اجرای قیمت‌گذاری جدید آهن آلات از روز یکشنبه ۱۳ مهر ۱۴۰۴
براساس ابلاغیه جدید بورس کالا، قرار است شیوه قیمت‌گذاری آهن‌آلات و زنجیره فولاد از یکشنبه ۱۳ مهر ۱۴۰۴ تغییر کند و این موضوع هم نوعی فرصت و هم نوعی تهدید برای عرضه‌کنندگان است.
به نقل از آهن آنلاین؛ بازار آهن آلات در روز گذشته خبر مهمی روبه‌رو شد که می‌تواند معادلات قیمت و استراتژی تولیدکنندگان را تغییر دهد. بورس کالای ایران در میان خبرهای داغ تحریم و فعال شدن مکانیسم ماشه، ابلاغیه‌ای تازه منتشر کرد که فرمول محاسبه قیمت پایه محصولات زنجیره فولاد را از روز یکشنبه ۱۳ مهر تغییر می‌دهد. بر اساس این مصوبه، قیمت پایه کنسانتره سنگ‌آهن، گندله، آهن اسفنجی، انواع شمش فولادی و میلگرد از این پس در بازه مثبت سه تا منفی پنج درصد نسبت به قیمت قبلی و با توجه به نسبت معامله به عرضه هر تولیدکننده تعیین می‌شود. این اصلاح که با هدف نزدیک‌تر شدن قیمت‌های پایه به واقعیت بازار طراحی شده، می‌تواند هم فرصت‌هایی برای عرضه‌کنندگان ایجاد کند و هم نگرانی‌هایی درباره نوسان‌های شدیدتر قیمت به‌وجود آورد.
فرمول تازه محاسبه قیمت محصولات فولادی و پیامدهای آن
ابلاغیه جدید بورس کالا به زبان ساده می‌گوید که دیگر قیمت پایه محصولات فولادی ثابت نخواهد بود، بلکه در بازه‌ای شناور نسبت به قیمت قبلی و متناسب با نسبت معامله به عرضه هر واحد تولیدی تعیین می‌شود. به بیان دیگر، هر چه تقاضا برای محصول یک کارخانه بیشتر باشد، امکان افزایش قیمت پایه در عرضه بعدی بالاتر می‌رود و بالعکس. این روش در ظاهر انعطاف‌پذیری بیشتری به بازار می‌دهد و می‌تواند به کشف قیمت واقعی کمک کند، اما همزمان ریسک نوسان‌های کوتاه‌مدت را افزایش می‌دهد. تجربه‌های گذشته نشان می‌دهد که در بازارهایی با عرضه محدود یا رفتار هیجانی، چنین فرمولی می‌تواند منجر به جهش‌های ناگهانی قیمت شود. گزارش‌های روز گذشته نیز از افزایش ۱۰۰ تا ۱۵۰۰ تومانی قیمت میلگرد و حتی رشد یک میلیون تومانی تیرآهن حکایت دارد؛ نشانه‌ای اولیه از حساسیت بازار به خبر تغییر فرمول.
بازار داخلی آهن آلات زیر سایه تحریم و انرژی
تغییر شیوه قیمت‌گذاری در شرایطی اتفاق می‌افتد که صنعت فولاد ایران با مجموعه‌ای از فشارهای خارجی و داخلی روبه‌روست. تحریم‌های مالی و بانکی همچنان امکان صادرات پایدار را محدود کرده و تولیدکنندگان را ناچار کرده بیشتر بر بازار داخلی تکیه کنند. در چنین فضایی، هر تحول قیمتی در بورس کالا مستقیماً بر هزینه‌های ساخت‌وساز، پروژه‌های عمرانی و صنایع پایین‌دستی اثر می‌گذارد. از سوی دیگر، وابستگی شدید فولاد ایران به انرژی ارزان، آن هم با مصرفی بالاتر از میانگین جهانی، این صنعت را در برابر بحران‌های دوره‌ای گاز و برق شکننده کرده است. هر زمستان با قطعی گاز و هر تابستان با خاموشی برق، خطوط تولید ناچار به کاهش ظرفیت می‌شوند؛ وضعیتی که نوسان قیمت پایه را تشدید و پیش‌بینی بازار را دشوارتر می‌کند.
فاصله تولید و مزیت رقابتی فولاد
ایران اگرچه در میان ده تولیدکننده بزرگ فولاد جهان قرار دارد، اما تولید بالا به معنای قدرت صادراتی نیست. ضعف زیرساخت‌های لجستیکی و محدودیت‌های بانکی باعث شده مزیت قیمتی ناشی از افت ارزش ریال عملاً بی‌اثر شود. در نتیجه، بخش بزرگی از تولید کشور همچنان به محصولات پایه‌ای چون شمش و میلگرد محدود مانده و سهم اندکی از بازارهای فولاد آلیاژی و محصولات با ارزش افزوده بالا دارد. ابلاغیه تازه بورس کالا هرچند به کشف قیمت واقعی کمک می‌کند، اما در غیاب راهبردی برای ارتقای کیفیت تولید و توسعه بازارهای صادراتی، تنها به جابه‌جایی سود میان حلقه‌های مختلف زنجیره منجر خواهد شد. برای تبدیل ظرفیت تولید به قدرت رقابتی، سیاست‌های تجاری و انرژی باید همزمان اصلاح شود؛ از کاهش شدت مصرف گاز گرفته تا سرمایه‌گذاری در فناوری‌های کم‌کربن که در آینده نزدیک معیار ورود به بازارهای جهانی خواهد بود.
آینده آهن آلات، وابسته به سیاست‌گذاری هوشمند
بازار آهن آلات امروز بیش از هر زمان دیگر به تصمیم‌های سیاستی حساس است. فرمول جدید قیمت‌گذاری می‌تواند گامی به سوی شفافیت باشد، اما در صورتی که با ثبات مقررات و پیش‌بینی‌پذیری همراه نشود، ممکن است به عاملی برای بی‌اعتمادی سرمایه‌گذاران تبدیل گردد. تولیدکننده‌ای که هر هفته با دستورالعمل تازه مواجه می‌شود، نمی‌تواند برنامه‌ریزی بلندمدت داشته باشد؛ همان مشکلی که بارها با تغییر ناگهانی عوارض صادراتی یا محدودیت‌های انرژی تجربه شده است. اگر هدف نهایی، تبدیل فولاد به موتور رشد صنعتی و ارزآوری پایدار است، باید فراتر از اصلاح فرمول قیمت به سراغ اصلاح ساختارها رفت از دیپلماسی تجاری برای رفع تحریم گرفته تا بهبود بهره‌وری انرژی و ارتقای سبد محصولات. تنها در این صورت است که تصمیم‌های کوتاه‌مدت بورس کالا می‌تواند به توسعه واقعی صنعت کمک کند و بازار آهن آلات را از نوسان‌های فرسایشی برهاند.
نظر شما