توضیحات رئیس سازمان بورس در خصوص شرایط برگزاری مجامع شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت

مجید عشقی گفت: سبد سهام عدالت درون شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی بالغ بر ۶۰۰ هزار میلیارد تومان است و انتظار می‌رود اعضای هیئت مدیره که برای شرکت‌های استانی انتخاب می‌شوند، در کنار اینکه حداقل‌های مد نظر سازمان بورس برای تعیین صلاحیت را دارند، توانایی مدیریت این حجم از سرمایه‌گذاری را هم داشته باشند.

صفحه اقتصاد -

مجید عشقی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در گفت‌وگو با برنامه صف اول شبکه خبر در خصوص شرایط برگزاری مجامع شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت بیان کرد: سهام عدالت با هدف گسترش عدالت اجتماعی و توانمندسازی مردم در سال ١٣٨٥ طبق فرمان مقام معظم رهبری توزیع شد و در همان راستا چند هدف دیگر از جمله توضیح عادلانه مالکیت، مشارکت مردم در بنگاه‌های اقتصادی و و ثروت آفرینی پایدار در کشور تعریف شد.

به گزارش سنا، وی افزود: در حال حاضر بالغ بر ۵۰ میلیون نفر سهامدار سهام عدالت هستند که حدود ۲۰ میلیون نفر به صورت مستقیم و ۳۰ میلیون نفر به صورت غیر مستقیم از طریق شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی، سهام عدالت خود را مدیریت می‌کنند. در سال ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ اشکالاتی در ساماندهی برگزاری مجامع شرکت‌ها اتفاق افتاد که باعث شد روند برگزاری مجامع این شرکت‌ها متوقف شود. از سال ۹۹ هیئت مدیره این شرکت‌ها تجدید نشده و همان هیئت مدیره که مدت ماموریت‌شان تمام شده در این شرکت‌ها حضور دارند. بعد از آنکه مردم در سال ۹۹ روش مدیریت سهام عدالت خود را انتخاب کردند در انتخاب اعضای هیئت مدیره هیچ نقشی نداشته‌اند. سال ۱۴۰۰ تصمیماتی توسط شورای عالی بورس و وزارت اقتصاد اتخاذ شد که از برگزاری مجامع شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی که اعضای هیئت مدیره آنها توسط دولت تعیین می‌شد، جلوگیری شد و به درستی جلوی این کار گرفته شد و مجامع این‌ها برگزار نشد. با توجه به ابلاغیه‌های مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه دولت از مدیریت و مالکیت این شرکت‌ها کنار رود و سهام عدالت به دست خود مردم سپرده شود و اینکه باید دولت در کنار شأن مقررات‌گذاری و نظارت، از مدیریت شرکت‌های سبد سهام عدالت کنار رفته و آن را واگذار می‌کرد؛ مهم‌ترین قدم در راه واگذاری این مدیریت به مردم این بود که مجامع شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت برگزار شود و هیئت مدیره‌ها توسط مردم انتخاب شود. تصمیماتی که برای سرمایه‌گذاری منابع شرکت‌های استانی اتخاذ می‌شود، باید توسط خود هیئت مدیره این شرکت‌ها اتخاذ گردد. این هیئت مدیره‌ها جایگاه بسیار بالایی دارند از این جهت که در حال حاضر سبد سهام عدالت درون شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی بالغ بر ۶۰۰ هزار میلیارد تومان است (و ۴۰۰ هزار میلیارد تومان هم سبدی است که به صورت مستقیم در دست مردم است) و این ۶۰۰ هزار میلیارد تومانی که دست شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت است، هم سالانه سود دارد و هم می‌تواند عاملی باشد برای رشد و توسعه استان‌ها باشد. به صورت میانگین ۲۰ هزار میلیارد تومان ارزش دارایی هر استان است و در صورت مدیریت صحیح این منابع می‌تواند به رشد و توسعه استان کمک کند.

عشقی تصریح کرد: ما انتظار داریم اعضای هیئت مدیره که برای شرکت‌های استانی انتخاب می‌شوند، در کنار اینکه حداقل‌های مد نظر سازمان بورس برای تعیین صلاحیت را دارند، توانایی مدیریت این حجم از سرمایه‌گذاری را هم داشته باشند.

