بازار موبایل در وضعیت نگران‌کننده | فنر بازار موبایل در آستانه رها شدن

افزایش قیمت موبایل در خردادماه، مسئله ای محسوب می شود که بسیاری از فعالان این حوزه و برخی کارشناسان نسبت به آن تردیدهایی دارند؛ اما به هیچ وجه انکارش نمی کنند. رشد ناگهانی نرخ موبایل در روزهای آتی می تواند شرایط دیگری را در بازار رقم بزند.

در این گزارش به بررسی دقیق و جامع وضعیت فعلی بازار موبایل می‌پردازیم؛ بازاری که اگرچه در روزهای اخیر نوسان محسوسی نداشته، اما زیر پوست آن، نشانه‌هایی از تحرکات پنهان و احتمالاتی نگران‌کننده به چشم می‌خورد. قیمت انواع گوشی‌های محبوب و پرفروش، در نگاه نخست با ثبات نسبی همراه است، اما این آرامش شاید بیشتر به آرامش پیش از طوفان شباهت داشته باشد. بسیاری از خریداران نیز در وضعیت بلاتکلیف قرار گرفته‌اند؛ نه آن‌قدر قیمت‌ها کاهش یافته که خرید به‌صرفه باشد، و نه به‌قدری گران شده که چشم‌پوشی از خرید منطقی تلقی شود.

فعالان بازار موبایل تأکید دارند که این دوره از ثبات، پایدار نخواهد بود. تحلیل‌ها نشان می‌دهد که در صورت عدم مدیریت صحیح نرخ ارز، بازار موبایل با یک شوک قیمتی جدی مواجه خواهد شد. در واقع، اگر ارز دوباره وارد فاز جهشی شود، باید انتظار داشت که گوشی‌های میان‌رده و بالارده، که عمدتاً وارداتی هستند، در صدر افزایش قیمت قرار بگیرند. اتفاقی که می‌تواند قدرت خرید بخش بزرگی از مشتریان را تحت‌الشعاع قرار دهد.

گزارش‌های میدانی نیز نشان می‌دهد که بسیاری از فروشندگان، فعلاً از عرضه گسترده اجناس خودداری می‌کنند و ترجیح می‌دهند موجودی انبارها را نگه دارند. این تصمیم محتاطانه به‌نوعی به‌معنای انتظار برای افزایش قیمت است. در همین حال، برخی برندها با محدود کردن عرضه، تلاش می‌کنند ارزش محصولات‌شان را حفظ کرده و خود را با آینده‌ای پرنوسان هماهنگ سازند. نتیجه این سیاست‌ها، کاهش تنوع در بازار و سخت‌تر شدن انتخاب برای مشتریان است.

نکته مهمی که نباید از نظر دور داشت، نقش بازارهای موازی مانند طلا، سکه و ارز در تصمیم‌سازی خریداران و فروشندگان تلفن همراه است. زمانی‌که این بازارها دچار التهاب می‌شوند، تقاضا برای خرید موبایل نیز یا کاهش پیدا می‌کند یا به سمت خرید کالاهای ارزان‌قیمت‌تر می‌رود. این تأثیر دوگانه باعث می‌شود که برندهایی مثل شیائومی یا سامسونگ در رده گوشی‌های اقتصادی، بیشترین حجم تقاضا را به خود اختصاص دهند.

چند سناریو ترسناک برای بازار موبایل

در ماه‌های آتی و به‌ویژه با ورود به تابستان، بازار موبایل می‌تواند با چند سناریوی مختلف مواجه شود. سناریوی اول، کنترل بازار ارز و حفظ ثبات نسبی فعلی است که در این صورت، بازار موبایل نیز در مسیر آرامش باقی خواهد ماند. سناریوی دوم اما نگرانی‌ها را بیشتر می‌کند؛ اگر نرخ ارز از کنترل خارج شود، جهش ناگهانی قیمت موبایل نه‌تنها اجتناب‌ناپذیر بلکه به شکل دومینویی رخ خواهد داد و همه برندها را درگیر خواهد کرد.

با توجه به اینکه تقاضای خرید گوشی تلفن همراه معمولاً در فصل تابستان افزایش پیدا می‌کند ــ چه به دلیل آغاز سال تحصیلی جدید در ماه‌های بعد و چه به خاطر خریدهای دانشجویی و خانوادگی ــ هر گونه تنش در بازار ارز در این مقطع می‌تواند تأثیر مخرب‌تری داشته باشد. به همین دلیل، سیاست‌گذاران اقتصادی و مدیران حوزه ارتباطات باید از هم‌اکنون به فکر تدابیر ضربتی برای جلوگیری از جهش قیمتی احتمالی باشند.

در نهایت، بازار موبایل ایران بیش از هر زمان دیگری در وضعیتی شکننده قرار دارد؛ بازاری که به شدت از تصمیمات سیاسی و نوسانات مالی تأثیر می‌پذیرد. در حالی‌که بسیاری از شهروندان نیاز روزمره و حرفه‌ای به گوشی‌های هوشمند دارند، تداوم بی‌ثباتی می‌تواند این نیاز را به دغدغه‌ای اساسی تبدیل کند. بنابراین، پایش لحظه‌به‌لحظه این بازار و شفاف‌سازی قیمت‌ها، نخستین گام برای حفظ تعادل و جلوگیری از انفجار قیمتی در ماه‌های آینده است.