حقوق مرخصی زایمان ۱۴۰۴ چقدر است؟ | آیا مرخصی زایمان دوقلوها فرق می‌کند؟ | نحوه درخواست کمک هزینه بارداری

طبق قانون هر خانم کارمندی که فرزندی به دنیا آورده است، امکان استفاده از مرخصی زایمان به مدت ۹ ماه را دارد. حق مرخصی زایمان باید برای همه خانم‌های شاغل اعمال شود و نوع قرارداد کاری، سابقه کار و زمان کار هیچ تاثیری در گرفتن مرخصی زایمان ندارد. هیچ کارفرمایی نمی تواند این حق مرخصی را از مادرانی بگیرد که برای تولد فرزند خویش روزشماری می‌کنند. در صورتی که به دنبال اطلاعات جامع درباره قوانین مرخصی زایمان، میزان حقوق مرخصی زایمان، قوانین تامین اجتماعی برای مرخصی زایمان و… هستید، تا پایان این مقاله با ما همراه باشید. 

منظور از مرخصی زایمان چیست؟

مرخصی زایمان در ایران، به خاطر نگرانی در رابطه با از دست دادن امنیت شغلی، دغدغه بزرگی برای خانم‌های شاغل است. براساس قوانین تامین اجتماعی، مادران می‎‌توانند از مرخصی بارداری ۹ ماهه استفاده کنند.اما مرخصی زایمان تامین اجتماعی شامل چه کسانی می‌شود؟ چه زمانی برای مرخصی زایمان باید اقدام کرد؟ زمان واریز حقوق مرخصی زایمان را چگونه تعیین می‌کنند؟ مرخصی زایمان سه ماه قبل از زایمان را با چه شرایطی می‌توان دریافت کرد؟ آیا شرایط مرخصی زایمان برای همه شاغلان یکسان است؟ بخشنامه جدید مرخصی زایمان ۱۴۰۴ چیست؟ و بسیاری سوال دیگر در رابطه با مرخصی زایمان را در ادامه پاسخ می‌دهیم.زنان شاغل با اطلاع از قوانین و مقررات مربوط به مرخصی زایمان و کمک ‌هزینه‌ای که در این دوره دریافت می‌کنند می‌توانند نگرانی‌های خود را کاهش دهند.

چند نکته در خصوص مرخصی زایمان

برای استفاده از مرخصی زایمان نکات زیر را در نظر بگیرید:

• برای دریافت مرخصی استعلاجی بارداری و زایمان، بازرس باید کار کردن شما را تایید کرده باشد.
• برای استفاده از مرخصی زایمان باید پیش از زایمان، از متخصص زنان استراحت پزشکی بگیرید و بعد به شعبه‌ای که حق بیمه شما را واریز می‌کند، مراجعه کنید.
• در صورتی که با کارفرما بعد از زایمان و برگشت به کار به مشکلاتی از جمله اخراج برخورد کرده‌اید، به اداره کار برای دستیابی به حقوق خود مراجعه کنید.

مرخصی زایمان چند ماه است؟

در گذشته مدت زمان مرخصی زایمان برای خانم‌های شاغل چیزی حدود‌ ۶ ماه در نظر گرفته شده بـود. مدت زمان مرخصی زایمان از سال ۱۳۹۲ به بعد، براساس مصوبات جدید، به ۹ ماه افزایش پیدا کرد. براساس قوانین جدید در سال ۱۴۰۳ کلیه ادارات و ارگان‌ها موظف هستند که با ۹ ماه مرخصی زایمان زنان موافقت کنند.

افزایش مرخصی زایمان به یکسال مختص مادرانی است که فرزند دوقلو دارند. برای این افراد در صورت درخواست مادر، مدت دو ماه از این مرخصی در ماه‌های پایانی بارداری قابل استفاده است.

