آزمون تاریخی اقتصاد ایران در حفظ تعادل میان بازار و معیشت | چرا نرخ ارز در جنگ افزایش نیافت؟
در دوازده روزی که جنگ، اقتصاد ایران را در محاصره خود گرفت، معجزه ثبات ارزی رخ داد؛ اما این پایان ماجرا نیست. اکنون کارشناسان اقتصادی زنگ خطر جدیدی را به صدا درآورده‌اند: "گرانی نان، لبنیات و مرغ در حال تبدیل شدن به بمب ساعتی اجتماعی است". در این گزارش با بررسی ابعاد مختلف این چالش، به این پرسش کلیدی پاسخ داده شده است که آیا اقتصاد ایران می‌تواند در این پیچ تاریخی، هم ثبات بازارها را حفظ کند و هم فشار بر سفره مردم را کاهش دهد؟
عضو هیات علمی دانشگاه تهران هشدار داد افزایش قیمت نان، لبنیات، مرغ و دیگر کالاهای مصرفی خانوار به همبستگی اجتماعی آسیب می‌زند و این سیگنال را به جامعه می‌فرستد که دولت به دغدغه‌های معیشتی مردم بی‌توجه است.
هشدار کارشناس درباره پیامدهای افزایش قیمت کالاهای اساسی | درس‌های اقتصادی جنگ ۱۲ روزه
اگرچه حمله اسرائیل به ایران تنها ۱۲ روز به طول انجامید، اما درس‌های اقتصادی آن بسیار گسترده‌تر بود. اقتصاد ایران که پیش از این تحت تحریم‌های شدید غرب قرار داشت، با چالش‌های مضاعفی روبرو شد. با این حال برخلاف انتظار، نرخ ارز و طلا نوسانات شدید گذشته را تجربه نکرد.
ثبات نسبی بازار ارز پس از جنگ
بانک مرکزی بلافاصله پس از شروع جنگ بازار ارز را تعطیل کرد، اما جالب اینجاست که پس از بازگشایی نیز نرخ ارز به سطح اوایل فروردین نرسید. در حالی که در نیمه اول فروردین نرخ دلار از مرز ۱۰۰ هزار تومان عبور کرده بود، در دوره پس از جنگ این نرخ از ۹۵ هزار تومان فراتر نرفت.
تحلیل اقتصاددان از مدیریت بازار ارز
به گزارش صفحه اقتصاد، آلبرت بغزیان، اقتصاددان، در این رابطه معتقد است: "این دوره ثابت کرد که با اراده سیاسی می‌توان بازار ارز را کنترل کرد. در حالی که پیش از جنگ شاهد نرخ‌های بالای ۱۰۰ هزار تومان بودیم، اما در اوج تنش‌های جنگی چنین افزایشی اتفاق نیفتاد. به نظر من بانک مرکزی در مدیریت منابع و کنترل نرخ ارز عملکرد قابل قبولی داشت."
هشدار درباره سودجویی برخی صنایع
این کارشناس اقتصادی به رفتار برخی واحدهای تولیدی انتقاد کرد: "متأسفانه شاهد بودیم برخی صنایع و کارخانه‌ها با اولویت دادن به منافع خود، با کاهش عرضه به افزایش قیمت‌ها دامن زدند. این موضوع درس مهمی برای سیاستگذاران است که باید کنترل قیمت‌ها را جدی‌تر بگیرند."
ضرورت آماده‌سازی شهرهای گردشگری
عضو هیات علمی دانشگاه تهران بر لزوم آماده‌سازی شهرهای توریستی تأکید کرد: "با توجه به محدودیت‌های سفر هوایی در شرایط جنگی، وزارت راه باید ظرفیت جاده‌های خروجی شهرهای بزرگ را افزایش دهد. همچنین گزارش‌هایی از سودجویی و کمبود کالا در شهرهای گردشگری دریافت شده که نیاز به ایجاد ذخایر استراتژیک کالاهای اساسی را نشان می‌دهد."
بغزیان در پاسخ به این سوال که چرا نرخ ارز در جنگ به سطح فروردین نرسید، توضیح داد: "تفاوت در اراده سیاستگذار بود. در شرایط جنگی، سیاستگذار از تمام ابزارهای خود برای کنترل بازار استفاده کرد. این ثابت می‌کند که اگر اراده وجود داشته باشد، کنترل بازار ارز ممکن است."
هشدار درباره امنیت شبکه بانکی
این اقتصاددان درباره حملات سایبری به شبکه بانکی هشدار داد: "برخی بانک‌ها در زمینه امنیت داده‌ها ضعف دارند که باید سریعاً برطرف شود. سیستم‌های پرداخت باید به گونه‌ای طراحی شوند که در برابر حملات سایبری مقاوم باشند و دارایی مردم به خطر نیفتد."
بغزیان در پایان تأکید کرد: "افزایش قیمت کالاهای اساسی در شرایط فعلی کاملاً ناموجه است و به انسجام اجتماعی آسیب می‌زند. نمی‌توان از مردم برای صبرشان در دوران جنگ تشکر کرد و سپس با افزایش قیمت‌ها آنها را تحت فشار قرار داد. مسئولان باید حداقل برای چند ماه از ایجاد فشار جدید بر مردم خودداری کنند."
نظر شما