علت ناباروری ثانویه را بشناسید
تلاش برای باردار شدن و شکست خوردن در راه آن دلخراش است. این مسئله حتی اگر در حال حاضر یک بچه دیگر داشته باشید هم صدق می‌کند. پس این مقاله را بخوانید تا علت ناباروری ثانویه در خود را بیابید.
علت ناباروری ثانویه می‌تواند مواردی از جمله افزایش سن، تخمک گذاری نامنظم و کیفیت پایین اسپرم را شامل شود. بنابراین می‌توان گفت که علل ناباروری ثانویه هم در زنان و هم در مردان قابل مشاهده است.
ناباروری ثانویه چیست؟
ناباروری ثانویه، یک اصطلاح پزشکی برای عدم توانایی باردار شدن یا باردار ماندن پس از داشتن یک یا چند فرزند است. در واقع، ناباروری ثانویه زمانی اتفاق می‌افتد که شما از قبل، بارداری یا زایمان‌های عادی داشته باشید، اما الآن دیگر نتوانید که فرزند دوم یا چندم خود را باردار شده و به دنیا بیاورید.
اگر این‌طور است، باید علت ناباروری ثانویه خود را جستجو کنید. پس مشابه ناباروری اولیه، اگر کمتر از ۳۵ سال سن دارید و یک سال است که برای باردار شدن تلاش کرده‌اید یا اگر بالای ۳۵ سال هستید و شش ماه است که برای بارداری تلاش کرده و ناموفق بوده‌اید، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
ناباروری ثانویه می‌تواند ناشی از موارد زیر باشد:
- مسائل مربوط به کیفیت تخمک مرتبط با افزایش سن
- تخمک گذاری نامنظم یا عدم تخمک گذاری ناشی از PCOS
- کیفیت پایین اسپرم
- مشکلات لوله‌ای
- التهاب یا اسکار ناشی از آندومتریوز
- عوارض بارداری گذشته
- سایر مشکلات رحمی مانند فیبروم رحم یا آدنومیوز
- عوامل سبک زندگی، به ویژه تغییرات بزرگ در دوران بارداری گذشته، از جمله سیگار کشیدن، مصرف بیش از حد الکل، افزایش وزن قابل توجه، قرار گرفتن در معرض آلاینده‌های محیطی و سموم یا برخی داروها
علت ناباروری ثانویه در زنان
علت ناباروری ثانویه در زنان عبارتند از:
- کاهش باروری مرتبط با افزایش سن: با افزایش سن زنان، کیفیت و کمیت تخمک کاهش می‌یابد و لقاح را چالش‌برانگیزتر می‌کند.
- مشکلات وزن: کم وزنی یا اضافه وزن هر دو می‌تواند در تخمک گذاری اختلال ایجاد کند.
- ناهنجاری‌های رحم یا دهانه رحم: پولیپ‌ها، فیبروم‌ها یا بافت اسکار می‌توانند مانع لقاح یا لانه گزینی جنین شوند.
- اندومتریوز: این اختلال دردناک می‌تواند بر عملکرد رحم، لوله‌های فالوپ و تخمدان‌ها تأثیر بگذارد.
علت ناباروری ثانویه در مردان
علت ناباروری ثانویه در مردان عبارتند از:
- اختلالات تولید اسپرم: این می‌تواند به دلایل ژنتیکی، بیماری یا برخی از داروها مرتبط باشد.
- اختلالات انزال: شرایطی مانند انزال رتروگراد می‌تواند در رسیدن اسپرم به تخمک اختلال ایجاد کند.
- واریکوسل: تورم وریدهای کیسه بیضه می‌تواند بر کیفیت اسپرم تأثیر بگذارد.
- عوامل سبک زندگی: مصرف بیش از حد الکل، سیگار کشیدن و مواد مخدر می‌تواند احتمال ناباروری را افزایش دهد.
