صفحه اقتصاد بررسی می کند:
پامپ و دامپ چیست؟+ نحوه تشخیص پامپ و دامپ
در این مطلب از صفحه اقتصاد به توضیحاتی درباره اینکه پامپ و دامپ چیست؟ و نحوه تشخیص پامپ و دامپ خواهیم پرداخت، با ما همراه باشید.
در این مطلب از صفحه اقتصاد به توضیحاتی درباره اینکه پامپ و دامپ چیست؟ و نحوه تشخیص پامپ و دامپ خواهیم پرداخت، با ما همراه باشید.
پامپ (Pump):
پامپ معمولا زمانی رخ میدهد که افرادی با داراییهای کلان شروع به خرید میکنند؛ خرید ارز دیجیتال یا یک کالای هدف دیگر که در کف قیمتی خود قرار گرفته است. این افراد میتوانند در برگیرنده افراد قدرتمند، بانکها و شرکتها باشند؛ افرادی که با عنوان نهنگهای بازار شناخته میشوند.
این گروهها پس از آن که حجم بسیار بالایی از سرمایه خود را وارد معامله کردند، شروع به تبلیغات گسترده و تشویق مردم به سرمایهگذاری هر چه بیشتر روی همان سهام میکنند. مثلا یک گروه قدرتمند، اقدام به خرید حجم بالایی از کوین آلفا میکند؛ سپس با استفاده از فضای مجازی و دیگر ابزارهای تبلیغاتی، مردم را به خرید کوین آلفا ترغیب و تشویق میکند. این تبلیغات معمولا فریبکارانه و دروغین میباشند و هیچ منبع علمی موثقی ندارند.
اگر جایی با چنین جملاتی رو به رو شدید: «اگر همین روزها اقدام به خرید نکنید، دیگر فرصتی برای خرید کوین آلفا نصیبتان نخواهد شد» یا «سرمایهتان را با خرید کوین آلفا در مدتی کوتاه چند برابر کنید» و دهها جمله وسوسهانگیز دیگر، حواستان را شش دانگ جمع کنید، تا در دام نیفتید.
با چنین تبلیغاتی است که مردم کم کم فریب خورده، شروع به خرید میکنند و حتی این کار را به دیگران هم توصیه میکنند. در نتیجه بر اثر افزایش تقاضا، قیمت محصول یا ارز مورد نظر به شدت و به صورت حبابی رشد میکند. به این پروسه پامپ (Pump) گفته میشود.
دامپ (Dump):
وقتی که افراد سودجو و کلاهبردار به سود مورد نظر و هدف خود رسیدند، شروع به فروش ناگهانی سهام خود خواهند کرد. در این زمان افراد خبره و حرفهای بازار نیز که پامپ را تشخیص داده بودند با مشاهده افزایش عرضه، سریع سود خود را سیو کرده و قبل از ریزش شدید از بازار خارج میشوند.
حال افراد عادی و فریب خوردهای که وارد بازار شدهاند، وقتی حجم فروش و کاهش قیمت به این سنگینی را مشاهده میکنند، از ترس نابودی کامل سرمایهشان شروع به فروش در قیمت کمتر از خرید خود میکنند. به این صورت کل بازار دچار ریزش و سقوطی بسیار شارپی شده و افراد زیادی با ضررهایی بسیار سنگین مواجه خواهند شد.
به این پروسه دامپ (Dump) گفته میشود.
پامپ و دامپ
نحوه تشخیص پامپ و دامپ:
شاید هیچ راه قطعی و صد در صدی برای تشخیص پامپ و خصوصا دامپ وجود نداشته باشد؛ اما همیشه میتوانید چند نکته را برای کم کردن احتمال متضرر شدن از این دو استراتژی را در نظر داشته باشید:
- اگر با تبلیغات و افزایش محبوبیت ناگهانی یک محصول مواجه شدید حتما قبل از خرید، به طور کامل سابقه حجم معامله آن را بررسی کنید. اگر در این سوابق با رشد ناگهانی و بدون دلیلی مواجه شدید با احتیاط بیشتری وارد معامله شوید.
- حتما منبع تبلیغات و حمایت را پیدا کرده و از سابقه خوب آنها مطمئن شوید. اگر افراد ناشناس و بدون رزومه در حال تبلیغ هستند از ورود به معامله جدا خودداری کنید.
- حتی اگر همه شرایط به نظر خوب میآمد، به صورت هجومی و با تمام سرمایه خود شروع به معامله نکنید. از مدیریت سرمایه و ریسک غافل نشوید.
بازارهای مستعد پامپ و دامپ:
جواب صادقانه به این سوال این است که همه بازارها مستعد مواجه با پامپ و دامپ هستند. شاید درصد احتمال وقوع این دو در بعضی بازارهای پرطرفدار مثل فارکس کمتر باشد یا مثلا در بعضی از ارزهای دیجیتال که هنوز قیمت بسیار پایینی دارند این احتمال بسیار بیشتر باشد؛ اما به طور کلی این احتمال در همه بازارها وجود دارد.
