ماجرای پرداخت نقدی به جای تحویل فیزیکی سکه در بورس چیست؟

صفحه اقتصاد - جواد نبوتی - کاربران فضای مجازی دیروز با انتشار گسترده اخباری مبنی بر پرداخت نقدی به خریداران اوراق سلف به جای تحویل فیزیکی سکه در بورس کالا مواجه شدند. اخباری که معاون بانک مرکزی آن را شایعه و تسویه را منوط به تحویل فیزیکی سکه به متقاضیان اعلام کرد.

در حال حاضر، تحویل سکه‌های بورسی با مشکلاتی همراه است که می‌تواند عامل اصلی ایجاد خبرهای غیرواقع و حاشیه‌های زیاد در این رابطه باشد. بررسی اخبار و مطالب مننتشر شده در این رابطه و اینکه تا چه میزان حقیقت دارد یا اظهارنظرهایی غیرواقع و شایعاتی است که در فضای مجازی با هدف التهاب‌آفرینی دست به دست می‌شود، موضوع این گزارش است. اخیرا، برخی مطالب در فضای مجازی به صورت گسترده در حال انتشار است که بیشتر شبیه اظهارنظرهایی است که به صورت شایعه درآمده و با هدف یا بدون هدف قبلی دست به دست می‌شود.

در این اظهارنظرها آمده است که بانک مرکزی در فروش سکه‌های بورسی به صورت اوراق سلف، تحویل فیزیکی سکه را به خریداران ارائه نمی‌دهد و اگر خریداران در زمان تعیین شده برای تحویل سکه‌ها حاصر نشوند، بانک مرکزی با استفاده از قیمت میانگین موزون (که حدود هشت میلیون تومان است)، با آنها تسویه ریالی خواهد کرد. این در حالی است که معاون ارزی بانک مرکزی در واکنش به این اظهارنظرهای مجازی اعلام کرد که بانک مرکزی ششم اردیبهشت مکاتبه‌ای که با بورس کالا انجام داده و آمادگی خود را برای تحویل فیزیکی سکه به خریداران اعلام کرده است. خرید سکه از طریق اوراق سلف با هدف کاهش ریسک سرمایه‌گذاری در خرید سکه و نیز شفافیت و کشف قیمت رسمی آن، گواهی سپرده کالایی سکه طلا در سال ۱۳۹۴ معرفی شد.

این گواهی به معامله‌گران این امکان را می‌دهد تا با کارمزد پایین‌تر، بدون پرداخت مالیات، با امکان وثیقه‌گذاری گواهی، ریسک نگهداری سکه را کاهش داده و همچنین نقدینگی را به بازار منتقل کنند. «گواهی سپرده کالایی» ورقه بهاداری است که به موجب دستورالعمل‌های بورس کالا صادر می‌شود که بیانگر مالکیت بر مقدار معینی کالای سپرده شده در انبار می‌باشد. پشتوانه این گواهی، قبض انباری است که توسط انباردار صادر می‌شود. برای خرید و فروش گواهی سپرده کالایی سکه طلا اعم از تمام بهار و ربع سکه مانند دیگر گواهی‌های سپرده کالایی باید کد معاملاتی و کد بورسی در ابتدا گرفته شود.

متقاضیان می‌توانند علاوه بر خرید سپرده کالایی سکه، با فروش سکه در بازار بورس، از آن بهره‌مند شد. برای این کار می‌توانند سکه خود را به یکی از انبارهای مورد تایید بورس کالا تحویل داده و گواهی سپرده کالایی آن را دریافت کنند و پس از گذشت یک روز، با مراجعه به یکی از شعب کارگزاری، گواهی سپرده کالایی خود را در بورس به فروش برسانند. لازم به ذکر است برای دریافت هر کالا اعم از سکه طلا، حداقل مقدار تحویلی از انبار تعریف شده است.

در حال حاضر، حداقل تعداد سکه قابل دریافت، یک قطعه (معادل ۱۰۰ گواهی سپرده کالایی) است. دقت داشته باشید که هر ۱۰۰ گواهی سپرده سکه طلا معادل یک قطعه سکه تمام بهار طرح جدید است. به عنوان مثال، برای خرید یک سکه طلا باید عدد ۱۰۰ و برای خرید ۱۰ سکه طلا باید عدد ۱۰۰۰ را در بخش حجم سفارش وارد کنید. همچنین قیمت واحد درج شده در سفارش برابر است با قیمت سکه (طبق تابلوی عرضه و تقاضا) تقسیم بر عدد ۱۰۰، به عنوان مثال برای خرید یک قطعه سکه در قیمت ۱۳۰،۰۰۰،۰۰۰ ریال، باید درخواستی با تعداد ۱۰۰ و قیمت ۱،۳۰۰،۰۰۰ ریالی را در سامانه ثبت کند. سکه طلا در بورس کالا دارای هزینه‌های معاملاتی از قبیل؛ هزینه ارزیابی و کارشناسی هر سکه: ۵۷,۰۰۰ ریال (در زمان تحویل دریافت می‌شود)، هزینه انبارداری هر سکه: روزانه ۱۳۰۰ ریال و کارمزد معاملات: ۰.۰۰۱۲۵ ارزش معامله است.

تحویل فیزیکی روش تسویه با خریداران سکه در بورس کالا محمد آرام با رد مطالب نشر داده شده در فضای مجازی مبنی بر ابهام خریداران اوراق سکه و تسویه نقدی اوراق خریداری شده با متقاضیان، آنها را شایعه عنوان می‌کند و تاکید کرده که تمام خریداران اوراق سکه در صورت مراجعه پس از دریافت هزینه انبارداری طبق قرارداد، سکه خریداری شده را به صورت فیزیکی دریافت خواهند کرد. طبق اعلام روابط عمومی بانک مرکزی و براساس اظهارات معاون ارزی بانک مرکزی، خریدارانی که برای دریافت فیزیکی سکه در موعد مقرر مراجعه نکنند در هنگام دریافت سکه خریداری شده باید به ازای هر روز تاخیر کارمزد مربوطه را پرداخت کنند.