کدام کالاها مشمول کالابرگ می شوند؟

کالابرگ الکترونیکی یک طرح جدید است که دولت جایگزین یارانه نقدی کرده است. کالابرگ الکترونیکی فعلا به صورت یارانه به حساب مردم واریز می شود. کالابرگ الکترونیکی یک طرح برای کمک به رفاه و معیشت مردم است. کالابرگ الکترونیکی جایگزین یارانه نقدی می شود.

کالابرگ الکترونیکی چیست و نحوه ثبت نام آن به چه صورت است؟

دولت بر اساس مصوبه مجلس از کالابرگ الکترونیکی برای تامین کالاهای اساسی مورد نیاز مردم با نرخ ارز ترجیحی یا پرداخت نقدی استفاده می‌کند و در این مسیر سامانه سهمیه‌بندی کالاهای اساسی توسط بانک مرکزی با بهره‌گیری از کارت بانکی و کد ملی آماده شده است.

عبدالرضا مصری درباره انگیزه و علت ارائه این طرح در مجلس افزود: بعد از جلسات بسیاری که در مجلس انجام شد به این طرح رسیدیم و این طرح علاوه بر همه کمک هایی است که در قالب های مختلف اعم از کمک معیشتی و یارانه ماهیانه به اقشار مردم پرداخت می شود.

وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر نحوه شناسایی ۶۰ میلیون نفر مشمولان این طرح ادامه داد: بر اساس بانک اطلاعاتی که تنها مرجع شناسایی اقشار مختلف در سازمان هدفمندی و وزارت رفاه است تقریباً دو و نیم دهک جامعه درآمدی بالاتر از هزینه های زندگی دارند و این طرح برای هفت و نیم دهک جامعه برنامه ریزی شده است.

مصری با بیان اینکه هفت و نیم دهک جامعه دو قشر را تشکیل می دهند گفت: در بخش اول افرادی که کمتر از حداقل دستمزد درآمد دارند که دو دهک از این قشر مددجویان کمیته امداد، بهزیستی و رزمندگان معسر هستند و بقیه اقشاری هستند که بین این دهک های درآمدی در بانک اطلاعاتی ثبت شده اند.

وی ادامه داد: افرادی که درآمد حداقلی دارند و معیشت آنها با سختی روبرو شده است سرانه ای تعلق خواهد گرفت که احتمالا در هر مرحله حدود ۶۰ هزار تومان می شود و همچنین برای افرادی که کمتر از حداقل دستمزد درآمد دارند که خانواده های کمیته امداد، بهزیستی و رزمندگان معسر را تشکیل می دهند حدود ۱۲۰ هزار تومان به ازای هر نفر و در هر مرحله است.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس با اشاره به اینکه این مبالغ در کارت اعتباری آنها شارژ و تنها برای خرید کالاهای اساسی که اسامی این کالاها بعد از تصویب این طرح از سوی وزارت رفاه اعلام خواهد شد افزود: این کالاها با تخفیف مناسب عرضه می شود و همچنین کالاهایی که از طریق ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد شده است از دیگر اقلام عرضه شده دراین طرح است.

اگر در جریان اصلاح نظام یارانه‌ای، کالا برگ الکترونیک،‌ در دستور کار دولت قرار بگیرد، این‌گونه نیست که کارتی جداگانه و یا کوپن به مردم ارائه شود بلکه همان کارت بانکی، صرفا برای خرید کالاهای اساسی شارژ خواهد شد. بحث کالابرگ الکترونیک و یا کوپن در سال‌های اخیر بارها در جریان اصلاح یارانه‌های پنهان و یا حمایت از مردم جهت تامین کالاهای اساسی مطرح شده اما هیچ گاه به نتیجه نرسیده است.

مجلس برای سال جاری با توجه به مجوزی که برای اصلاح نرخ ارز ترجیحی به دولت داد، آن را موظف به ارائه کالابرگ الکترونیک برای تامین کالاهای اساسی کرد. اما اخیرا با ورود دولت به اجرای قانون بودجه در رابطه با تغییر رویه تامین ارز واردات و اصلاح نظام یارانه‌ای، موضوع نحوه حمایت‌ها مطرح است که اعلام مسئولان دولتی از این حکایت داشت که برای شروع این جریان، دو مرحله یارانه نقدی ۳۰۰ تا ۴۰۰ تومانی به حساب خانوارهایی که توسط وزارت رفاه تعیین و دهک بندی شده‌اند، واریز خواهد کرد که این اتفاق افتاد و حساب یارانه بگیران شارژ شد.

کالابرگ الکترونیکی یا یارانه نقدی؟ کدام بهتر است؟

نکته قابل توجه آمار پایه پولی در اردیبشهت ماه، افزایش 31 هزار میلیارد تومانی آن است. این عدد وقتی معنای دقیق‌تری پیدا می‌کند که کنار 27 هزار میلیارد تومان یارانه نقدی پرداخت‌شده برای جبران تبعات حذف ارز 4200 تومانی قرار گیرد،

در واقع این‌طور به‌نظر می‌رسد که، شاید دولت برای پرداخت یارانه نقدی در ماه اول مستقیماً از پایه پولی استفاده کرده باشد چرا که هنوز درآمد حاصل از حذف ارز 4200تومانی (مابه‌التفاوت ارز 4200تومانی تا نرخ نیما که حدوداً 20 هزار تومان است) به حساب دولت واریز نشده است.

بنابراین شاید بتوان ادعا کرد که عمده این افزایش ناشی از اعطای منابع نقد به‌ازای حذف ارز 4200تومانی است. با محاسبه میزان یارانه پرداختی در هر ماه (سه دهک مبلغ 400 هزار تومان و شش دهک مبلغ 300 هزار تومان) به رقمی حدود 27 هزار میلیارد تومان می‌رسیم که تنها چهار هزار میلیارد تومان با افزایش میزان پایه پولی در اردیبهشت ماه فاصله دارد.

احتمالی که در اینجا دور از ذهن نیست، این است که بانک مرکزی یارانه اردیبهشت ماه را از محل سپرده‌های دولت نزد خود پرداخت کرده است و همین امر سبب افزایش 31 هزار میلیارد تومانی پایه پولی اردیبهشت ماه به‌شمار می‌رود. به‌نظر می‌رسد با پیاده‌سازی هرچه سریع‌تر سازوکار کالابرگ اعتباری از ماه‌های آتی می‌توان هزینه‌های چاپ پول را کاهش داد و از رشد پایه پولی از این محل تا حدودی جلوگیری کرد، البته دولت و مجلس هم طبق بودجه سال 1401 ترجیح‌شان بر کالابرگ الکترونیکی بوده است و تا آماده شدن سازوکارهای آن برای جبران تبعات حذف ارز 4200تومانی یارانه‌های نقدی پرداخت کرده‌اند.