دولت نمی تواند مالیات را زیاد کند

علی سرزعیم تحلیلگر مسائل اقتصادی بر این باور است: دولتی که بنزین را دو هزار تومان گران کند و بر اثر این تصمیم جامعه بهم بریزد آیا می تواند مالیات را زیاد کند؟ دولت باید دست فرمان اقتصادی را عوض کند. این دست فرمان عوض کردن کار سختی است که یا باید به زور دست فرمان را عوض کند یا باید سرمایه اجتماعی را زیاد کند.

علی سرزعیم تحلیلگر مسائل اقتصادی در گفتگو با صفحه اقتصاد، درباره چالش های اقتصادی دولت سیزدهم گفت: دولتی که سرکار خواهد آمد با یک مسئله خیلی مهم و فوری روبرو است و آن تامین بودجه است. بودجه به صورت انبساطی بوده و تعهدی است که دولت می پذیرد و وقتی تصویب شد دولت نمی تواند آن را کم کند. بنابراین، بودجه به شدت انبساطی بوده و دولت جدید ناگزیر است که این را به هر نحوی تامین کند ولی اگر بخواهد طبق معمول از منابع بانک مرکزی استفاده کند تورم افزایش می یابد و احتمال اینکه به سمت تورم های شدید برویم زیاد است.

وی در ادامه افزود: اگر دولت نخواهد از منابع بانک مرکزی استفاده کند یا باید برجام را بپذیرند که با این شرایط موجود سخت است و یا باید اوراق منتشر کند که در این حجم کسری بودجه باید بهره را افزایش دهند. یا باید دارایی بفروشند که در این شرایط سخت است.

سرزعیم تاکید کرد: مسئله فوری دولت تامین بودجه است. وقتی با این مسئله درگیر شوند سوال پیش می آید که امسال را بتوانیم با مشکلات فراوان پشت سر بگذاریم سال بعد چطور خواهد شد؟ همه به این فکر می کنند هزینه را چطور کاهش دهند؟ از آنجا که به مسائل اصلاحات اقتصادی می رسیم باید صندوق های بازنشستگی را اصلاح کنیم که یکی از عوامل بشدت هزینه ساز است همچنین نظام مالی دولت را اصلاح کنند و بودجه داخلی دولت و هزینه ها را به حداقل برسانند.

این اقتصاددان براین باور است: سوال این است که وقتی سرمایه اجتماعی کم است مدیریت شرایط اقتصادی سخت است. وقتی سرمایه اجتماعی کم است یا باید با فشار نظامی جلو برویم و مردم باید اصلاحات را با زور بپذیرند یا عقب بیندازیم. دولت های قبل گزینه دوم را انتخاب کردند. سرمایه اجتماعی کم بود و قدرت نظامی نداشتند یا نمی خواهند اعمال کنند و در نتیجه گزینه عقب انداختن را انتخاب کردند. در دولت فعلی تن به این گزینه نمی دهد چون نمی تواند اصلاحات را عقب بیندازد. پس گزینه سومی ایجاد می شود که یا باید سرمایه اجتماعی یا زور خود را زیاد کند. در آن زمان تصمیم گیری سخت می شود.

وی در پایان با اشاره به بحث مالیات تصریح کرد: مالیات گرفتن و پول گرفتن از جامعه کار سختی است. در ادبیات می گویند حکومت هایی می توانند مالیات زیاد دریافت کنند که وضعیت دولت بهتر باشد. دولتی که بنزین را دو هزار تومان گران کند و بر اثر این تصمیم جامعه بهم بریزد آیا می تواند مالیات را زیاد کند؟ دولت باید دست فرمان اقتصادی را عوض کند. این دست فرمان عوض کردن کار سختی است که یا باید به زور دست فرمان را عوض کند یا باید سرمایه اجتماعی را زیاد کند.

گفتگو: زهرا ترابی