رئیس سازمان بورس اضافه کرد: طبیعتاً شورای عالی بورس به صورت دفعاً و یکباره اختیار کل سبد سهام را به این هیئت مدیره نمی‌دهد و به صورت تدریجی این اتفاق خواهد افتاد؛ ولی منابع، منابعی است که می‌تواند به توسعه استان‌ها کمک کند. لذا شورای عالی بورس در قدم اول برای ساماندهی سهام عدالت تصمیم گرفت ترتیبات برگزاری مجامع شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی داده شود و مدل اجرایی به نحوی ترتیب داده شود که تمامی ذینفعان سهام عدالت در آن اجماع داشته باشند و کمک کنند. این کار، کار بسیار بزرگی‌است و برگزاری مجامع نیازمند کمک تمامی ذینفعان و افرادی است که درگیر سهام عدالت هستند.

عشقی ادامه داد: مصوبه مربوط به برگزاری مجامع شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت امروز به صورت عمومی اعلام شد و از فردا، برای انتخاب اعضای هیئت مدیره و تایید صلاحیت این اعضا منتشر خواهد شد. با توجه به حجم کار و برخی چالش‌ها، تصمیم گرفتیم از دو استان به صورت پایلوت شروع کنیم و ابتدا این دو استان مجامع خود را برگزار کنند و بعد به موازات آن، مجامع سایر شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت هم برگزار شود؛ به نحوی که تا اول شهریورماه ١٤٠٣، تمامی مجامع شرکت‌های استانی برگزار شود. این طولانی بودن فرایند برگزاری مجامع به دلیل رعایت برخی زمانبندی‌های قانونی برای انتشار فراخوان و تایید صلاحیت اعضا و مهلت برگزاری مجمع از زمان انتشار آگهی مجمع است.

رئیس سازمان بورس اعلام کرد: برگزاری مجامع ابتدا از استان زنجان و خراسان شمالی شروع خواهد شد. این دو استان از لحاظ شفافیت اطلاعاتی، شرکت‌های شفاف‌تری بوده و اطلاعات به موقع بارگذاری شده و همکاری خوبی هم با مجموعه بازار سرمایه داشته‌اند. البته بقیه استان‌ها هم به ترتیب مجامع را برگزار خواهند کرد؛ اما این دو استان در مرحله اول مجامع خود را برگزار خواهند کرد.

وی افزود: مجامع شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت برای سهامدارانی است که روش غیر مستقیم را برگزیده‌اند. سهامداران مستقیم می‌توانند در مجامع شرکت‌های سرمایه‌پذیر حضور داشته باشند و اعمال رای کنند

عشقی گفت: از آنجا که حدود ۳۰ میلیون نفر درگیر شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی هستند، احتمالا برگزاری همزمان مجامع برای این‌ها چالش ایجاد می‌کرد و به این دلیل تصمیم به برگزاری مجامع بصورت تدریجی گرفتیم. ما در مرحله اول دو استان را انتخاب کردیم، اما در مراحل بعدی قطعاً به صورت پشت سر هم مجامع سایر استان‌ها برگزار خواهد شد و تلاش خواهیم کرد حتی قبل از شهریور ماه، برگزاری مجامع به پایان برسد. این تصمیم با توجه به اجماعی که در شورای عالی بورس و وزارت تعاون و اتاق تعاون و دادستانی داشتیم، اتخاذ شد.

وی در مورد مراحل برگزاری مجامع شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت اظهار کرد: مراحل به این شکل است که در وهله اول زمان مجمع اعلام می‌شود (دو ماه قبل از تاریخ برگزاری مجمع) که حدود یک ماه برای اینکه اشخاصی که قصد نامزدی در هیئت مدیره این شرکت‌ها را دارند، ثبت نام کرده و حدود یک ماه هم بحث تایید صلاحیت حرفه‌ای و صلاحیت‌های عمومی زمان خواهد برد. بعد از آن مجمع توسط هیئت مدیره فعلی شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی برگزار شده و هیئت رئیسه از بین سهامداران انتخاب می‌شود. با توجه به اینکه در سه سال گذشته مجامع این شرکت‌ها تشکیل نشده، مجامع سه ساله پشت سر هم باید تشکیل شود و صورت‌های مالی تصویب گردد. تمامی مواردی که در مجامع عادی باید تصویب شود در مجامع این شرکت‌ها هم تصویب خواهد شد. نکته اینجاست که مجامع به صورت همزمان به صورت حضوری و الکترونیک برگزار خواهد شد و امکان رای بر خط وجود دارد و سعی می‌شود ارتباط اینترنتی هم برقرار شود تا سهامداران حاضر درمجمع به صورت الکترونیک رای دهند که شمارش آ را هم تسهیل شود. البته ما برای تسهیل حضور مردم در مجامع، از روزهای قبل امکانی برای مراجعه مردم به سامانه شرکت سپرده‌گذاری مرکزی فراهم می‌کنیم تا بتوانند اعلام کنند که خودشان در مجامع رای خواهند داد یا نماینده انتخاب می‌کنند و... مردم می‌توانند شرکت‌های تعاونی شهرستانی را به عنوان نماینده انتخاب کنند یا به صورت مستقیم رای دهند. با توجه به اینکه سال اول است و قصد داریم از پتانسیل و ظرفیت شرکت‌های تعاونی شهرستانی سهام عدالت هم استفاده کنیم، اگر سهامداران عدالت در سامانه هیچ‌یک از روش‌ها را برای رای انتخاب نکنند و اصالتاً نماینده تعیین نکنند؛ شرکت تعاونی شهرستانی سهام عدالت به عنوان نماینده آنان در مجمع حضور پیدا خواهد کرد تا حق رای این افراد نسوزد؛ مشروط بر آنکه شرکت‌های تعاونی شهرستانی شرایط حضور در مجمع به نمایندگی از سهامداران را داشته باشند و بر اساس مقررات وزارت تعاون، حد نصاب ۲۰ درصد را برای مجامع خود داشته باشند.