بیایید برای آشنایی بیشتر با قضیه پامپ و دامپ، نگاهی بیندازیم به چند مورد از ارزهای دیجیتالی که در سالیان اخیر، با وضعیت پامپ و دامپ مواجه شدند.
دوجکوین (Dogecoin):
دوج کوین اخیرا شاهد پامپ و دامپهای پی در پی شده است. عدهای شروع و عامل اصلی آن را ایلان ماسک معرفی کردهاند. مدتی پیش ایلان ماسک در توییتر خود، دوج کوین را رمز ارز مردم خواند.
بیتکوین (BTC):
شما بگویید، آیا ایلان ماسک با حمایتهایی نظیر توییتهای پی در پی و تعویض عکس پروفایل توییتر خود با بیتکوین، قصد پامپ کردن این کوین محبوب را ندارد؟
ریپل (XRP):
معاملهگران بازار ارزهای دیجیتال میگویند، چندی پیش یک کانال تلگرامی شروع به تبلیغات مرموزی برای خرید ریپل کرده است. از طرف دیگر اکانت توییتر ردیت، گروه «وال استریت بتز» را متهم به پامپ ریپل کرده است.
کلاهبرداران چطور الگوی پامپ و دامپ را اجرا میکنند؟
افراد سودجو پس از انتخاب بازار مورد نظر خود، شروع به تبلیغات گسترده روی دارایی مورد نظر (در اینجا یک ارز دیجیتال) میکنند. همانطور که در بالا گفتیم این رمز ارز هدف پامپ و دامپ ممکن است یک ارز دیجیتال از قبل موجود در بازار (با سرمایه در گردش پایین) یا یک توکن ساخته شده به دست خود کلاهبرداران باشد.
تبلیغات پیرامون طرح مثلا سرمایه گذاری آنها به طور طبیعی بسیار اغواکننده و گولزننده است. جملههایی مشابه این که «این دارایی زیرخاکی بازار است» (ما آن را زودتر از بقیه پیدا کردهایم و به زودی رشد خواهد کرد)، «دیگر فرصتی باقی نمانده است»، «اگر سرمایه گذاری زودهنگام در بیت کوین و اتریوم را از دست دادهاید اکنون وقت جبران است»، «قیمت این ارز دیجیتال به زودی پرواز خواهد کرد» و دیگر موارد گولزننده که به مخاطب حس فومو (ترس از دست دادن یک فرصت بزرگ) میدهند در تبلیغات پروژههای هدف یک الگوی پامپ و دامپ شنیده میشود. با این تبلیغات جذاب بسیاری از افراد ناآگاه، به امید سود نجومی، وارد بازار میشوند.
درگیر اینفلوئنسر مارکتینگ نشوید!
در گذشته این تبلیغات به صورت تلفنی یا ایمیل انجام میشد، اما با گسترش شبکههای اجتماعی کار بسیار راحتتر از قبل شده است. از طرفی امروز با بحث اینفلوئنسر مارکتینگ روبهرو هستیم که کار را باز هم برای کلاهبرداران راحتتر میکند. دو حالت وجود دارد؛ در حالت اول کلاهبردار خود یک چهره شناخته شده در شبکههای اجتماعی است و مخاطبانش را ترغیب به خرید ارز دیجیتال مورد نظرش میکند. در حالت دوم فرد سودجو با پیشنهادهای مالی اغواکننده سایر افراد سرشناس، از بازیگر و خواننده گرفته تا ورزشکار و طنزپرداز، را به تبلیغ برای پروژه خود دعوت میکند. در این حالت، فرد دوم ممکن است نسبت به کلاهبرداری تبلیغکننده و کلاهبردار در حال پامپ و دامپ بیخبر باشد یا این که با وجود آگاهی نسبت به واقعیت تصمیم بگیرد با مجری اصلی همدست شود.
نسبت به هر دو حالت باید مراقب بود. متاسفانه امروز در شبکههای اجتماعی شاهد این هستیم که افرادی با معرفی خود به عنوان کارآفرین، سخنران انگیزشی، مشاور کسب و کار یا مخصوصا متخصص حوزه ارز دیجیتال عدهای دنبالکننده برای خود دست و پا و سپس از این جمعیت برای اهداف شوم استفاده میکنند. فراموش نکنید ممکن است یک فرد حتی از سالها قبل از ظهور بیت کوین در سال 2009 (مدتها قبل از مرسوم شدن روش پامپ و دامپ ارز دیجیتال برای کلاهبرداری) یک چهره شناخته شده بوده باشد، اما ملاک حال افراد است! پس لزوما هر چیزی که یک اینفلوئنسر هر چند به ظاهر معتبر تبلیغ میکند معتبر نیست.