 سازمان تامین اجتماعی محدودیت‌های قانونی تحت پوشش قرار گرفتن بیمه فرزندان چهارم و به بعد و همچنین محدودیت درپرداخت کمک هزینه ایام بارداری و دیگر مزایای قانونی به این بیمه شدگان را  لغو کرده است. از تاریخ ۱۳۹۲/۰۴/۲۹ هیچ‌گونه محدودیتی بابت پرداخت کمک هزینه بارداری ازلحاظ تعداد فرزندان وجود ندارد.

مدارک مورد نیاز برای استفاده از مرخصی زایمان

خانم‌های باردار جهت برخورداری از مرخصی زایمان باید مدارک زیر را به سایت سازمان تامین اجتماعی ارائه کنند:

• گواهی پزشک معالج
•  کد بیمه تامین اجتماعی
• شناسنامه پدر و مادر
• شناسنامه فرزند یا گواهی ولادت

چه زمانی برای مرخصی زایمان باید اقدام کرد؟

مرخصی زایمان از زمان تولد نوزاد آغاز می‌شود و پیش از آن کاربردی ندارد. برخی بانوان که در ماه‌های آخر بارداری دارای شرایط خاصی هستند و نیاز به استراحت مطلق دارند، باید از مرخصی استعلاجی استفاده کنند. همچنین می‌توان با دریافت گواهی پزشک متخصص، پیش از تولد نوزاد وارد مرخصی زایمان شد. اما حداقل ۳ ماه از این مرخصی باید پس از زایمان استفاده شود.

با مرخصی زایمان سابقه بیمه از بین نمی‌رود

شاید فکر کنید در طول مرخصی زایمان سابقه‌ای برای شما در نظر گرفته نمی‌شود. خوشبختانه اینطور نیست. میزان مرخصی زایمان به عنوان بخشی از سابقه‌ کار فرد محسوب می‌شود . استفاده از این مرخصی، بقیه مرخصی‌های شما را مختل نمی‌کند.  

کمک هزینه بارداری بیمه تامین اجتماعی

با توجه به اینکه مدت مرخصی زایمان، جزء سابقه کاری فرد شاغل به حساب می‌آید، این فرد مشمول دریافت عیدی نیز خواهد بود. همچنین در طول مرخصی بارداری، کمک هزینه بارداری به مادر پرداخت می‌شود. همین کمک هزینه به عنوان دستمزد مدت مرخصی شناخته می‌شود. سازمان تامین اجتماعی این مبلغ را درمورد شرکت‌های خصوصی تقبل می‌کند.

شرایط دریافت کمک هزینه بارداری و مدارک لازم برای مرخصی زایمان تامین اجتماعی

برای این‌که مادران تحت پوشش ببیمه تامین اجتماعی بتوانند از مرخصی زایمان استفاده و کمک هزینۀ بارداری کنند، باید شرایط زیر را رعایت کنند:

• در یک ‌سال گذشته، حداقل ۶۰ روز کاری حق بیمه پرداخت کرده باشند.
• هنگام مرخصی، مشغول به کار نباشد و دستمزدی دریافت نکند.
• در زمان تقاضای مرخصی، مشغول به کار یا در مرخصی استحقاقی باشد.

طبق قوانینی که تأمین اجتماعی دارد، کمک ‌هزینۀ بارداری برابر با دو سوم آخرین دستمزد مادر باردار است. آخرین حقوق طبق میانگین سه ماه آخر آن بخش از حقوق که حق بیمه از آن کسر می‌شود محاسبه خواهد شد.