عشقی گفت: متاسفانه شرکت‌های تعاونی شهرستانی در سنوات گذشته مورد غفلت قرار گرفته و بسیاری از ساختارهای آنها هم از بین رفته و کاری به آنها سپرده نشده است. در سال اول، شورای عالی بورس تصویب کرده که از ظرفیت تعاونی‌های شهرستانی هم برای مشارکت مردم در مجامع استفاده کنیم.

وی اظهار کرد: سهامداران شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی مردم هستند و با واگذاری نمایندگی به شرکت‌های تعاونی شهرستانی، اداره مالکیت و مدیریت که مورد تاکید مقام معظم رهبری هم بوده، به سهامداران واگذار خواهد شد.

رئیس سازمان بورس در خصوص شرایط اشخاصی که قصد عضویت در هیئت مدیره شرکت‌های سرمایه‌گذاری استان سهام عدالت دارند، گفت: طبق شرایطی که برای عضویت در هیئت مدیره سایر نهادهای مالی تحت نظر سازمان بورس در نظر گرفته‌ایم، باید صلاحیت‌های عمومی اشخاص تایید شود. صلاحیت تخصصی هم از سه جنبه بررسی خواهد شد؛ سابقه تحصیلی؛ تحصیلات مرتبط با حوزه اقتصاد و تجربه لازم را هم برای اداره شرکت‌ها. ضمناً افراد باید در مصاحبه عینی هم حضور پیدا کرده و شرایطی که در مصاحبه در خصوص آشنایی با شرکت‌داری و بنگاه داری و... در نظر گرفته شده، داشته باشند. بر اساس تصمیم شورای عالی بورس قرار شد تغییری در دستورالعمل صلاحیت حرفه‌ای صورت بگیرد که اعضای هیئت مدیره و مدیران عامل شرکت‌ها دارای بالاترین حد صلاحیت باشند. هر استان بالغ بر یک میلیون نفر ذینفع دارد و از آنجا که منابع مردم در دست این شرکت‌هاست، اعضای هیئت مدیره باید صلاحیت کافی داشته باشند تا این منابع را به درستی مدیریت کنند. در مجامع این شرکت‌ها باید قانون تجارت رعایت شود و اشخاصی که نامزد هیئت مدیره می‌شوند حتماً باید خودشان هم سهام داشته باشند. کلیه سهامداران شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت چه اشخاصی که سهام عدالت به آنها داده شده و چه اشخاصی که بعداً اقدام به خرید سهام عدالت کرده‌اند، می‌توانند در مجامع شرکت کنند. براساس تصمیم شورای عالی بورس، باتوجه به اینکه شرکت های سرمایه گذاری استانی دارای دینفعان زیادی است و منابع سهامداران دست آن هاست دقت نظر لازم را برای تایید صلاحیت اعضای هیئت مدیره شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی خواهیم داشت. شرکت های تعاونی نیز زیر نظر وزارت تعاون هستند که برای برگزاری مجامع شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی از این تعاونی‌ها بهره خواهیم گرفت. در حال حاضر در تمام استان‌ها شرکت سرمایه‌گذار استانی داریم، بجز تهران و کرج که باید تفکیک شوند و سمنان نیز فعلا ثبت نکرده است.