پامپ و دامپاز طرفی، هر فردی که چند ویدیوی آموزشی در ارتباط با نحوه کار کردن کیف پولها، آموزش استفاده از صرافیها و توضیحاتی ابتدایی درباره تحلیل تکنیکال منتشر میکند لزوما یک متخصص حوزه ارز دیجیتال و فردی معتبر برای الگوبرداری سبک سرمایه گذاری نیست. از قضا ممکن است این فرد در حساب کاربری شبکههای اجتماعی خود تصاویری از سبک زندگی لوکس نظیر رانندگی پشت اتومبیلهای گران قیمت قرار بدهد، اما همچنان این موضوع نیز دال بر موفقیت او با فعالیت در فضای رمز ارزها نیست! ممکن است این اموال اجارهای بوده یا قبلا با پامپ و دامپ یک ارز دیجیتال دیگر تهیه شده باشند!
دستهای از اینفلوئنسرها نیز درگیر مادیات شده و بدون توجه به کاربرانی که به آنها ایمان پیدا کردهاند، هر چیزی را با دریافت پول تبلیغ میکنند. چنین افرادی با شنیدن یک تعرفه بالاتر نسبت به هزینه تبلیغات عادی دست رد به سینه سفارشدهنده نزده و ارز دیجیتال هدف پامپ و دامپ آنها را تبلیغ میکنند. این روش بیشتر مرسوم است، چرا که دیگر چهرهای از کلاهبردار منتشر نشده و او زیرپوستی به هدفش میرسد، در حالی که بعد از مشخص شدن کلاهبرداری بودن پروژه، اینفلوئنسر تبلیغکننده باید از نظر وجدانی و البته قانونی پاسخگوی مردم باشد.
تبلیغات، تبلیغات و تبلیغات!
پس از تبلیغات گسترده، مردم زیادی جذب این پروژه شده و اقدام به خرید دارایی مورد نظر کلاهبردار میکنند. خرید گسترده توسط مردم باعث افزایش تقاضا در بازار میشود. از طرفی خود مجری پروژه الگوی پامپ و دامپ سرمایه قابل توجهی وارد بازار رمز ارز مورد نظر میکند یا اگر این توکن ساخت خودش باشد، حتی بدون سرمایه زیاد عرضه و قیمتش را دستکاری میکند. در نتیجه قیمت این ارز دیجیتال افزایش خواهد یافت.
وضعیت در مرحله پامپ بسیار خوب است؛ افرادی که وارد بازی شدهاند هر روز شاهد بالا رفتن ارزش سرمایه گذاری خود هستند، به همین دلیل درگیر طمع میشوند و دست به کارهای خطرناکی نظیر فروش سایر داراییهای خود اعم از اتومبیل و مسکن برای خرید بیشتر ارز دیجیتال رو به رو شد میزنند. آنها همچنین این کار را به دیگران نیز پیشنهاد میکنند، چرا که کلاهبردار در تبلیغات به آنها گفته در صورت افزایش حجم خرید، قیمتها بالاتر خواهد رفت که به نفع همه سرمایه گذاران است. در ادامه افراد تازه وارد بازار میشوند. چون فروشندهای در بازار نیست و همه برای خرید و انباشت بیشتر طمع کردهاند، قیمت همینطور بالا خواهد رفت. ارزش هر واحد از ارز دیجیتال مورد نظر به سرعت بالاتر میرود و اصطلاحا قیمت پامپ میشود، تا قبل از این که حباب با دامپ منفجر شود.
زمانی که قیمت به اندازه کافی بالا رفت و کلاهبرداران به هدف خود رسیدند، ناگهان تمام دارایی خود را در بازار میفروشند. یکی از مهمترین عوامل تعیینکننده قیمت هر دارایی، از ارز دیجیتال و ارز فیات (مثل دلار و یورو) گرفته تا مسکن و خودرو، میزان عرضه و تقاضا است. وقتی تقاضا (برای خرید) از عرضه (برای فروش) بیشتر است، قیمت در یک روند صعودی قرار میگیرد. اما وقتی عرضه ناگهان افزایش پیدا میکند، روند نزولی شروع خواهد شد.
تصمیم کلاهبردار در انتهای الگوی پامپ و دامپ ارز دیجیتال برای اصطلاحا خروج از بازار باعث افزایش ناگهانی عرضه شده و قیمت کاهش شدیدی پیدا میکند. این ریزش قیمت سرمایه گذاران خوشحال و سرمست را نگران میکند، به طوری که اقدام به پنیک سل (Panic Sell) یا فروش از روی ترس میکنند. وحشت از دست دادن سود یا از آن بدتر فرو رفتن در ضرر به جان سرمایه گذاران افتاده و آنها هم دارایی خود را به فروش میرسانند. تجمیع فشار فروش مجری الگوی پامپ و دامپ رمز ارز و همچنین سرمایه گذاران عادی باعث میشود قیمت ناگهان ریزش کند. به این ریزش شدید قیمت، دامپ گفته میشود.
نظر شما