تست‌هایی که متخصص باروری شما برای تشخیص ناباروری ثانویه استفاده می‌کند، مشابه آزمایش‌هایی هستند که برای ناباروری اولیه استفاده می‌شوند. بنابراین، شما از همان ابتدا تحت یک معاینه فیزیکی قرار می‌گیرید و متخصص شما، سوابق پزشکیتان را بررسی می‌کند. سپس ممکن است یک یا چند آزمایش دیگر نیز لازم شود که عبارتند از:
- آزمایش تجزیه و تحلیل مایع منی برای تعیین تعداد، مورفولوژی و تحرک اسپرم در یک نمونه (اگر کیفیت اسپرم شما ضعیف تشخیص داده شود، باید پیش یک اورولوژیست بروید تا از نظر وجود هرگونه ناهنجاری بیضه، تحت معاینه فیزیکی قرار بگیرید و در صورت لزوم، آزمایش‌های هورمونی و ژنتیکی نیز انجام دهید.)
- ارزیابی ذخیره تخمدان، از جمله اندازه گیری سطح هورمون آنتی مولرین (AMH) و هورمون محرک فولیکولی (FSH) در خون
- هیستروسالپنگوگرافی یا HyCoSy با Exemview برای مشاهده ساختار و عملکرد رحم و لوله‌های فالوپ
- سونوگرافی لگن برای شناسایی فیبروم رحم، پولیپ یا هر نوع ناهنجاری ساختاری دیگر
دلایل ناباروری ثانویه در درمان آن نقش مهمی دارد. البته درمان ناباروری ثانویه تا حد زیاد همان روش‌هایی را شامل می‌شود که برای ناباروری اولیه مورد استفاده قرار می‌گیرند. این گزینه‌های درمانی عبارتند از:
- دارو درمانی: پزشک ممکن است داروهایی مانند کلومید یا گونادوتروپین را که تخمک گذاری را تحریک می‌کنند، در ترکیب با درمان‌های باروری مانند تلقیح داخل رحمی (IUI) یا به تنهایی تجویز کند. این داروها می‌توانند به تعادل سطح هورمون‌ها و بهبود شانس تخمک گذاری و بارداری کمک کنند.
- جراحی: در برخی شرایط، مانند انسداد لوله‌های فالوپ، بافت اسکار یا نقص در اسکار رحم ناشی از سزارین، ممکن است جراحی ترمیمی توصیه شود. مداخلات جراحی اغلب می‌تواند مشکلات فیزیکی را حل کند و به طور بالقوه احتمال بارداری موفق را افزایش دهد.
- لقاح داخل واژینال (IVI): اگرچه IVI یک درمان باروری نیست، اما یک گزینه ساده و خانگی است که می‌توانید برای باردار شدن از آن استفاده کنید. در این روش، با استفاده از سرنگ، یک اسپرم در داخل واژن و نزدیک دهانه رحم، قرار داده می‌شود. این روش، مخصوصاً وقتی دلیل ناباروری ثانویه اضطراب عملکردی یا اختلال عملکرد جنسی باشد، بسیار مناسب است.
- لقاح داخل رحمی (IUI): در آی یو آی، اسپرم در ابتدا برای افزایش شانس لقاح، شسته و غلیظ شده و سپس، با استفاده از کاتتر در در داخل رحم قرار داده می‌شود. این روش اغلب در موارد ناباروری خفیف با عامل مردانه، ناباروری غیرقابل توضیح یا زمانی که مشکلات دهانه رحم وجود دارد مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- لقاح آزمایشگاهی (IVF): این فرآیند شامل بازیابی تخمک‌ها از تخمدان، پس از یک دوره هورمونی برای تحریک تخمک گذاری است. سپس تخمک‌ها توسط اسپرم در آزمایشگاه بارور شده و دوباره به رحم منتقل می‌شوند. IVF برای درمان طیف وسیعی از چالش‌های باروری، خواه مسائل پیچیده‌تر باروری مردان، لوله‌های فالوپ مسدود شده یا عوامل مرتبط با سن کاربرد دارد.
کلام آخر
علت ناباروری ثانویه موارد زیادی از جمله افزایش سن، مشکلات وزن، ناهنجاری‌های رحم و اندومتریوز در زنان را شامل می‌شود. با این حال، عواملی از جمله اختلالات تولید اسپرم، اختلالات انزال، واریکوسل و سبک زندگی ناسالم در مردان نیز می‌توانند در ایجاد ناباروری ثانویه نقش داشته باشند.
نظر شما