مدارک لازم برای گرفتن کمک هزینه بارداری و حقوق مرخصی زایمان تامین اجتماعی

مدارک لازم برای گرفتن کمک هزینه بارداری نیز مانند مدارک مورد نیاز برای گرفتن مرخصی به شرح زیر است: 

• گواهی پزشک معالج کد بیمه تامین اجتماعیشناسنامه پدر و مادرشناسنامه فرزند یا گواهی ولادت

میزان حقوق مرخصی زایمان ۱۴۰۴ چقدر است؟

فرمول محاسبه حقوق ایام مرخصی استعلاجی زایمان به شرح زیر است:

مبلغ قابل پرداخت = تعداد روزهای استراحت * ۳ / ۲ * متوسط دستمزد روزانه در ۹۰ روز قبل از استراحت

با توجه به مصوبات جدید وزارت کار برای سال ۱۴۰۴، حداقل دستمزد روزانه با احتساب مزایایی نظیر حق مسکن، بن کارگری و حق اولاد، برای یک کارگر متأهل با یک فرزند، حدود ۴۹۵ هزار تومان در روز برآورد می‌شود (با توجه به حداقل دستمزد روزانه ۳,۴۶۳,۶۵۶ ریال، حق مسکن ۹,۰۰۰,۰۰۰ ریال، بن کارگری ۲۲,۰۰۰,۰۰۰ ریال و حق اولاد برای یک فرزند ۱۰,۳۹۰,۹۶۸ ریال که جمعاً حدود ۱۴۸,۰۳۱,۶۴۸ ریال ماهانه می‌شود، تقسیم بر ۳۰ روز، رقم روزانه به دست می‌آید.

با فرض اینکه مبلغ مرخصی زایمان معادل دو سوم این حقوق روزانه محاسبه شود، دریافتی روزانه حدود ۳۳۰ هزار تومان خواهد بود. بنابراین، برای ۹ ماه مرخصی زایمان برای فردی که حداقل حقوق را دریافت می‌کند، ماهانه نزدیک به ۹ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان به حساب فرد واریز می‌شود.

مرخصی استعلاجی؛ استراحتگاه مادران باردار

چنانچه در دوران بارداری، مادر به علت بیماری یا مشکلی نیاز به استراحت داشته باشد و پزشک نیاز به این استراحت را تایید کند، مادر باردار حق استفاده از مرخصی استعلاجی دارد. این مرخصی، مرخصی بارداری را مختل نکرده و از مدت آن نیز نمی‌کاهد.

در صورتی که مرخصی استعلاجی از ۷ روز در هر نوبت یا ۱۵ روز در یک سال تجاوز نکند، با تاییدیه پزشک معالج به مشکل بر نخواهید خورد. حال فرض کنید مرخصی بیشتر از پانزده روز و کمتر از شصت روز باشد، در این شرایط نه تنها نیاز به تایید پزشک معتمد سازمان تامین اجتماعی وجود دارد؛ بلکه اگر این مقدار مرخصی بیشتر از حد گفته شده باشه باید به تایید شورای پزشکی تامین اجتماعی برسد.

همچنین پرداخت دستمزد ایام بیماری در شرکت‌های خصوصی را نیز تامین اجتماعی پرداخت خواهد کرد که این مدت به عنوان سابقه فرد محسوب خواهد شد.

قوانین تامین اجتماعی برای مرخصی زایمان

1. مرخصی بارداری تامین اجتماعی برای زنان بارداری که بیمه تامین اجتماعی دارند از ۶ ماه به ۹ ماه افزایش یافته است.اما این موضوع نکاتی دارد که باید به آن توجه نمایید:

۱.۱ بیمه شدگان خانم که قصد دارند از میزان مرخصی زایمان ۹ ماهه استفاده کنند باید به سامانه تامین اجتماعی مراجعه کرده و مدارک لازم مثل عکس شناسنامه مادر، گواهی ولادت یا شناسامه فرزند و گواهی پزشک مربوطه را در سایت بارگذاری کرده و با استفاده از این روش از مرخصی زایمان ۹ ماهه استفاده نمایند.

۱.۲ تمامی شعبه‌های سازمان تامین اجتماعی وظیفه دارند سند پرداخت کمک بارداری را صادر کرده و در زودترین زمان ممکن به اداره کل امور مالی ارسال نمایند.

