می‌تواند متفاوت باشد. پس از برجام، شاهد کاهش نسبی قیمت دلار بودیم، اما این کاهش به عمق و سرعت ریزش پس از قطعنامه ۵۹۸ نبود. همچنین، این ثبات قیمتی پایدار نماند و پس از مدتی، روند صعودی نرخ ارز مجدداً آغاز شد.
پیش‌بینی قیمت ارز پس از توافق هسته‌ای احتمالی
با توجه به شرایط کنونی اقتصاد ایران و تجربیات تاریخی، احتمال تکرار ریزش شدید قیمت دلار مشابه سال ۱۳۶۷ بسیار ضعیف به نظر می‌رسد. اقتصاد ایران در حال حاضر از ساختار پیچیده‌تری برخوردار است و عواملی نظیر تورم بالا، نقدینگی فزاینده و مشکلات ساختاری مانع از کاهش چشمگیر و پایدار قیمت ارز خواهند شد.
پیش بینی کارشناسان از روند قیمت دلار
وحید شقاقی‌شهری، استاد دانشگاه، معتقد است حتی با انتشار اخبار مثبت از مذاکرات، شکستن نرخ دلار به زیر ۹۰ هزار تومان کار سختی خواهد بود. او تاکید دارد که هنوز ابهامات زیادی در خصوص نتیجه مذاکرات وجود دارد و به همین دلیل، کاهش شدید نرخ ارز دور از انتظار است.
برخی دیگر از کارشناسان بر این باورند که انتظارات تورمی و حجم بالای نقدینگی در اقتصاد ایران، اجازه کاهش قابل توجه قیمت دلار را نخواهد داد. آنها معتقدند که هرگونه کاهش قیمت ارز، موقتی خواهد بود و روند کلی نرخ ارز در بلندمدت صعودی است.
دکتر مرتضی افقه، اقتصاددان، پیش‌بینی می‌کند که در صورت حصول توافق، نرخ ارز ممکن است به صورت شوک تا کانال ۷۰ هزار تومان کاهش یابد، اما پس از مدتی در همین کانال به تعادل خواهد رسید. او همچنین هشدار می‌دهد که بدون اصلاحات ساختاری در اقتصاد، نباید انتظار معجزه داشت.
عوامل موثر بر قیمت ارز پس از توافق
• میزان و پایداری توافق: هرچه توافق جامع‌تر و پایدارتر باشد، تاثیرات مثبت آن بر بازار ارز بیشتر خواهد بود.
• دسترسی به منابع ارزی: آزادسازی دارایی‌های بلوکه شده ایران و افزایش صادرات نفت می‌تواند عرضه ارز را در بازار افزایش داده و به کاهش قیمت‌ها کمک کند.
• مدیریت انتظارات تورمی: دولت باید بتواند با سیاست‌های خود، انتظارات تورمی را کنترل کرده و از هجوم تقاضا به بازار ارز جلوگیری کند.
• روابط بین‌المللی و سرمایه‌گذاری خارجی: بهبود روابط با سایر کشور‌ها و جذب سرمایه‌گذاری خارجی می‌تواند به تقویت ارزش پول ملی کمک کند.
با در نظر گرفتن تجربیات تاریخی و نظرات کارشناسان، احتمال بازگشت قیمت دلار به کانال‌های ۶۰ یا ۷۰ هزار تومانی پس از توافق هسته‌ای احتمالی بسیار بعید است. در صورت حصول توافق، می‌توان انتظار یک کاهش موقت و نسبی در قیمت دلار را داشت، اما عواملی نظیر تورم ساختاری، نقدینگی بالا و مشکلات اقتصادی، مانع از ریزش عمیق و پایدار قیمت ارز خواهند شد. به نظر می‌رسد که نرخ دلار در سطوحی بالاتر تثبیت شده و روند کلی آن در بلندمدت همچنان تحت تاثیر عوامل بنیادین اقتصاد کشور خواهد بود. فعالان بازار و مردم باید با در نظر گرفتن این واقعیات، نسبت به مدیریت دارایی‌های خود اقدام کنند.
نظر شما