آمار شوکه‌کننده وزارت بهداشت از مهاجرت پزشکان
آمار نگران‌کننده وزارت بهداشت از مهاجرت پزشکان نشان می‌دهد که طی ۷ سال گذشته، حدود ۳۰ هزار پزشک درخواست خروج از کشور داشته‌اند و ۳۰ هزار پزشک عمومی نیز در این حوزه فعالیت نمی‌کنند.
در گزارش تازه‌ای که از سوی وزارت بهداشت منتشر شده است، آمارهای نگران‌کننده‌ای از مهاجرت پزشکان و کمبود نیروهای متخصص در این حوزه ارائه شده است. قائم‌مقام وزیر بهداشت اعلام کرده که طی هفت سال گذشته، بیش از ۳۰ هزار پزشک تقاضای خروج از کشور داشته‌اند. همچنین، بیش از ۳۰ هزار پزشک عمومی دیگر در حوزه پزشکی فعال نیستند. این وضعیت پیچیده باعث شده تا حتی افزایش ظرفیت پذیرش دانشجو نیز نتواند کمبود پزشکان را جبران کند.
تحلیل دلایل مهاجرت پزشکان
دکتر علی جعفریان با اشاره به ویژگی‌های خاص آموزش پزشکی گفت: این نوع آموزش تنها زمانی مؤثر است که منطبق بر نیازهای جامعه باشد. بدون انجام نیازسنجی دقیق نمی‌توان پزشکان، دندانپزشکان یا پرستاران را آموزش داد. ایشان تأکید کرد که تنها افزایش تعداد دانشجویان علوم پزشکی در مناطق محروم، کمبود نیروی انسانی را رفع نمی‌کند. برخی استان‌ها که ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی بالایی دارند، همچنان با مشکل کمبود متخصص مواجه هستند.
مهاجرت گسترده و عدم فعالیت پزشکان
جعفریان با اشاره به گزارش‌های نظام پزشکی گفت: حدود ۳۰ هزار پزشک عمومی اصلاً در حرفه تخصصی خود فعالیت نمی‌کنند. علاوه بر این، از سال ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۳، بالغ بر ۳۰ هزار پزشک دیگر درخواست مهاجرت داشته‌اند. بدین ترتیب، تعداد پزشکانی که یا در کشور فعالیت ندارند یا قصد خروج دارند، به حدود ۶۰ هزار نفر می‌رسد. این آمار تکان‌دهنده، زنگ خطری جدی برای سیستم بهداشت و درمان کشور است.
چالش‌ها در تصمیم‌گیری‌های آموزشی پزشکی
به عقیده جعفریان، برنامه‌ریزی در حوزه آموزش پزشکی باید با توجه به تمامی جوانب از جمله امکانات، نیازهای کشور و زیرساخت‌ها انجام شود. وی تأکید کرد که مشکل مناطق محروم و دورافتاده در دسترسی به پزشکان را درک می‌کند، اما اجبار پزشکان به فعالیت طولانی‌مدت در این مناطق، راه‌حل اصولی نیست. وی به افزایش ظرفیت پذیرش دانشجویان پزشکی در وزارت بهداشت اشاره کرد و گفت که در حال حاضر بیش از ۱۶۶ هزار و ۹۱۲ پزشک و ۴۷ هزار دندانپزشک داریم. پیش‌بینی شده که تا سال ۱۴۲۰، این تعداد به ۳۵۰ هزار پزشک برسد.
چالش‌های نگهداشت نیروی انسانی
جعفریان همچنین به هزینه‌های بالای تربیت دانشجویان پزشکی در شرایط تورم اقتصادی اشاره کرد. وی گفت: هزینه تربیت هر دانشجو حدود نیم میلیون تومان است، اما اگر شرایط نگهداشت این دانشجویان فراهم نشود، مهاجرت آنها اجتناب‌ناپذیر خواهد بود. این در حالی است که کشور به این نیروهای متخصص نیازمند است.
در نهایت، باید گفت که مهاجرت گسترده پزشکان و عدم فعالیت هزاران نفر در این رشته، ناتوانی سیستم آموزشی در پاسخ به نیازهای واقعی کشور و چالش‌های اجتماعی و اقتصادی، ضربه بزرگی به حوزه سلامت وارد می‌کند.
نظر شما