۱.۳ معاون برنامه‌ریزی، مالی و پشتیبانی این سازمان حمایت‌گر وظیفه دارد تا هزینه‌های ناشی از اجرای مصوبه جدید دولت را به سازمان برنامه و بودجه کشور اعلام نماید. این هزینه‌ها در لوایح سالانه بودجه پیش بینی می‌شوند. در صورت عدم پیش‌بینی، این هزینه‌‌ها را به عنوان بدهی دولت درصورت‌ های مالی سازمان درج می‌نماید.

۲. بیمه شده توانایی این را دارد که به جای کمک هزینه‌های نامبرده، مبلغی وجه نقد را از سازمان تأمین اجتماعی درخواست نماید.

۳. طبق ماده ۷۶ قانون کار در مواردی که به تشخیص پزشک سازمان تأمین اجتماعی:

• نوع کار برای کارگر باردار خطرناک یا سخت به حساب بیاید
• وی از انجام آن عاجز یا برای فرزند او مشکل ساز شود.

کارفرما باید تا پایان دوره بارداری کارگر بدون کسر حقوق کار مناسب تر و سبک‌تری به او ارجاع نماید.

۴. براساس ماده ۶۸ قانون تأمین اجتماعی، اگر زن یا همسر او بیمه شده‌ تامین اجتماعی باشد، اگر یک سال قبل از وضع حمل، حق بیمه شصت روز را پرداخته باشد؛ می‌تواند از کمک هزینه‌ها و معاینه‌های پزشکی و معالجات قبل، حین و بعد زایمان استفاده کند.

مرخصی زمان شیردهی زنان شاغل

قانون مرخصی زایمان مشمول مادرانی است که طبق تأیید پزشک یا مراکز بهداشتی، نوزاد شیرخوار خود را با شیر مادر تغذیه می‌کنند. نکات مهم درباره مرخصی زمان شیردهی زنان شاغل به شرح زیر است:

•  مادرانی که به کودک خود شیر می‌دهند، می‌توانند روزانه از یک ساعت مرخصی برای شیر دادن فرزندان خود استفاده کنند! مادرانی که محل نگهداری نوزادان آن‌ها به محل کارشان نزدیک است، می‌توانند این مرخصی یک ‌ساعته را سه نوبت در روز استفاده کنند، البته در صورتی‌که مجموع مرخصی استفاده‌شده در هر روز بیشتر از یک ساعت نشود. همچنین شما می‌توانید با توافق کارفرما، یک ساعت زودتر محل کار خود را ترک کنید. مادران شیرده تا پایان دو سالگی کودک، پس از هر سه ساعت، نیم ساعت فرصت شیر‌دهی دارند.گر زنان باردار یا تازه فارغ شده از این ویژگی استفاده نکنند، این ساعات مرخصی جمع نشده یا نمی‌توانند در صورت استفاده نکردن هزینه‌ی آن را دریافت کنند.

مرخصی زایمان دوقلو

مادران دارای فرزند دوقلو می‌توانند ۱۲ ماه مرخصی زایمان دریافت کنند. اگر مادران شاغل فرزندان را با شیر خود تغذیه می‌کنند، می‌توانند روزانه ۲ ساعت مرخصی ساعتی تا حداکثر سه نوبت برای شیردهی به فرزند خود بگیرند.همچنین ساعات مرخصی شیردهی، جزو ساعات کار مادر حساب خواهد شد. هنوز برای مرخصی چندقلوها، قانون جدیدی نیامده است و همان ۹ ماه حساب می‌شود.مرخصی زایمان مردانمرخصی زایمان برای آقایان نیز با شرایطی که در ادامه توضیح داده‌ایم، وجود دارد:

• پدرانی که همسران آن‌ها مشمول بیمه زایمان هستند، امکان استفاده از مرخصی زایمان را دارند.مرخصی زایمان مردان ۱۴ روزه است. این مرخصی نباید جزء مرخصی استحقاقی باشد.این مرخصی به صورت تشویقی بوده و در صورت استفاده نشدن از بین می‌رود و قابل ذخیره کردن نیست. همه بیمه‌شدگان تامین اجتماعی، ارتش و خدمات درمانی می‌توانند از این مرخصی استفاده کنند.

