نگاه دولت قبل به مالیات نگاه سیاسی بود

تحلیلگر اقتصادی در خصوص توانایی تیم اقتصادی دولت برای پیاده سازی نظام مالیاتی گفت: این توانائی و قابلیت را به لحاظ فنی داریم که در کشور چنین نظام مالیاتی را اجرا و پیاده سازی کنیم و همان زمان هم وزیر اقتصاد مستقر به این توان فنی باور داشته است. منتهی این باورمندی که باید این نظام اجرا شود شاید وجود نداشته است.

حسین رضوی پور تحلیلگر اقتصادی در گفتگو با صفحه اقتصاد، درباره چالش های دولت سیزدهم در بحث مالیات گفت: ابتدا این نکته را بیان کنم که بحث پیرامون نظام مالیاتی و ضرورت اصلاح آن برای این سال های اخیر نیست بلکه به یاد دارم از سال 87 که 7 پروژه تحول اقتصادی در دولت وقت مطرح شد، یکی از آن پروژه ها بحث نظام جامع مالیاتی بود. هسته اصلی این نظام جامع مالیاتی این بود که هر هویت حقیقی و هر هویت حقوقی یک شناسانه واحدی نزد نظام مالیاتی داشته باشند و مالیات های مختلفی که به آنها تعلق می گیرد بر اساس آن شناسانه واحد مشخص شود. این مسئله بدین دلیل بود تا زیرساخت نظام نوین مالیاتی فراهم شود.

وی افزود: نظامی مالیاتی که پایه آن مالیات بر مجموع درآمد است. به دلایلی طرحی که از آن زمان شروع شده بود و حتی شرکت فرانسوی هم مستقر شده بود و سال ها از کشور بودجه گرفته بودند تا سامانه جامع مالیاتی را مستقر کنند، به دلایلی در دولت آقای روحانی این کار استمرار پیدا نکرد و ادامه نیافت. دلایل آن را می توان به نوعی مربوط به سلیقه سیاسی آقای روحانی دانست که می گفتند دسترسی به حساب های بانکی افراد خط قرمز است و جزو حریم خصوصی افراد محسوب می شود.

رضوی پور ادامه داد: با این سلیقه سیاسی اجرای نظام مالیاتی مبتنی بر یکپارچگی مجموعه بود که درآمدهای هر فرد حقیقی و حقوقی را جلوگیری کردند. همین مسئله موجب شد لایحه مالیات بر مجموع درآمد که در دولت و سازمان امور مالیاتی تدوین شد به مجلس ارائه نکردند با وجود اینکه زیرساخت آن فراهم بود ولی اقدامی در این راستا صورت نگرفت.

این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: مسئله ای که موجب شده در سال های اخیر به شکل پررنگ تری در مورد این موضوع صحبت شود؛ کسری شدید بودجه است و این کسری بودجه منجر به تورم شد. لذا این تورم کسری بودجه را برای سال های بعد تشدید می کند چون انتظار وجود دارد که افت ارزش پول حقوق ها و حق الزحمه ها و هزینه پروژه ها به نوعی توسط دولت در بودجه سال های بعد جبران شود و همین موجب می شود این کسری بودجه همچنان استمرار داشته باشد. تنها راه نسخه شفابخش اقتصاد ایران در حال حاضر مالیات بر مجموع درآمد است و چاره ای نداریم جز اینکه این سیستم را پیاده کنیم و بخش بیشتری از هزینه های دولت را به شکلی عادلانه که به افراد دارای برخورداری کمتر مالی هستند نیز فشاری وارد نشود و از محل تحقق پایه های مالیاتی جدید و از محل جلوگیری فرارهای مالیاتی نهادینه شده در ضعف نظام مالیاتی کشور بتوانیم جبران کنیم.

او تصریح کرد: چه ایرادی دارد از افراد به نسبت مجموع درآمدهایی که دارند از جاهای مختلف مالیات ستانی کنیم و بر اساس آن شناسایی کنیم که چه افرادی نباید مالیات پرداخت کنند و چه افرادی مستحق این هستند که به آنها یارانه پرداخت شود و از چه افرادی باید مالیات بیشتری دریافت کنیم. این زیرساخت را می توان فراهم کرد که در این دولت ظرف یکی دو سال این نظام مالیاتی را مستقر کرد و فکر می کنم اراده سیاسی برای این امر وجود دارد.

دکتر سید حسین رضوی پور

دکتر سید حسین رضوی پور در پاسخ به این پرسش، ساماندهی مالیات تیم اقتصادی قوی می طلبد که بتواند نظام مالیاتی را پیاده کند. آیا این تیم اقتصادی که دولت معرفی کرده این توانائی را دارد؟ گفت: این توانائی و قابلیت را به لحاظ فنی داریم که در کشور چنین نظام مالیاتی را اجرا و پیاده سازی کنیم و همان زمان هم وزیر اقتصاد مستقر به این توان فنی باور داشته است. منتهی این باورمندی که باید این نظام اجرا شود شاید وجود نداشته است و شاید همان سلیقه سیاسی شخص رئیس جمهور که موجب شده سایر سیاسیون هم از این که اقدامی در این مسیر انجام دهند اجتناب کردند و قدمی در این مسیر برداشته نشده است. باز هم تاکید می کنم حتی ریاست اخیر سازمان امور مالیاتی هم معتقد به این نظام مالیاتی بود و حتی لایحه مالیات بر مجموع درآمد در دولت آقای روحانی نوشته شد و روی این در وزارت اقتصاد و سازمان امور مالیاتی کار شد و باز هم فقط به دلیل سلیقه سیاسی که حاکم بود خودداری شد از این که این لایحه به مجلس تقدیم شود.

گفتگو: ز هرا ترابی