عشقی افزود: واریز سود سهام عدالت توسط شرکت سپرده گذاری مرکزی صورت می‌گیرد که اولین مرحله واریز سود، آذرماه انجام خواهد شد. سود مرحله دوم هم تا پایان سال پرداخت خواهد شد. سود سهامدارانی که پرتفوی ٤٠٠ الی ٥٠٠ هزار تومانی دارند، حدود ٦٠٠ هزار تومان و سود سهامدارانی که سهام عدالت یک میلیون تومانی داشته‌اند، حدود یک میلیون و ٣٠٠ هزار تومان است. تا کنون ۹ شرکت سود را به حساب سپرده گذاری واریز نکرده‌اند که تقاضا داریم هرچه سریعتر نسبت به این امر اقدام کنند؛ در غیر این صورت به شکل قانونی ورود خواهیم کرد به طوری که در مرحله اول به کمیته تخلفاتی معرفی می‌شوند و در مرحله بعد به صورت قضایی اقدام خواهیم کرد.

وی اضافه کرد: پرداخت سود سهام عدالت هزینه ای برای سهامداران ندارد و هیچ پیامک و لینکی برای سهامداران ارسال نخواهد شد. سود به حسابی که سهامداران در سایت سهام عدالت اعلام کرده اند واریز خواهد شد. تقریبا دو میلیون نفر هیچ حسابی برای دریافت سود سهام عدالت معرفی نکرده‌اند که از آنها می‌خواهیم حساب خود را در سایت سجام مشخص کنند. ٣ میلیون و ٧٠٠ هزار نفر از سهامداران سهام عدالت فوت کرده‌اند که سود این اشخاص نزد سپرده‌گذاری مرکزی در حساب جداگانه قرار دارد که به تدریج براساس گواهی انحصار وراثت سود به حساب وراث واریز خواهد شد.

وی افزود: نزدیک به دو هزار شعبه کارگزاری داریم که وراث می‌توانند با مراجعه به آنها و در دست داشتن گواهی وراثت اطلاعات خود را در سامانه وراث وارد کنند، هزینه ای به طور مستقیم از وراث دریافت نخواهد شد بلکه به طور مستقیم از سودهای انباشته شده برداشت خواهد شد. برای انتقال سهام متوفی به وراث نیازی به سجامی شدن نیست، در صورت قابل معامله شدن سهام عدالت حتما باید سجامی شوند.

وی گفت: اشخاصی که تا چند روز آینده بحث انتقال سهام متوفی را انجام دهند سود امسال را دریافت خواهند کرد، اشخاصی که انجام ندهند ما پس از انتقال خود سهام باتوجه به اطلاعاتی که داریم در یک بازه کوتاه‌ کل مانده سود سهام عدالت را به وراث منتقل خواهیم کرد.

رئیس سازمان بورس اظهار کرد: در بحث سهام عدالت موضوع مهمی که باید به آن اشاره کرد، یکی از مهم‌ترین اهداف سهام عدالت گسترش مالکیت مردم است. یکی از مواردی که روی آن کار نشده بحث ماندگاری است، زیرا این ثروت می‌تواند در آینده یک اقدام مهمی برای اقتصاد کشور باشد ، نماد اینها را به تدریج بازخواهیم کرد ، اما توصیه اصلی‌مان این است که با دید بلندمدت به این سهم ها باشد. نقش تعاونی ها در بحث انتقال و هدایت مردم به شرکت های سرمایه گذاری استانی بسیار حائز اهمیت است و از آنها بهره خواهیم برد. شرایطی که برای بازارگردان ها در سال ۹۹ دیده شد مربوط به شرایط همان موقع بود که بازارگردان را فقط در سمت خرید دیده بودند. در ابتدای امسال قواعد بازار گردانی را تغییر دادیم در برخی نمادها و بازارها آن را برداشتیم و یا تعدیل کردیم.

وی افزود: یک نهادهای تخصصی برای بحث بازارگردان‌ها به منظور توسعه بازار در نظر داریم ، صندوق‌های سرمایه‌گذاری بخشی و سهامی عادی نیز در کنار این نهاد موجب کنترل هیجانات بازار خواهدشد. یکی از مهم ترین توقعاتی که صنابع از دولت و مجلس دارند عدم تغییر یافتن برخی متغییرها صنایع به منظور سرمایه گذاری و پیش بینی پذیری است ، بازار سرمایه بیشترین آسیب‌ها در زمان‌هایی می‌بینید که تصمیمات ناگهانی گرفته می‌شود. بعد از تجربه تلخ سال ۹۹ بدین نتیجه رسیدیم که باید سرمایه‌گذاری غیر مستقیم از طریق صندوق‌ها را تبلیغ کنیم .