مرخصی زایمان برای بیمه مشاغل آزاد

درخواست کمک هزینه بارداری

برای درخواست کمک هزینه بارداری از تامین اجتماعی مراحل زیر را طی کنید:

پس از ورود به سامانه تامین اجتماعی از طریق منوی «بیمه شدگان/ امور بیمه شدگان»، گزینه «درخواست کمک هزینه بارداری» را انتخاب و درخواست خود را ثبت کنید.
 

• در این بخش، اطلاعات کاربران از جمله شماره بیمه، نام و نام خانوادگی، آخرین شعبه فعال و شماره موبایل کاربر نمایش داده‌ می‌شود. البته اطلاعات بخش درخواست باید توسط خود متقاضی پر شود. بعد از آن باید روی دکمه احراز شرایط و ثبت درخواست کلیک کنید.

•  در صورت تایید درخواست، کادری مطابق شکل زیر باز خواهد شد که باید در آن مدارک شناسایی را بارگذاری کنید.

امنیت شغلی در دوران بارداری!

پس از گذراندن دوره بارداری و نزدیک شدن به فعالیت روزانه کاری، هر مادری این نگرانی را با خود به دوش می‌کشد: ” اگر کار خود را از دست دهم؟ اگر در جایگاهم تزلزل ایجاد شود؟ آن وقت چه کاری از دستم برمی‌آید؟” قانون ترویج تغذیه با شیر مادر و حمایت از مادران در دوران شیردهی، به صراحت به شرکت‌ها و کارفرماها را اعلام کرده است: امنیت شغلی زنان در دوران بارداری، بعد از مرخصی زایمان و در دوران شیردهی نباید مختل شود. اما متاسفانه ممکن است برخی از شرکت‌ها و نهادها، مشکلاتی برای زنان باردار جهت بازگشت به کار یا استفاده از حقوق دوران شیردهی ایجاد کنند که این امر غیرقانونی است!نکات مهم در خصوص مرخصی زایمانچند نکته زیر را هم در خصوص مرخصی زایمان در نظر بگیرید:

• برای آن‌هایی که سابقه کمی (کمتر از یکسال) دارند، امکان استفاده مرخصی زایمان را دارند؛ اما بازرس سازمان باید حضور شما را تایید کند.در خصوص محتوای نامه مرخصی استعلاجی زایمان، از پزشک بخواهید که متن را بنویسد. بیشتر پزشکان از محتویات و چگونگی نگارش آگاه هستند. حتما باید مدارک را اسکن و در سایت سازمان بارگذاری کنید.مدتی که در زایمان هستید، افزایش حقوق اعمال نخواهد شد.برای کارمندان بیمارستان خصوصی امکان ارسال لیست بیمه وجود دارد.امکان حذف مرخصی زایمان و برگشت به کار وجود دارد.امکان استفاده از مرخصی زایمان بعد از تولد وجود ندارد.

بیمه تکمیلی درمان؛ عصای دست مادران باردار

بیمه تکمیلی درمان می‌تواند دغدغه‌های مالی بسیاری از مادران باردار را به حداقل برساند. پوشش هزینه‌های زایمان، پوشش هزینه‌های پاراکلینیکی نظیر سونوگرافی و… از مهم‌ترین پوشش‌های بیمه تکمیلی برای مادران باردار است. در صورتی که شرکت شما، برای شما بیمه تکمیلی ارائه نکرده است، امکان خرید بیمه درمانی تکمیلی به صورت انفرادی از طریق سایت بیمه‌دات‌کام وجود دارد. همچنین شما می‌توانید خرید بیمه درمان تکمیلی گروهی را به شرکت خود پیشنهاد دهید.

چنانچه در رابطه با مرخصی بارداری یا قوانین آن سوال دیگری دارید. می‌توانید در بخش نظرات سوال خود را بپرسید تا کارشناسان بیمه‌دات‌کام سوالات شما را با حوصله پاسخ دهند.